Bakan Dönmez’den CNN TÜRK’e özel açıklamalar: 710 milyar metreküp gaz keşfi var

Bakan Dönmez’den CNN TÜRK’e özel açıklamalar: 710 milyar metreküp gaz keşfi var
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CNN Türk Hafta Sonu programında Hakan Çelik’in sorularını cevaplıyor.

Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CNN Türk Hafta Sonu programında Türkiye tarihinin en büyük güç projesi olan Sakarya Gaz Alanı’na ait değerli açıklamalarda bulunuyor.

Bakan Dönmez’in açıklamasından öne çıkanlar şöyle:

Bu proje niye kıymetli? Biz maalesef dışa bağımlıyız. Biz ülkede tükettiğimiz doğalgazın yüzde 99’unu ithal ediyoruz. Tükettiğimiz petrol ve petrol eserlerinin de yüzde 99’u ithal. 95 milyar civarında para harcadık geçen sene güce. İthalatımız 350 milyar dolar civarında gerçekleşti. Bunun yüzde 30’unu güç oluşturuyor. Sanayide rekabetçiyiz. Daha fark yaratmak için güç eserindeki maliyeti düşürmemiz lazım. Sayın Cumhurbaşkanımızın ‘Enerjide dışa bağımlılığı azaltacak ne varsa yapan’ vizyonu çerçevesinde hareket ettik. TPO şirketler bazında baktığımızda dünyada birinci 5’te filo büyüklüğüyle. Bunun da sonuçlarını de almaya başladık. Aramak gerekiyor bulmak için. 

Pandemide lojistikte bir kadro ıstıraplar olmasına karşın çalışanımız fabrikada yatıp kalktı o eserleri vaktinde buraya gönderebilmek için. Bu inşaat pandemi devrinde yapıldı. 51 gemi çalıştı. Kimileri kısa periyodik çalıştı. Kıyıdan çok açıktayız. Sıkıntı bir proje. Servis gemilerimiz 8-10 saatte gidiliyor. Helikopterler 40 dakika. Neredeyse Karadeniz’in ortasında. Sondajları yaptığımız bölgede su derinliği 2 bin 200 metre. 3 bin metreye yakın da karada ilerliyoruz. 

Biz bu işe başladığımızda Fatih Sondaj gemisi Akdeniz’e operasyon için uğurladığımızda gemide çalışanların sayısı bir elin parmak sayısını geçmeyecek kadardı. Lakin bugün 4 tane sondaj gemisinde yüzde 65-70’lik kısmı Türk çalışanında oluşuyor. Beyin göçünü bilakis çevirdik. 100 civarında mühendis kazandırdık. Ambargolarla karşı karşıya kalmıştık. Bu nedenle yabancı asıllı kimi şahıslar Türk vatandaşı oldu.

Buradaki keşfimiz 710 milyar metreküpe ulaştı. 35 yıl müddetle tüm konutların doğalgazını sağlayacak bir keşiften bahsediyoruz. Endüstriye de dahil ettiğimizde 15-20 yıl muhtaçlığı karşılayacak bir keşif. Denizlerdeki en büyük keşif olarak literatüre girdi burası. 

20 Nisan’da Cumhurbaşkanımızın teşrifiyle gazı bu tesise getireceğiz ve birtakım denetimler yapacağız. Mayıs ayı itibariyle de ocaklarda kullanılmaya başlanacak. BOTAŞ üzerinden dağıtılacak. Maliyet denetimleri yapıyoruz. Doğalgazın üretim maliyeti ithala nazaran daha âlâ olacak. Cumhurbaşkanımız 20 Nisan’da vatandaşlarımızın büyük bir kısmını mutlu edecek muştular paylaşacak. Gündemi değiştiren bir müjde olur. Hem milletimiz hem de devletimiz kazanacak.

Proje bittikten sonra maliyet sayılarını paylaşacağız. Şuan sayı verirsek aldatıcı olur. Gazın bedeli milletlerarası piyasada vakit zaman yükseliyor ve düşüyor. Zira ünite fiyatla ilgili bir durum var. Gazın kıymeti yaklaşık olarak 500 milyar dolar üzerinde. Ancak bu artabilir. Geçtiğimiz daha yüksek bir bedel vardı. Bugün bu türlü, yarın ne olacağını bilinmez.

