Tahıl Sevkiyatı Mutabakatı dünyada nasıl yankılandı?

Tahıl Sevkiyatı Muahedesi dünyada nasıl yankılandı?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Sekreteri Guterres, Rusya Savunma Bakanı Şoygu ve Ukrayna Altyapı Bakanı Kubrakov’un iştirakiyle imzalanan Tahıl Sevkiyatı Mutabakatı’na ait Ukrayna, Rusya, ABD, Avrupa Birliği (AB), İngiltere ve İtalya’dan…

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında “Tahıl ve Yiyecek Hususlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi” imzalandı. Mutabakatın imzalanmasının akabinde Ukrayna, Rusya, ABD, Avrupa Birliği (AB) İngiltere ve İtalya’dan açıklama geldi.

Ukrayna: Tahıl probleminin tahlilinde BM ve Türkiye’nin faal rolünü takdir ediyoruz

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Lideri Andriy Sybiha, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, İstanbul’da imzalanan mutabakata değinerek, Ukrayna limanlarındaki mahzurun kaldırılmasına yönelik teşebbüsün onaylandığını söz etti.

Bu mutabakatın tahıl ihracatı için insani bir koridor oluşturulmasına imkan sağlayacağına işaret eden Sybiha, “Küresel besin krizinin önlenmesi için kıymetli bir adım. ‘Tahıl meselesinin’ tahlilinde BM ve Türkiye’nin faal rolünü takdir ediyorum.” sözlerini kullandı.

Rusya: Bu alandaki yükümlülüklerimize sadık kalmaya devam edeceğiz

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İstanbul’da imzalanan mutabakatlarla ilgili “Bugün elde edilen sonuçlara katkılarından ötürü Türk ortaklarımıza, şahsen Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bir defa daha teşekkür etmek istiyorum.” dedi.

Rus heyetinin eforlarıyla Ukrayna tahılı mutabakatının siyasetten arındırılmış yapısını muhafazanın mümkün olduğunu belirten Lavrov, “Rusya, bu alandaki yükümlülüklerine sadık kalmaya devam edecektir. ABD ve müttefiklerinin jeopolitik maceralarının çıkarları için gıdayı kullanması kabul edilemez ve insanlık dışıdır.” sözlerini kullandı.

Lavrov, ihracat mutabakatlarının temel hedefinin, Rusya’dan dünya pazarlarına manisiz besin ve gübre tedarikini sağlamak olduğuna işaret ederek, bu çerçevede ABD ve AB’nin finans, sigorta ve lojistik alanlarında yarattığı mahzurların kaldırılmasının, bu eserler için ülkeye getirilen kısıtlayıcı tedbirlerden muhakkak muafiyetlerin sağlanmasının kelam konusu olduğunu vurguladı.

Washington ve Brüksel’in bugünkü mutabakatların gerçekleştirilmesine pürüz olmaktan vazgeçmelerinin memnuniyet verici olduğunu lisana getiren Lavrov, Rusya-BM mutabakatının imzalanmasının Batı’nın tahıl tedarikiyle ilgili sıkıntılar için Rusya’yı suçlama teşebbüslerinin temelsiz olduğunu bir kere daha ortaya koyduğunu kaydetti.

Lavrov, Rusya’nın gelecek periyotta Ukrayna tahılı ve Rus tarım eserlerinin ihracatıyla ilgili mutabakatların yerine getirilmesi için her türlü gayretin gösterileceğini umduğunu tabir etti.

İstanbul’da imzalanan mutabakatlarla ilgili Lavrov, “Bugün elde edilen sonuçlara katkılarından ötürü Türk ortaklarımıza, şahsen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bir defa daha teşekkür etmek istiyorum.” dedi.

ABD: Erdoğan ile Guterres’e liderlik ettikleri için minnettarız

Beyaz Saray’da gazetecilere açıklamada bulunan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik İrtibat Koordinatörü John Kirby, Erdoğan’ın himayesinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM ortasında “Tahıl ve Yiyecek Hususlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi”nin imzalanmasıyla ilgili konuştu.

Kirby, “ABD, bu adımı memnuniyetle karşılıyor. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bu muahedenin yapılmasındaki diplomatik liderliklerinden ötürü teşekkür ediyoruz.” dedi.

Anlaşmanın muvaffakiyetle uygulanmasının Rusya’nın mutabakata uymasıyla mümkün olabileceğini belirten Kirby, mutabakatın uygulanmasını yakından izleyeceklerini söyledi.

Kirby, tıpkı vakitte Ukrayna’dan çıkarılan tahıl ve besin hususlarının Türkiye üzerinden tekrar satışa çıkarılacağına işaret ederek, “Bu sıkıntı bir çalışmanın sonucudur ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile BM Genel Sekreteri Guterres’e burada liderlik ettikleri için minnettarız. Bu olumlu bir işaret.” değerlendirmesinde bulundu.

