Truss’ı bekleyen 5 sıkıntı başlık

Truss’ı bekleyen 5 güç başlık
Kraliçe’nin görevlendirdiği Liz Truss artık başbakan. Boris Johnson idaresini ‘Brexit’ ve ‘pandemi’ şekillendirirken Truss periyodunu belirleyecek söz ‘enflasyon’ olacak.

1- KRİTİK HUSUS ENFLASYON

İngiltere’nin AB’den ayrılması (Brexit) ve pandemi kaynaklı aksiliklere Ukrayna savaşı eklenince İngiltere’de enflasyon yüzde 10 ile 40 yılın tepesine, vatandaşın aylık güç masrafı de evvelki yılın 3 katına tırmandı. Truss, fiyat artışları ve resesyonla gayret için vergi indirimleri vaat ediyor. Truss’ın birinci iş, güç faturalarında sabit fiyat ilan etmesi bekleniyor. 67 milyonluk ülkede ayrıyeten demiryolu, liman, paklık ve posta çalışanları fiyat artış talebiyle grevde. Hemşireler ve öğretmenlerin de emsal talepleri var. Daha az vergi toplayarak büyümeyi hızlandırmak isteyen Truss’ın bu talepleri nasıl karşılayacağı da izleniyor.

2- BREXIT’TEN KALANLAR

Eylül 2021’den beri Dışişleri Bakanı olan Liz Truss, Avrupa Birliği ile ilgili süreçlere hâkim. 2016’da Brexit aykırısı kampanyaya takviye verse de referandumun akabinde taraf değiştiren Truss, başta balıkçılık ve Kuzey İrlanda ile ticaret olmak üzere bir dizi bahiste Brüksel’i ikna etmeye çalışacak. Bakanlığı devrinde “egemenlik haklarından” odunsuz bir duruş sergileyen Truss’ın 27 ülkeli Birlik ile ticaret savaşına girmesinden telaş ediliyor.

3- FRANSA İLE İLİŞKİLER

Paris ve Londra bağlantıları, birden fazla sorun başlığıyla ayrıyeten ele alınmayı hak ediyor. Truss, galibiyeti açıklanmadan çabucak evvel Fransa başkanı Emmanuel Macron için “Dost mu düşman mı şimdi karar vermedim” diyerek beyaz sayfa umutlarını zayıflattı. Bu kelamlara Macron’un cevabı “Bazen başkanlarına rağmen” İngiltere’yi dost gördükleri formunda oldu. İki ülke TIR sürücülerinin tabi olacağı kurallar ve balıkçılık üzere Brexit kaynaklı problemlerin yanı sıra sayıları bu yılın birinci sekiz ayında 27 bini bulan Manş Denizi’nden kaçak göçmen geçişi üzere hususlarda karşı karşıya geliyor.

4- UKRAYNA’YA TAKVİYEYE DEVAM

İngiltere’nin Ukrayna’ya verdiği dayanağı ikiye katlama kelamı veren Truss, nisan ayında yaptığı bir konuşmada “Rusya’yı Ukrayna’nın tamamından çıkarmak için çalışacaklarını” söylemişti. Truss, başbakanlık konutundaki birinci akşamında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’yi arayarak, işgalin başından beri 3 defa Kiev’e seyahat eden Johnson’ın kararlı tavrını sürdüreceği sinyalini verdi.

5- GENEL SEÇİMLER

Erken seçim olmazsa sandıklar Ocak 2025’te kurulacak. Anketlere nazaran Truss’ın Johnson’dan daha güzel bir iş çıkaracağını düşünenlerin oranı yalnızca yüzde 14. Johnson, selefi Theresa May’in yapamadığını başararak Brexit muahedesini parlamentodan geçirmişti. Pandemi yasaklarına karşın düzenlediği cümbüşler iktidarına mâl olan süreci başlatsa da başarılı aşı kampanyası Johnson hanesine artı yazdı. Artık Truss, enflasyonla çabada yetersiz kalırsa Muhafazakârlar, seçimlere bir öteki isimle gitmeyi kıymetlendirebilir.

İLKLERİN KABİNESİ

Liz Truss, kabinesini vakit kaybetmeden şekillendirdi. Kwasi Kwarteng birinci siyah maliye bakanı, James Cleverly birinci siyah dışişleri bakanı oldu. Hindistan kökenli Suella Braverman ise içişleri bakanı olarak atandı. Ukrayna savaşı devam ederken Savunma Bakanı Ben Wallace koltuğunu korudu.

İLK KERE LONDRA’DA DEĞİL

96 yaşındaki Kraliçe, rahatsızlığı seyahat etmesine imkân vermeyince birinci kere yeni başbakanı Londra’daki Buckingham Sarayı’nda değil, tatil için bulunduğu İskoçya’daki Balmoral Malikâne’sinde görevlendirdi. Liz Truss, 2’nci Elizabeth’in atadığı 15’inci başbakan oldu.

PARTİLİLERE KEDİ KÖPEK UYARISI

“Siyasete geri döneceği” yorumları yapılan Boris Johnson (58) veda konuşmasında halefine tam takviye kelamı verdi. Kendisini, iktidarından vazgeçerek bir çiftliğe yerleşen Roma hükümdarı Cincinnatus ile kıyaslayan Johnson, partisinden ayrılıkları bir kenara bırakarak seçimlere odaklanılmasını istedi. Köpeği Dilyn ve başbakanlık kedisi Larry’nin bile uygun geçindiğini söyleyerek, “Muhafazakâr Parti de birebirini yapabilir” dedi.