Yapay zeka alanında bir birinci

Yapay zeka alanında bir ilk
Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi’ni geçen yıl yayınlayan ve 2025 yılı gayelerini ortaya koyan Türkiye, bu alanda birinci defa uygulanacak bir dayanak modeli geliştirdi. TÜBİTAK Yapay Zekâ Ekosistem Daveti, yapay zekâya muhtaçlığı olan işletmeleri; teknoloji sağlayıcı KOBİ’ler, üniversiteler ve araştırma merkezleriyle buluşturuyor. TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü’nün de dahil olduğu sistem, yapay zekâ alanında bir sinerji oluşturmayı hedefliyor. 

TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Dayanak Programları Başkanlığı (TEYDEB) tarafından çıkılan Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı’nda desteklenmeye hak kazanan 10 Ar-Ge projesi aşikâr oldu. Projeler, 2 milyon liraya kadar desteklenecek. Yapay zekâ alanında bir güç birliği oluşturacak projelerin çıktısı olan teknolojiler de ekosistemdeki tüm paydaşlara aktarılacak. 

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yapay zekânın çığır açıcı bir teknoloji olduğunu tabir ederek “Yapay zekâ alanında insan kabiliyetimiz, kapasitemiz yüksek. Bu yetenekleri somut eserlere dönüştüreceğiz ve ekonomik manada Türkiye’ye büyük katkılar sağlayacağız.” dedi. 

SÖZLEŞME İMZA TÖRENİ

TÜBİTAK’ın Yapay Zekâ Ekosistem Daveti kapsamında desteklenmeye paha bulunan 10 proje için mukavele imza merasimi düzenlendi. İstanbul Ticaret Odası Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (İTO) (BTM)’nde düzenlenen merasime Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank’ın yanı sıra Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay, Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimcioğlu, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri Erkam Tüzgen, BTM Genel Müdürü İbrahim Elbaşı ile kamu, akademi ve iş dünyasının temsilcileri katıldı. 

Bakan Varank, davete ait yaptığı değerlendirmede geçen yıl Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi’ni yayınladıklarını belirterek şunları söyledi: 

ÇIĞIR AÇICI TEKNOLOJİ: Yapay zekâ artık hayatın her alanında var. Bütün alanları dikey kesen bir teknolojiden bahsediyoruz ve oluşturduğu katma kıymetle, oluşturduğu hızlandırma tesiriyle de çığır açıcı bir teknolojiden bahsediyoruz. Bu manada biz Türkiye olarak da yapay zekâ alanında varlığımızı ortaya koymak için özel dalı, kamuyu, akademi dünyasını bir ortaya getirerek hoş işler yapmaya çalışıyoruz. 

KATALİZÖR MİSYONU: TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü ile başlattığımız davette birinci imzaları attık. Biz bu davet ile ne yapmaya çalışıyoruz? Yapay zekâya ve yapay zekâ tahliline muhtaçlık duyan müşteri kuruluşlarla ’leri, üniversiteleri bir ortaya getiriyoruz. Burada TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü de bir katalizör vazifesi görüyor. Farklı alanlardan gelen kuruluşları bir ortaya getiriyor, birlikte çalışmasını sağlıyor. Birebir vakitte geliştirilecek yeni teknolojiler de yalnızca müşteri kurumda kalmasın; Türkiye’deki ekosistemin tamamı bu teknolojilerden faydalanabilsin diye geliştirilen teknolojileri öbür firmalarla, akademiyle, araştırmacılarla paylaşıyor. 

2 MİLYON LİRALIK TAKVİYE: Böylelikle ekosistemi güçlendirmiş olacağız. Burada lojistikten cam kaplamaya kadar farklı alanlarda imzalar attık. Müşteri kuruluşun muhtaçlık duyduğu teknolojiyi bir KOBİ, üniversite geliştirecek, buraya TÜBİTAK olarak büyük takviyeler veriyoruz. Buradaki projelerin bütçe büyüklükleri 2 milyon lira. Bu 2 milyon liralık sayının büyük bir kısmını TÜBİTAK olarak biz karşılıyoruz. Elbette müşteri şirket de maddi olarak takviye sağlıyor, geliştirici KOBİ de takviye sağlıyor ancak buradaki maliyetin çoğunluğunu biz üstleniyoruz, bizim verdiğimiz kaynaklarla müşteri şirketin muhtaçlık duyduğu teknoloji geliştiriliyor, daha sonra bu teknoloji de bütün ekosisteme yayılmış oluyor. 

YETENEKLERİMİZ YÜKSEK: Şirketlerimiz buraya geldiler, üniversite temsilcilerimiz buradaydı, KOBİ’lerimiz buradaydı. Yapay zekâ alanında insan kabiliyetimiz, kapasitemiz yüksek. Bu alandaki teknoloji geliştirme manasında yeteneklerimiz yüksek. Bu yetenekleri attığımız imzalarla somut eserlere dönüştüreceğiz ve ekonomik manada Türkiye’ye büyük katkılar sağlayacağız. 