AB: Mevcut muahede, bu olumsuz gidişatı bilakis çevirmek için bir fırsat sunuyor

Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden İstanbul’daki tahıl koridoru muahedesiyle ilgili açıklama yapıldı.

Açıklamada mutabakatın memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, “Bu, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığının neden olduğu global besin güvensizliğinin üstesinden gelme uğraşlarında ileriye dönük kritik bir adımdır. Muahedenin başarısı, süratli ve güzel niyetle uygulanmasına bağlı olacaktır.” denildi.

Rusya’nın dünya çapında milyonlarca insan için besin güvenliğini tehlikeye attığı vurgulanan açıklamada, “Mevcut muahede, bu olumsuz gidişatı bilakis çevirmek için bir fırsat sunuyor.” sözü kullanıldı.

Açıklamada AB’nin Birleşmiş Milletler’in uğraşlarını desteklediği aktarılarak, “Türkiye’yi bu muahedeye aracılık etme ve uygulanmasını desteklemedeki değerli rolünden ötürü takdir ediyoruz.” denildi.

İngiltere: Türkiye’yi ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ni alkışlıyoruz

İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, yazılı yaptığı açıklamada, “Ukrayna’nın tahılının memleketler arası besin pazarlarına ulaştırılması son derece kıymetlidir. Bu mutabakatın sağlanmasındaki eforları için Türkiye’yi ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ni alkışlıyoruz.” tabirlerini kullandı.

İngiltere ve müttefiklerinin bu noktaya ulaşılması için ağır gayret sarf ettiklerini belirten Truss, “Şimdi bu muahede uygulanmalı. Rusya’nın kelamlarının hareketleri ile uyumlu olduğundan emin olmak için (gelişmeleri) izliyor olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.

Truss, “Uzun vadeli global güvenliğin ve ekonomik istikrarın sağlanması için Putin, bu savaşa son vermeli ve Ukrayna’dan çıkmalıdır.” görüşünü paylaştı.

İtalya: Global besin krizini azaltmak için kıymetli bir adım

İtalya Başbakanı Mario Draghi, İstanbul’da imzalanan mutabakata ait yaptığı yazılı açıklamada, “İstanbul’da Ukrayna, Rusya, Türkiye ve BM tarafından imzalanan muahedeler, bütün memleketler arası toplum için kusursuz bir haberdir.” tabirini kullandı.

Karadeniz limanlarında kalan milyonlarca ton tahıl üzerindeki blokajın kalkmasının, bunların düşük ve orta gelirli ülkelerin vatandaşlarına ulaşmasını sağlamanın global besin krizinden kaçınmak için gerekli olduğunu vurgulayan Draghi, şunları kaydetti:

“Bu planın başarısı, bugün imzalanan mutabakatların süratli ve tam uygulanmasına bağlıdır. İtalya, son aylarda Birleşmiş Milletler’in (BM) merkezi rolünde Türkiye’nin orta buluculuk teşebbüsünü desteklemek için güçlü bir taahhütte bulundu. Bu mutabakatların, Ukrayna için kabul edilebilir şartlarda barışı getirmesine yönelik somut umutlara yanlışsız birinci adımı temsil etmesini umuyoruz.”

İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio da katıldığı çevrim içi yayında, İstanbul’daki mutabakat haberini, “diyalog kanalını da açan düzgün bir haber” olarak kıymetlendirdi.

Dışişleri Bakanlığının Twitter hesabından yapılan paylaşımda da şu sözlere yer verildi:

“İtalya; Rusya, Ukrayna ve Türkiye’nin Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarındaki blokajın kaldırılması ve dünya çapında tahıl ihracatının sürdürülmesi konusunda yaptığı muahedeyi memnuniyetle karşıladı. Bu sonuç, BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres ile BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü (Martin) Griffiths’in yorulmak bilmeyen gayretleri sayesinde elde edildi. Global besin krizini azaltmak için kıymetli adım.”

İtalyan Lig Partisi başkanı Matteo Salvini, Twitter’daki paylaşımında, mutabakata konut sahipliği yapan Türkiye’ye eforlarından dolayı teşekkür ederek, bunun aylardır süren savaşta diyaloğa dönüş için birinci ve kıymetli bir adım olması temennisini lisana getirdi.

İtalya Ziraatçılar Derneğince (Coldiretti) yapılan açıklamada, mutabakat sayesinde Ukrayna’dan hayvan yeminde kullanılmak üzere 1,2 milyar kilogram mısırın İtalya’ya geleceği bildirildi. Bunun dışında ekmek imali için buğday ve ayçiçek yağının da İtalya’ya geleceği belirtilen açıklamada, bütün bunların İstanbul’da imzalanan muahedenin olumlu tesirleri olduğu tabir edildi.