Gelişen Teknoloji Çocuklarda Obezite Riskini Artırıyor
Gelişen dünya teknoloji alanında pek çok yeniliğe imkan tanımış ve tanımaya da devam etmektedir.
Teknolojinin bu denli gelişimi tıp, eğitim gibi alanlara faydalar sağlamış olsa da kullanım alanı her zaman bu kadar verimli olmamıştır.
Teknolojideki gelişim akıllı telefon, tablet, bilgisayar, akıllı saat gibi cihazların kullanım yaşlarının okul çağı olan 6-11 yaş, hatta okulöncesi dönem olan 2-6 yaşa kadar inmesine neden olmuştur.
Özellikle pandemi ile beraber başlayan çevrimiçi eğitim modeli ve elektronik boş zaman değerlendirme aktiviteleri, bilgisayar oyunları, televizyon karşısında oynanan konsollu oyunlar, çocukların gerçek dünyadaki park ve bahçelerden çok sanal dünyada aktif olmalarına neden olmuştur.
Zaman içerisinde sokakta geçen çocukluk dönemi, en samimi arkadaşlıklar, yerini apartman çocukluğuna, şimdilerde ise ‘teknoloji çağı’ çocukluğuna bırakmıştır.
Bir çocuk için iyi aktivite, park ve bahçelerde, akranları ile sosyalleşerek ‘oyun oynamak’ olarak önerilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü her çocuğun gün içerisinde en az 60 dakika fiziksel olarak aktif olmasının önemine dikkat çekmektedir.
Bu durum hem sağlıklı büyüme ve gelişmeyi etkilemekte, hem de obezite başta olmak üzere pek çok sağlık riskinin azalmasında faydalı olabilmektedir.
Fakat ne yazık ki günümüzde daha kolay yemek yemesi, ağlamaması için, hatta fazla hareketli ise sakince oturması ve arabada bile rahat etmesi bahane edilerek, telefon veya tabletin çocuğa verilmesi iki yaşın altına kadar düşmüş durumdadır.
Özellikle okulöncesi dönem, çocuğun karakteristik özellikleri ve yaşam tarzının şekillendiği bir dönemdir.
Bu dönem itibari ile ekran önü bağımlılığı ile gelişen çocuklar, çocukluk ve erişkinlik döneminde yüksek obezite ve obezite komplikasyonları riskine sahiptir.
Özellikle ödevlerin ekran önünde yapılması, ödevler bittikten sonra oyun aktivitesinin yine ekran başında gerçekleştirilmesi çocuklarda hareketsiz yaşamın en önemli nedenleri arasında yer almaktadır.
Bugün poliklinikte ağırladığımız pek çok çocuk ve ebeveyninin en çok şikayet ettiği unsurlardan birisi de budur.
Diğer yandan, ekran önü aktivitesi sırasında besin tüketen çocukların miktar kontrolü yapmakta güçlük çektikleri ve gereksiz abur cubur besin tükettikleri de bilinmektedir.
Çocuklarda ekran önü bağımlılığının önlenmesi ve obezite riskinin azaltılması için bir gün içerisinde ödev yapmak da dahil, televizyon, telefon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik cihazların iki saatin altında kullanılması önerilmektedir.
Çocuklarımızın erken yaşlarda yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarını edinmesi, onların gelecek yıllardaki fiziksel ve ruhsal sağlıklarını etkileyebilir.
Bu noktada en büyük sorumluluk, takip ve beslenme disiplinini sağlayarak rol model olma görevi anne babalardadır.
Yrd. Doç. Dr. Taygun Dayı
Yakın Doğu Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Beslenme ve Diyetetik AD
Öğretim Üyesi
Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi
Beslenme ve Diyetetik AD
Pediatri Diyetisyeni
KTDB Üye No: 175