Patlamanın akabinde uzmanlar uyarıyor: Günlük rutini bozmadan güvenlik tedbirleri alın

Patlamanın akabinde uzmanlar uyarıyor: Günlük rutini bozmadan güvenlik tedbirleri alın
Pazar günü Taksim İstiklal Caddesi’nde yaşanan patlamanın akabinde beşerler sokağa çıkmaktan korkma, daha kötüsünün olacağından ve sevdiklerini kaybetmekten kaygı etme üzere davranışlar sergileyebiliyor. Terörün neden olduğu endişeler ise travmatik tesirlere sahip . Uzmanlar, bu tip durumlarda günlük hayat rutinini bozmanın daha fazla ruhsal sıkıntıya neden olabileceği konusunda uyarıyor. Lakin güvenlik önlemlerini de elden bırakmamak gerekiyor.

Yaşanılanlara şahit olmanın da bir travma nedeni olduğunu söyleyen Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Lideri ve Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Neslihan İnal şöyle konuştu:

“Bu travmalar tekrar ettiğinde psikolojimiz daha çok etkileniyor. Güvenlik hissimiz bozulmuş olabiliyor. Travmaya şahit olmak da sonuçta bir travmadır. Orada olmak, televizyondaki manzaralara şahit olmak, bahisle ilgili birçok bilgiye maruz kalmak da olumsuz tetikliyor. O yüzden aslında olayın çok fazla yayılmasına ve manzaraların paylaşılmasına mani olmak için tedbir almak psikolojimiz açısından güzel bir şey. Bu paylaşımlar, kimi insanlarda post travmatik reaksyona neden olabiliyor.

DÜZENİ BOZMAK PSİKOLOJİYİ BOZAR
Terör olaylarının akabinde psikolojimizi korumak için mümkün olduğunca gündelik hayatımıza devam etmemiz ve rutinimi bozmadan güvenlik algımızı sürdürmemiz gerekiyor. Bunun oluşabilmesi için hayatın olağan akışta olduğunu algılamamız lazım. Bunu kabullendiğimizde olumsuz etkilenme olasılığımız azalıyor. Sistemli, rutin hayatımıza geri dönmek ve bu olayı çok gündemde tutmamak lakin gerekili güvenlik tedbirlerini almak değerli. Kalabalık yerlerle ilgili güvenlik güçleri gerekli tedbirleri alıyorlardır olağan ki. Günlük hayatımızı bozmak, daha makûs olaylar bekleyerek sistemimizi değiştirmek psikolojimizi daha çok bozacaktır.”

ÇOCUKLARA ELİNİZDEN GELDİĞİNCE ÜMİT VAAT EDİN
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ozana Ural ise ülkemizin terör ve doğal afetler açısından çok açık bir coğrafyada olduğunun altını çizerek evvel çocukları sonra kendimizi müdafaamız gerektiğini belirtti. “Büyükşehirler ve güney sonlarımız riskili bölgeler. Bunu biliyoruz lakin birebir zelzelede olduğu üzere davanmak zorundayız. Zelzele olacak diye çadırda yaşayamayız” diyen Ural kelamlarına şöyle devam etti:
“Her vakit önlemlerimizi alacağız. Güvenlik için kalabalıklara girmemeliyiz. Fakat çocuğu olanlar hem kendilerini hem de çocukları korumak durumundalar. Çok olumsuz ve trajik bir bahis. Hüznümüzü lisana getirmeliyiz ancak aşıraya kaçmadan. Çocukların yanında bunu konuşmamalıyız, televizyonda yayınlanan imgelerden uzak tutmalıyız. Kazara duydularsa, ‘Ben de çok üzlüyorum. Çok berbat bir olay, inşallah hastalar iyileşecek’ üzere olumlu ve ümit verici konuşmak gerekiyor. Kaybettiklerimize elbette üzüleceğiz, olmaması için önlem alacağız fakat yaralıların uygunlaşması, bu olayların olmaması için neler yapabilriz diye düşünerek kendimize de ümit sağlamalıyız. Çocuklar bazen ailelerine değil de öğretmenlerine bu durumu sorabilirler. Onların da ümit vaat edecek konuşmalar yapması gerekiyor. Evvel çocukları korumak sonra akıl sağlımızı korumak zorundayız.”

“Bu acı olayı olay yerinde yaşayanlar, yararlananlar ve hayatını kaybedenlerin yakınları için ruhsal birinci yardım müdahaleleri sürüyor. Lakin bu olaya uzaktan şahit olanların da etkilenmesi hayli mümkün” diyen Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Serkan Denizli 5 hususta ruh sağlımızı nasıl koruyabileceğimizi şöyle sıraladı:
1. Öncelikle olaylar hakkında bilgileri sağlam kaynaklardan almak yerinde olabilir. Fakat olay anına ait imgeleri daima izlemek, manzaralara tekrar tekrar bakmak ve olayın ayrıntılarını daima takip etmek durumun yarattığı travmatik etkiyi derinleştirebilir ve korku hissini ağırlaştırabilir.
2. Bu basamaktan sonra ise olayla ilgili hislerimizi, tasalarımızı yakınlarımızla paylaşmak, bu hisleri görmezden gelmekten daha tesirli olacaktır. Bu telaşlarımızı sağlıklı halde konuşmak çocuklarımıza da model olmamızı sağlar.
3. Çocuklara “hiçbir şey yok”, “bu bir seferlik bir şey, korkma olmaz bir daha bu türlü “ üzere açıklamalar yapmaktan kaçınmalıyız. Bunun yerine telaşlarını dinlemek, tabir etmelerini sağlamak ve onları yatıştırmak için sarılmak, birlikte kaliteli vakit geçirmeye vakit ayırmak daha faydalı olacaktır
4. Bu olayın akabinde korku, tedirginlik, panik, huzursuzluk yaşanabilir. Ani seslere ve uyaranlara karşı irkilme yansısı ağırlaşabilir. Olay anına dair şahit olunan imaj ve sesler istemsizce sık sık akla gelebilir. İnançta hissedilmeyen yerlerden ve durumlardan uzak durma reaksiyonu yaşayabilirsiniz. Bunlar bu türlü travmatik bir olayın sonrasında yaşanabilecek doğal reaksiyonlardır. Reaksiyonlar uzun müddet devam ederse ve günlük ömrünüzü önemli seviyede etkilemeye başlarsa uzmandan takviye almanız yerinde olacaktır.
5. Bu olay geçmişte misal olayları yaşayan bireyleri daha da fazla etkileyebilir. Bu durumda olan bireylerin bu devirde ruh sıhhatlerini gözetmeleri değerli olabilir.