Papa Francesco istifa mı ediyor?

Papa Francesco istifa mı ediyor?
Vatikan etraflarında son birkaç gündür Papa’nın istifaya hazırlandığı söylentisi konuşuluyor. Bu söylenti hem 85 yaşındaki Papa Francesco’nun sıhhat durumundan, hem de gelecek Ağustos ayındaki programından kaynaklanıyor.

Geçen yaz kolon ameliyatı olan Papa Francesco, dizindeki bir sorun nedeniyle son haftalarda tekerlekli sandalye kullanıyor.

Papa geçen hafta da, Ağustos sonunda İtalya’nın L’Aquila kentini ziyaret edeceğini açıklayınca evvel İtalya basınında ve akabinde milletlerarası medyada istifa ihtimalinden kelam edilmeye başladı.

L’Aquila ziyaretinin gayesi, bu kentte 13. yüzyıldan bu yana yapılan bir dini şenlik olarak açıklandı. Lakin, “Kremlinoloji”yle yarışır bir alan olan “Vatikanoloji” uzmanları bu ziyaretin “gerçek” manasını deşifre etme hedefli tahlillerinde farklı bir iddiayı savundu.

Bu argümanlara nazaran, Papa’nın L’Aquila gezisi istifa sembolleriyle bezeli. Papa’nın bu kentte katılacağı “Perdonanza Celestiana” şenliği, tarihin birinci istifa eden papası olarak bilinen 5. Celestino tarafından başlatılmıştı. Papa Francesco’nun bu seyahatte 5. Celestino’nun mezarını da ziyaret etmesi bekleniyor.

Papa 5. Celestino’nun 13. asırdaki istifasının akabinde yüzyıllar boyunca gelen tüm papalar bu misyonu ölene kadar sürdürmüştü. Bu gelenek, 2013’te periyodun papası 16. Benedetto’nun şok tesiri yaratan istifasına kadar devam etmişti.

İtalya basını, Papa Francesco’nun vazifeden ayrılmaya hazırlandığı söylentilerine yer verdiği haberlerde, 16. Benedetto’nun da istifasından evvel 5. Celestino’nun mezarını ziyaret ettiğini hatırlattı.

16. Benedetto, 2009’daki bu ziyaretinde 5. Celestino’nun mezarına papalık palyumunu (cübbe üstüne takılan yün aksesuar) bırakmıştı. Yaklaşık 4 yıl sonra istifa ettiğinde bu jest, bir işaret olarak yorumlanmıştı.

Francesco’nun birinci müstafi papa 5. Celestino anısına L’Aquila’ya yapacağı ziyaret de bu nedenlerle, “papalığının geleceğiyle ilgili bir sembol” olarak yorumlandı. Papa’nın 28 Ağustos’ta planlanan L’Aquila gezisi ve burada yapacağı her hareket yakından izlenecek.

YENİ KARDİNAL ATAMALARI

Gelecek Ağustos’taki bir öbür planı da kimileri tarafından Papa’nın istifa edebileceğinin göstergesi olarak bedellendiriliyor.

Papa Francesco, 27 Ağustos’ta 21 yeni kardinal atayacak. Bu yeni kardinallerin 16’sı 80 yaş altında oldukları için mümkün bir yeni papa seçiminde oy hakkına sahip olacak.

Böylece, papa seçimine katılabilecek 132 kardinalden 83’ü Francesco tarafından atanmış olacak.

Bu da bir sonraki papanın, Francesco’nun çizgisine yakın kardinaller tarafından belirlenmesi; hasebiyle Katolik Kilisesi idaresinin bu çizgide devam etmesi ihtimalini güçlendirecek.

“İSTİFA AKLIMDAN GEÇMEDİ” DEMİŞTİ

Papa Francesco’nun bu vazifeye birinci geldiği periyotta istifa konusuna olumsuz bakmadığını gösteren iletileri da vardı. Fakat son olarak geçen Eylül ayında verdiği bir söyleşide, kolon ameliyatı sonrası istifa etmeyi düşündüğü tezlerini, “Aklımdan bile geçmedi” diye yalanlamıştı.

Papa, İspanyol radyo kanalı COPE’ye verdiği bu söyleşide “Ne vakit bir Papa hasta olsa daima bir Konklav (Papa seçimi) kasırgası kopartılıyor” demişti.

Papa Francesco’nun istifa etmeye hazırlandığı söylentilerine kuşkuyla yaklaşanlar bu kelamları hatırlatıyor.

ÜÇ PAPA BİR ORTADA OLMAZ

İstifa argümanını inandırıcılıktan uzaklaştıran bir öteki öge da, bir evvelki Papa 16. Benedetto (95) hala hayattayken Francesco’nun da istifa etmesi halinde Vatikan’da ikisi emekli, biri faal olmak üzere 3 papanın bulunacak olması.

13. yüzyıldan beri istifa eden birinci papa olan 16. Benedetto’nun hâlâ Vatikan’da yaşaması ve papaların giydiği beyaz kıyafetlerinden vazgeçmemesi bir “çift başlılık” sorunu kaynağı olarak görülüyor.

ABD’deki Kean Üniversitesi’nden Kilise tarihçisi Christopher Bellito da, AP ajansına yaptığı açıklamada bu faktöre işaret ederek “(Francesco) ortalıkta gezen iki eski papa olmasına müsaade vermeyecektir” dedi. Bellito, Papa Francesco istifa etse bile bunu, selefi 16. Benedetto hayattayken yapmayacağını savundu.

Papa’nın istifasının yakın olmadığını düşündüren bir öteki neden de Ekim 2023’te yapılacak sinod (piskoposlar meclisi) tepesi. Papa’nın Katolik Kilisesi’nin işleyişiyle ilgili bu kıymetli tepenin sonucunu beklemeden misyonu bırakması muhtemel görülmüyor.

ZİHİNSEL İLLÜZYONLAR

İstifa savlarına bir reaksiyon de, Papa’ya yakın isimlerden Honduraslı Kardinal Oscar Rodriguez Maradiaga’dan geldi. İspanyolca yayın yapan Katolik haber sitesi Religion Digital’e konuşan Kardinal Maradiaga, savları “optik, zihinsel illüzyonlar” diye tanımladı.

ABD merkezli National Catholic Reporter sitesinin Vatikan muhabiri Christopher White ise, The Guardian gazetesine yaptığı açıklamada istifa söylentilerine ihtimal vermediğini söyledikten sonra ekledi:

“Son 10 yılda bu papayla ilgili öğrendiğim en değerli şey bizi şaşırtmaya devam etmesi, bu sürpriz ögesinden büyük zevk alıyor üzere.”