ÜRETEN, GELİŞTİREN, KULLANAN BİR ARADA 

TÜBİTAK Lideri Mandal, davet ile bilgiyi üreten, geliştiren ve kullanan kurumların bir ortada olacağı bir yapı oluşturmayı hedeflediklerini belirterek “Yeni bir iş modeli deniyoruz, çalışması için elimizden geleni yapacağız. Destekleme tarafında TÜBİTAK TEYDEB olacak. Konsorsiyumların oluşturulması ve izlenmesi süreci; daha da kıymetlisi elde edilecek olan bilginin daha da anonimleştirilerek değerlendirilmesi konusunda da Yapay Zekâ Enstitümüz olacak.” dedi. 

7’Sİ AKILLI ÜRETİM SİSTEMLERİ ALANINDA

Çağrıya, toplam 22 konsorsiyum başvurdu: Desteklenmeye hak kazanan 10 konsorsiyumun,

7’si Akıllı Üretim Sistemleri alanında proje sundu. Öbür 3 proje de; Akıllı Tarım, Besin ve Hayvancılık, Finans Teknolojileri ile İklim Değişikliğinin Tesirleri alanından geldi. 

Desteklenecek projeler ve konsorsiyumları şöyle: 

Arıcılıkta Yapay Zekâ Tabanlı Polen Sınıflandırma Makinesi Tasarımı Projesi (Müşteri Kurum: Yıldırım Plastik. Konsorsiyum Üyeleri: Vitex Honey Alinda Arıcılık, Ankara Üniversitesi, TÜBİTAK) 

Yeni Deterjan Formüllerinin Geliştirilmesi ve Performans Optimizasyonu Sağlanması Emeliyle Yapay Zekâ Öngörü Teknolojileri Geliştirilmesi. (Müşteri Kurum: Hayat Kimya. Konsorsiyum Üyeleri: Albert Solino Danışmanlık, Yazılım ve Koç Üniversitesi, TÜBİTAK) 

Robotlu MIG/MAG Kaynak Proseslerinde Yapay Zekâ Dayanaklı Kusur Önleyici ve Tahminleyici Akıllı Üretim Sistemi Geliştirme. (Müşteri Kurum: Matay Otomotiv. Konsorsiyum Üyeleri: Cormind Endüstriyel Yazılım, Bursa Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK) 

Direct Drive Teknolojisi Kullanan Rüzgar Türbinlerinde Kestirimci Bakım Faaliyetleri için Yardımcı Yapay Öğrenme Tabanlı Karar Dayanak Sistemi. (Müşteri Kurum: Polat Güç. Konsorsiyum Üyeleri: Yeşil Panda Yazılım ,  İstanbul Okan Üniversitesi, TÜBİTAK)

Plastik Enjeksiyon Kalıplama Süreci için Toplam Ekipman Verimliliği Ölçümü ve Dijital İkiz Tabanlı Karar Alma Denetim Yazılımı Geliştirilmesi. (Müşteri Kurum: Tekkan Plastik. Konsorsiyum Üyeleri: Rotorbit Mühendislik Yazılım, İstanbul Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK)

Verilerinin Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Yöntemleri ile Kestirimci Bakım Tahminleme ve Akıllı Yedek Parça Depo Yönetimi. (Müşteri Kurum: Temsa Skoda Sabancı Ulaşım Araçları. Konsorsiyum Üyeleri: Datamind – PD Anadolu Araştırma, TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi, TÜBİTAK) 

Üretim Ortamında Hareket ve Aktivitelerin Görüntü Sürece ile Takibi ve Tahlili. (Müşteri Kurum: TOFAŞ Türk Araba Fabrikası. Konsorsiyum Üyeleri: Cognitiwe Bilişim, Koç Üniversitesi ve TÜBİTAK) 

Yapay Zekâ Desteği ile Geniş Alanda Nano Kaplama Üretim Verimliliğinin Arttırılması.

(Müşteri Kurum: Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları. Konsorsiyum Üyeleri: SGE Mühendislik, Ulusal Savunma Üniversitesi, TÜBİTAK)

Yapay Zekâ Takviyeli Nakit Akışı ve Finansal Planlama. (Müşteri Kurum: Alışan Lojistik. Konsorsiyum Üyeleri: Phexum Yazılım, Konya Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK) 

İklim Değişikliği Tesirlerinin Yeni Kuşak Hava Kalitesi Ölçüm Sistemleriyle İzlenmesinde Yapay Zekâ Uygulamaları. (Müşteri Kurum: Argate Mühendislik Yazılım. Konsorsiyum Üyeleri: Smart Denetim Sistemleri ve TÜBİTAK MAM İklim Değişikliği ve Sürdürebilirlik Lider Yardımcılığı, TÜBİTAK)