5 başlıkta Brezilya niçin karıştı

5 başlıkta Brezilya niçin karıştı
Brezilya siyaseti 1964’teki askeri darbeden bu yana en güçlü imtihanını veriyor. Seçim sonuçlarını tanımayan eski Lider Bolsonaro’nun taraftarlarının parlamento, başkanlık sarayı ve yüksek mahkemeyi basması sonrasında dünya, 214 milyon nüfusuyla en büyük dördüncü demokrasi olan ülkenin akıbetini merak ediyor.

1- BAŞKENTTE NE YAŞANDI

Pazar öğlenden sonra Üç Erk Meydanı önünde toplanan popülist çok sağcı Jair Bolsonaro yanlıları, polis barikatını aşarak devlet kurumlarını işgal etti. Kongre, başkanlık sarayı ve yüksek mahkeme binalarına giren saldırganlar; binalarının cam ve kapılarını kırdı, ofisleri yağmaladı. Olaylar sırasında ne çiçeği burnunda Devlet Lideri Lula da Silva ne de milletvekilleri ofislerindeydi. Birinci başta etkisiz kalan polis, ilerleyen saatlerde göz yaşartıcı gaz ve ses bombaları ile kalabalığa müdahale etti. Pazartesi sabahı Üç Erk Meydanı’nda denetim sağlanmıştı.

Lula da Silva – Jair Bolsonaro

2- HANGİ TEDBİRLER ALINIYOR

Brezilya Adalet Bakanı Flavio Dino baskına karışan yaklaşık 3 bin bireyden 1500’ünün tutuklandığını açıkladı. Öte yandan savcılık, işgale karışanların tespiti ve yargı önüne çıkarılması için soruşturma başlattı. Hükümet hatalıların tespiti için güvenlik kamerası kayıtlarının izlendiğini, parmak izi toplandığını kaydetti.

3- LİDER LULA NEREDEYDİ

Yeni iktidara gelen 77 yaşındaki solcu Devlet Lideri Lula, saldırganları “faşist fanatikler” diye niteledi. Baskın sırasında, şiddetli sellerin vurduğu güneydeki Araraquara kentini ziyarette olan Lula, çabucak başşehre döndü. Hasarı yerinde inceleyen Lula, “Bu vandalları bulacak ve yargı önüne çıkaracağız” dedi. Kimi polislerin baskın sırasında “beceriksizce ve berbat niyetle” hareket ettiğini belirterek, cezalandırılacaklarını söyledi.

4- İSYAN BEKLENİYOR MUYDU

Ekim seçiminden evvel Bolsonaro, 1996’dan beri kullanılan elektronik oylama sisteminde hile yapılacağı, seçimin kendisinden çalınacağını lisana getirmeye başladı. Lula sadece 1.8 puan farkla kazanabildi. İspat olmamasına karşın Bolsonaro yanlıları, seçimin hileli olduğu teziyle ordudan müdahale istedi. Kışlalar önünde nöbet tutan çok sağcılar, orduyu harekete geçmeye ikna etmeye çalışıyor.

5- ABD’DEKİ BASKINA NE KADAR BENZİYOR

Askeri kamuflaj yahut ulusal grup formaları giyen saldırganların kongre binasına girişi, akıllara 6 Ocak 2021’de ABD’de yaşananları getirdi. İki olay; katılanların çok sağcılar olması, seçimin çalındığı argümanı ve başkanlarının onları durdurmaktaki isteksizliği bakımından benziyor. “Tropik Trump” lakaplı Bolsonaro da tıpkı devrin ABD Lideri Donald Trump üzere işgali kınamak için uzun mühlet bekledi. Adalet bakanı Dino, “ABD’de olanlardan iki istikametten farklıyız: Bizde kimse ölmedi ve daha fazla insanı tutukladık” yorumunda bulundu.

DÜNYADAN REAKSİYON YAĞDI

TÜRKİYE: Lula idaresine karşı şiddet aksiyonlarının kınandığı belirtilen Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “Ülkede halkın iradesini yansıtan seçimlerin sonuçlarına ve demokratik süreçlere saygılı olunması değer taşımaktadır” denildi.

ABD: Lider Joe Biden, işgalin “Demokrasi ve barışçıl güç periyoduna yönelik bir saldırı” olduğunu söyledi. Senatör Bob Menendez de “Trump’ın mirası zehirlemeye devam ediyor” diyerek 6 Ocak’ı hatırlattı.

ALMANYA: Başbakan Olaf Scholz Twitter bildirisinde yaşananları “Demokrasiye yönelik kabul edilemez bir saldırı” olarak niteledi.

İTALYA: Çok sağcı Başbakan Giorgia Meloni de işgali kınadı, şiddete muhakkak karşı olduğunu kaydetti.