Yanlışsız yapıldığında rahmet yanlış yapıldığında zehir: Aydın’a Toskana modeli

Doğru yapıldığında rahmet yanlış yapıldığında zehir: Aydın’a Toskana modeli
Dünyanın en değerli kültür, turizm ve tarım bölgelerinden biri olan Toskana, gücünün üçte birini sahip olduğu jeotermal kaynaklardan sağlıyor. Buradaki jeotermal faaliyet belediyelerin de dahil olduğu bir konsorsiyumun güdümünde. Konsorsiyumun yetkililerine nazaran jeotermal sonsuz ve pak bir güç fakat gerçek kullanılmazsa toprağa ve etrafa ziyan veriyor. YENADER Lideri Prof. Dr. Keram Alkin de, “Bu sistemi Ege’de yaparsak çok önemli bir katma bedel yaratırız” diyor.

Dünyanın en değerli turizm bölgelerinden biri Toskana. Floransa, Siena, Pisa, Castiglione della Pescaia, Grosseto üzere bir gidenin asla unutamayacağı yerlere sahip. Leonardo da Vinci ve Michelangelo üzere isimleri çıkarmış. Avrupa’da sanatın, bilimin, mimarlığın ve ideolojinin yine yükselişe geçmesini sağlayan Rönesans’ın doğduğu topraklar burası. Artık de sahip olduğu bu zenginliği tüm sadeliği ile geleceğe taşıyor. Verimli topraklarında gerçekleştirdiği ziraî üretim ve turizm ile çok değerli bir katma kıymeti yükseltiyor. Ve bu topraklarda kullanılan elektriğin yüzde 33’ü jeotermal güçten sağlanıyor.

ÖRNEK BİR KONSORSİYUM

Peki jeotermal güç buradaki kültürel ve doğal mirasa ziyan veriyor mu? Çünkü jeotermal zenginliği ile ünlü Aydın bölgesinde üreticiler yıllardır tarım alanlarının ziyan gördüğü münasebeti ile bu faaliyetlere karşı çıkıyor ve haklı olarak hareket yapıyor. Ayrıyeten tıpkı Toskana üzere Aydın bölgesi de değerli bir ziraî üretime sahip. Biz de Yenilenebilir Güç Araştırmaları Derneği’nin (YENADER) daveti ile gittiğimiz Toskana’da tarım ve jeotermal faaliyetler nasıl yanlışsız yapılmalı sorusunun yanıtını aradık. 200 yıllık bir jeotermal faaliyete sahip Toskana’da bugün COSVIG (Jeotermal Alanların Geliştirilmesi Konsorsiyumu) isimli örnek bir konsorsiyum var.

HALK KATILMALI KAYNAK AYRILMALI

Bu konsorsiyum 16 belediyenin dahil olduğu 21 paydaştan oluşuyor. COSVIG Memleketler arası Projeler Sorumlusu Loredana Torsello, burada yaptığı sunumda gayelerinin ve önceliklerinin bölge iktisadını korumak ve güçlendirmek olduğunu vurguluyor. Bölgedeki jeotermal faaliyetlerin çok uygun planlandığını anlatan Torsello, “Bu faaliyetler sırasında doğabilecek kuşkuları gidermek için paydaşlarla işbirliği çok değerli. Bu çalışmalara halkın iştiraki sağlamak, araştırmalar için kaynak ayırmak gerekiyor. Biz burada bunları yaptık. Araştırmalarla da jeotermal faaliyetlerin insan sıhhatine ve eserlere olumsuz bir tesirinin olmadığını gördük. Tersine üretilen güç ziraî iktisada katkı sunuyor ve bölge halkı bundan memnun” tabirlerini kullanıyor. Ayrıyeten devletin belirlediği kuralların dışına hiçbir şirketin çıkamayacağını da vurguluyor.

EKSİK VE YANLIŞ İŞLETİLİYOR

TMMOB daha evvel yayımladığı raporda kimi jeotermal santralların yırtıcı deşarj formülüyle tarım yerlerine ziyan verdiğini belirtmişti. TMMOB raporunda, “Jeotermal güç yenilenebilir ve hakikat kullanıldığında etrafa en az ziyan veren güç kaynaklarından biri olmasına rağmen, yanlış kullanımlarda etrafa önemli ziyan vermektedir. Ege Bölgesi’nde yaptığımız incelemelerde bu süreçlerin eksik ve yanlış işletildiğini tespit ettik” tabirlerine yer verilmişti.

Kerem Alkin

‘BU MODELİ BİZ DE EGE’DE UYGULAYALIM’

Aynı vakitte Türkiye Cumhuriyeti’nin OECD Daimi Temsilcisi de olan YENADER Lideri Prof. Dr. Kerem Alkin de “Burada jeotermal faaliyet bölge paydaşlarının işbirliği ile yapılıyor. Bu konsorsiyum bizim için de fikir verici ve öğretici bir örnek. Tüm paydaşlar kıymetli bir katma kıymet üretiyor. Aydın, Denizli ve İzmir’de lokal idarelerin, valiliklerin, şirketlerin, STK’ların ve halkın iştiraki ile misal bir model kurabilirsek çok başarılı olabiliriz” dedi. Alkin, “Jeotermal yanılgı kaldırmayan ve herkesin yapamayacağı bir iş. Hakikat yapıldığında da ne kadar yararlı olduğunun örneği Toskana bölgesinde” dedi.

Alessandro Lenzi

‘SUYU ASLA TARIM YERİNE YA DA IRMAĞA BIRAKAMAZSINIZ’

Bu bölgedeki güç şirketlerinden biri de ENEL. Şirketin yüzde 30’u devlete ilişkin. ENEL’den Alessandro Lenzi, “Jeotermal tesisler için çevresel tesir araştırmaları gerekiyor. Biz olumsuz tesire rastlamadık. Faaliyet sırasında kullanılan sularda kirletici unsurlar var. Bu suyu tarım topraklarına, ırmaklara bırakamazsınız. Etrafa çok büyük ziyanı var. Tarıma ziyan verir, toprağı ve suyu kirletir. Ayrıyeten içerisinde yüzde 13’e varan ziyanlı gaz var. Gerçek kullanıldığında sonsuz ve pak bir güç. Devamlı çevresel denetimler gerekiyor” dedi.