Türkiye’nin çelik zaferi
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Donald Trump’ın ortalarında Türkiye’nin de olduğu 4 ülkeden çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergisi kararı almasının global ticaret kurallarına muhalif olduğunu açıkladı. Washington idaresi ise DTÖ’nün kararını kınadı ve gümrük vergilerini yürürlükte tutmayı planladığını kaydetti. ABD, 2018’den beri Türkiye’den ithal edilen alüminyuma yüzde 20, çeliğe yüzde 25 ek vergi istiyor.
Türkiye’nin çelik zaferi
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Donald Trump’ın ortalarında Türkiye’nin de olduğu 4 ülkeden çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergisi kararı almasının global ticaret kurallarına alışılmamış olduğunu açıkladı. Washington idaresi ise DTÖ’nün kararını kınadı ve gümrük vergilerini yürürlükte tutmayı planladığını kaydetti. ABD, 2018’den beri Türkiye’den ithal edilen alüminyuma yüzde 20, çeliğe yüzde 25 ek vergi istiyor.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ABD’nin Türk çeliğine yönelik ek vergi kararında Türkiye’yi haklı buldu. DTÖ, ABD’nin tedbirlerinin DTÖ kurallarıyla tutarsız olduğunu belirterek, evvelki lider Donald Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergilerinin global ticaret kurallarını ihlal ettiğine karar verdi. DTÖ Uyuşmazlıkların Tahlili Mekanizması’nın üç kişilik paneli, Türkiye, Çin, Norveç ve İsviçre’nin, Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergisi itirazına yönelik kararını açıkladı. Panel, ABD’nin tedbirlerinin DTÖ kurallarıyla tutarsız olduğunu belirterek, Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergilerinin global ticaret kurallarını ihlal ettiğine hükmetti.
WASHINGTON’DAN KINAMA Trump’ın kelam konusu ek vergileri gerekçelendirmek için ulusal güvenlik dertlerini öne sürmesini reddeden panel, bu vergilerin “savaş yahut öbür bir harika durum sırasında” uygulanmadığının altını çizdi. Washington idaresi ise DTÖ’nün kelam konusu kararını kınadı. Örgütün üyelerinin ulusal güvenlik kararlarını sorgulama yetkisine sahip olmadığını tez eden Washington idaresi, Trump’ın gümrük vergilerini yürürlükte tutmayı planladığını kaydetti.
ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi’nden Adam Hodge, yazılı açıklamasında, DTÖ’nün uyuşmazlıkların tahlili düzeneğinde temelden ıslahat yapmasını gerektiğini söz ederek “ABD, ulusal güvenliği konusunda karar vermeyi DTÖ panellerine bırakmayacak. DTÖ’nün, bir üye ülkenin güvenlik tehditlerine verdiği karşılıkla ilgili sonradan fikir yürütme yetkisi yoktur” tabirlerini kullandı.
SONUÇ ÇIKMAMIŞTI Söz konusu uygulamaya ait Türkiye, ABD’ye gerekli istişarelerde bulunma talebini iletmiş lakin olumlu sonuç alamamıştı. Türkiye, kelam konusu kararın Dünya Ticaret Örgütü kurallarına karşıt olduğunu belirterek, ABD’yi DTÖ’ye şikayet etmişti. Türkiye’nin yanında Çin, Norveç, Hindistan, Rusya ve İsviçre de kelam konusu kararı DTÖ’ye taşımıştı. Türkiye, Çin, Norveç ve İsviçre’yi haklı bulan DTÖ; Hindistan ve Rusya’nın itirazlarına yönelik kararını ise şimdi vermedi. ABD’nin DTÖ’nün kararına itiraz etme hakkı bulunuyor. Lakin otoriteler bu itirazın bir tesirinin olmayacağı belirtiliyor.
NE OLMUŞTU
ABD’li rahip Brunson’un tutuklanmasıyla başlayan tansiyon ABD tarafından Türkiye’ye uygulanan yaptırımlarla devam et-mişti. Ağustos 2018’de Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum için gümrük vergilerini iki katına çıkardığını duyuran Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Alüminyumda bu oran artık yüzde 20, çelikte de yüzde 50 olacak. Türkiye ile ilişki-lerimiz bu periyotta düzgün değil” sözlerini kullanmıştı. ABD’nin, Türkiye menşeli çelik eserleri için uyguladığı gümrük vergi-sini iki katına çıkarmasının akabinde Türkiye de kimi ABD menşeli eserlerin ithalatında uyguladığı ek mali yükümlülük oranlarını tıpkı oranda yükseltmişti. ABD, Mayıs 2019’da ise Türkiye’den ithal edilen çelik eserlerinde uyguladığı ek vergileri yüzde 50’den yüzde 25’e düşürmüştü.