Sudan’da müzakere işareti yok! Uyarılar peş peşe geldi…

Sudan’da müzakere işareti yok! Uyarılar peş peşe geldi…
İki haftadır çatışmaların sürdüğü Sudan’da tahliyeler devam ederken BM Genel Sekreteri António Guterres çatışmaların sadece Sudan’ın geleceğini tahliye atmadığını bölgede yıllarca sürebilecek acıların fitilini ateşleyebileceğin söyledi. Avrupa Birliği Sudan’daki çatışmaların büyümesine izin verilmemesi gerektiğini vurgularken, DSÖ ‘biyolojik tehlike’ riski konusunda uyarıda bulundu. İşte bölgede yaşanan son gelişmeler…

Afrika ülkesi Sudan’da 2021 yılındaki askeri darbeden beri ülkeyi ortaklaşa yöneten iki güç, resmi ordu ve paramiliter yapı Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki gerilim 15 Nisan’da silahlı çatışmaya dönüşmüşü.

Bölgedeki gerilim ikinci haftasına girerken önceki akşam ilan edilen 72 saatlik ateşkese rağmen bazı bölgelerde çatışmalar sürüyor. Sudan Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre ölü sayısı 460’a yükseldi.

Çatışmaların özellikle ordunun karargahı ve Cumhuriyet Sarayı çevresinde yoğunlaştığı öğrenilirken, bölgedeki görgü tanıkları sivil halkın yiyecek ve su aramak için evlerinden çıktığını fırınlar ve bakkallar önünde uzun kuyruklar oluşturduğunu belirtiyor.

HER İKİ TARAF DA ZAFERİ GARANTİLEYEBİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜYOR

BM’nin Sudan elçisi Volker Perthes New York’ta düzenlenen BM Güvenlik Konseyi toplantısında, çatışmadaki her iki tarafın da zaferi garantileyebileceklerine inandıklarını bu nedenle de çatışmayı sona erdirecek ciddi bir müzakere için henüz bir işaret olmadığını belirtti.

TAHLİYELER DEVAM EDİYOR

Sudan’da taraflar arasında 72 saatlik ateşkesin ardından birçok ülkenin tahliye çalışmaları hızlandı. İngiltere Savunma Bakanlığı, tahliyelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Dışişleri, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi’nin Sudan’daki sivil Birleşik Krallık vatandaşlarının tahliyesine destek veren ilk askeri uçak, Kıbrıs İngiliz Kuvvetleri’nin desteğiyle Kıbrıs’a iniş yaptı. Birleşik Krallık vatandaşlarının güvenli bir yere taşınmasına yönelik çalışmalar devam ederken, bu gece ve yarın boyunca başka uçuşlar da gerçekleştirilecek” ifadelerini kullandı.

DENİZ YOLUYLA TAHLİYE OPERASYONU

Suudi Arabistan, Sudan’ın doğusundaki Kızıl Deniz’e kıyısı olan Port Sudan’dan gemiyle Cidde’ye vatandaşlarını ve diğer milletlerden sivilleri taşıdı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Suudi Arabistan Krallığı tarafından Krallık Liderliğinin direktifleri doğrultusunda yürütülen tahliye çalışmalarının devamı olarak, bugün Sudan Cumhuriyeti’nden Cidde şehrine bir gemiyle 13 Suudi vatandaşı ve 1674 kişi tahliye edildi” denildi.

ALMANYA, 120 KİŞİYİ ÜRDÜN’E TAHLİYE ETTİ

Almanya Silahlı Kuvvetleri Harekat Komutanlığı, 120 kişinin Sudan’dan Ürdün’e götürüldüğünü ve Almanya uçuşunun planlandığını bildirdi. Komutanlığın resmi sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Almanya Silahlı Kuvvetleri’nin Sudan’dan gelen A400M uçağı, tahliye edilecek yaklaşık 120 kişiyle birlikte Ürdün’e iniş yaptı. Daha sonra Almanya’ya yapılacak yolculuk için hazırlıklar yapılıyor” denildi.

TÜRKİYE’YE ULAŞTILAR

Sudan’dan tahliye edilen 189 Türk vatandaşı Türkiye’ye döndü. Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’dan akşam saatlerinde havalanan ve Türk vatandaşlarını taşıyan uçak, 01.10’da İstanbul Havalimanı’na indi.

Türk vatandaşları, İstanbul Havalimanı’nda çiçeklerle karşılandı. Sudan’dan tahliye edilen Türk vatandaşları önce karayoluyla Addis Ababa’ya götürülmüştü. Sudan’daki Türk vatandaşlarının tahliyesi için THY’ye ait ikinci bir uçağın da Etiyopya’ya vardığı bildirildi.

“KRİZ BÖLGEYE YAYILABİLİR” UYARISI

 Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell,krizin bölgeye yayılabileceği uyarısında bulunarak, “Sudan’da krizin büyümesini göze alamayız çünkü bu tüm Afrika’yı derinden sarsabilir.” açıklamasında bulundu.

“YILLARCA SÜRECEK ACILARA NEDEN OLABİLİR”

BM Genel Sekreteri António Guterres ise ülkede yaşananların sadece Sudan’ın geleceğini tehlikeye atmadığını ve sınırların ötesine sıçrayabilecek ve yıllarca büyük acılara neden olabilecek olayların fitilini ateşleyebileceği uyarısında bulundu.

BİYOLOJİK TEHLİKE RİSKİ

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), başkent Hartum’daki Ulusal Halk Sağlığı Laboratuvarı’nın ordu veya RSF güçleri tarafından ele geçirildiğini ve laboratuvar çalışanlarının tesisten kovulduğunu açıkladı.

Laboratuvarda kızamık ve kolera patojenleri ile diğer tehlikeli maddelerin bulunduğunu ifade eden DSÖ, Hartum’da “yüksek Biyolojik Tehlike riski” olduğunu duyurarak, laboratuvarın kimin kontrolünde olduğuna dair bilgi vermedi. 

TARAFLAR ARASINDAKİ ANLAŞMAZLIK

Sudan ordusunun başında Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan bulunurken, RSF ise konseyin başkan yardımcısı Orgeneral Mohammed Hamdan Dagalo tarafından yönetiliyor. Ordu ile RSF arasındaki gerilim, 5 Aralık 2022’de sivil hükümete geçişin ve demokratik seçimlerin önünü açması amacıyla imzalanan “çerçeve anlaşmada” RSF’nin tamamen orduya entegre edilmesini içeren reformdan kaynaklanıyor. El-Burhan RSF’nin ordudan bağımsız bir güç olarak hareket etmesine daha fazla müsamaha göstermeyeceğini belirterek derhal orduya katılmasını, Dagalo ise bunun sivil bir yönetim ile gerçekleştirilmesini istiyor.

RSF, eski yönetimde Darfur’daki isyancılara karşı savaşmak için kurulmuştu.