TÜRKİYE’NİN GÜÇ MERKEZİ OLMASI 

Kendi muhtaçlığımız olan elektriği mümkün mertebe yerli kaynaklardan karşılamaya çalışıyoruz. Karşılayamadığımız kısmı da Rusya, Azerbaycan ve İran’dan alıyoruz. Bu gazın Avrupa’ya transferi noktasında da değerli adımlar attık. TANAP çizgisi Türkiye üzerinde İtalya’ya kadar giden bir çizgi. İki tane kara terminalimiz var. Sıvı doğalgaz sürece terminali. 3 tane FSRU terminali ekledik. En sonuncusu da Edirne Saros’ta. Gemi geldi ancak açamadık hala. Batı tarafındaki gaz güvenliği açısında değerli. Bu terminal üzerinden komşu ülkelere gaz sevkiyatı imkanı da kazanmış olacağız. Türkiye 50-60 milyar metreküp doğalgaz tüketen bir ülke. 100 milyar metreküpe kadar doğalgazı getirip işleyip sisteme verme imkanına sahibiz. 60’ını biz tüketsek, 40’ını da komşu ülkelere satabiliriz. Doğu Avrupa ülkelerinde kıymetli bir ticaret merkezi olma fırsatı yakalamış olduk. Bunun adımlarını attık. Meclisten geçen kanunu Cumhurbaşkanımız onayladığında yasal düzenlemeler geçmiş olacak. Eski kanunda iç piyasaya yönelik düzenlemeler vardı. Daha kısıtlayıcıydı. Yeni kanunla daha fazla serbesiyet getirmiş olduk. Rekabetçi ortamla fiyat daha da düşer. 

Artık kendi gazımız olacak bu alanda. 2-3 sene içerisinde buradaki üretim azamî düzeye gelecek. Şuan günlük 10 milyon metreküple başlayacağız. 2025’te günlük 40 milyon metreküpe çıkmış olacağız ve tüm konutların gereksinimini karşılayacağız.

İhtiyaç duyulan mutabakatları da yapıyoruz. Yerli gazla elimiz daha güçlü olacak. Biz muhtaçlığımız olan gazın yüzde 30’unu Rusya’dan karşılıyoruz. Özal periyodunda yüzde 100’dü. 2000’li yıllara geldiğimizde Azerbaycan ve İran’da dahil oldu. Azerbaycan’da en büyük yatırımı olan bir kuruluş. Onların ulusal şirketi SOCAR da Türkiye’de en büyük yatırımcılardan birisi. Bu birliktelik 3. ülkelerde olmaya başlayacak. Yeni işbirlikleri olacak. BOTAŞ ile SOCAR yeni bir şirket kurdu. Bununla Avrupa’ya gaz satışı yapacağız. Gaz ticaret merkezi olacağımızı söylemiştik. Buna Azerbaycan da takviye veriyor. Balkan ülkeleri bizden ve Azerbaycan’dan gaz talep ediyor. Bu hususta müşterek hareket edeceğiz. Hazar civarındaki ülkelerin çabucak hemen tamamı birer kaynak ülkesi. Hazar’ın doğusundaki kaynakları Hazar’ın batısına getirilmesiyle ilgili çalışmalar yürütüyoruz. SSCB’nin dağılmasıyla Türk devletlerinin ortaya çıktı. Birinci tanıyan ülke Türkiye oldu. Birçok ortak istikametimiz var. Güç de ortak iş geliştirilecek alanların başında geliyor. Birçok alanda her ülkenin güçlü ve zayıf olduğu taraflar var. Oralarda birbirini tamamlama potansiyeli görüyorum. 

Geçtiğimiz yıl Silivri’de kapasite artışını sağlamıştık. 2.8 milyar metreküpten 4.6 milyar metreküpe kapasiteyi artırmıştık. Bir büyük projemizde Tuz Gölü’nde devam ediyor. Orada 1.2 milyar metreküplük doğalgaz depolama kapasitemiz var. Bunu 5.4 milyar metreküpe çıkaracağız.