TikTok’ta mülteci sömürüsü

TikTok’ta mülteci sömürüsü
İngiliz BBC televizyonu, Suriyeli ailelerin toplumsal medya platformu TikTok’taki dilenme görüntülerinin izini sürdü. Canlı yayında saatlerce dijital armağan bağışı isteyen ailelerin cebine 1000 dolardan sırf 33 dolar kaldığı, bağışların yüzde 70’ine TikTok’a gittiği argüman edildi.

Çinli görüntü paylaşım uygulaması TikTok’un, Suriyelilere yapılan bağışların yaklaşık yüzde 70’ine el koyduğu sav edildi. İngiliz BBC’nin haberine nazaran, Suriye’nin kuzeyindeki mülteci kamplarında yaşayan ve TikTok üzerinden yaptıkları yayınlarla ‘nakit pahası olan dijital hediye’ talebinde bulunan Suriyelilerin saatte yaklaşık bin dolar topladığı, fakat bunun çok az bir kısmını alabildikleri belirtildi. TikTok’taki sanal armağanlar daha sonra nakit paraya çevrilebiliyor.

BBC TEST ETTİ

Özellikle bu yılın başında, Suriye’deki mülteci kamplarında yaşayanların TikTok üzerinden açtığı canlı yayınlar ve buradan bağış talebinde bulunduğu görüntüler bir anda trend oldu. TikTok bağışlarındaki para akışını izlemek isteyen BBC takımı, Suriye’nin kuzeybatısındaki bir mülteci kampına giderek şahsen süreci test etti.

ARACILAR DA KÂR EDİYOR

Tıpkı bir mülteci üzere kampa giden bir BBC muhabiri, buradaki ‘aracılar’ kanalıyla evvel bir TikTok hesabı edindi. Daha sonra, aracıların sağladığı akıllı telefon, sim kart, internet ve mikrofon ile bağış talebinde bulunduğu bir canlı yayın açtı. Bu yayına İngiltere’den katılan BBC takımından bir kişi, canlı yayındaki muhabire 106 dolar bedelinde bir dijital ikram gönderdi. Lakin Suriye’deki test yayının sonunda, canlı yayın yapılan hesapta 33 dolar bakiye bulunduğu, 106 dolarlık bağışın yüzde 69’unu TikTok’un çektiği ortaya çıktı. Kalan 33 doların yüzde 10’una lokal para transfer merkezi el koyarken, yüzde 35’i ise TikTok aracısına gitti. Günün sonunda, 106 dolarlık TikTok bağışından BBC muhabirine 19 dolar kaldı.

TİKTOK REDDETTİ

TikTok’tan yapılan açıklamada, “Sömürüye dayalı dilencilikle çaba için global politikalarımızı daha da güçlendiriyoruz” denildi. TikTok’un bağışlardan yüzde 70 kurul almadığı vurgulansa da komite oranı açıklanmadı. TikTok etkileyicilerinden (influencer) eski rugby oyuncusu Keith Mason, bir yayınında Suriyeli muhtaç bir aileye 330 dolar bağışta bulunarak yaklaşık 1 milyon takipçisini bağış yapmaya teşvik etmişti. Mevzuyla ilgili BBC’ye demeç veren Mason, TikTok’un paraların büyük kısmına el koyduğu haberine ait ‘gülünç ve haksızlık’ yorumunda bulundu.

AJANSLARLA İŞBİRLİĞİ

Suriye’deki ‘TikTok aracılarından’ Hamid, günde birkaç saat müddetle, 12 farklı aile ile yayın yaptığını aktardı. TikTok’un ailelere para kazandırdığını belirten Hamid, kârın büyük kısmını onlara bıraktığını belirterek, sadece masrafların bedelini aldığını söyledi. Hamid, öteki ortacılar üzere Çin’deki canlı yayın ajanslarıyla çalıştığını söyleyerek, “Uygulama ile ilgili rastgele bir meselede bize yardım ediyorlar. Engelli hesapların pürüzünü kaldırabiliyorlar. Biz onlara sayfa ismi ve profil fotoğrafı gönderiyoruz, onlar da hesap açıyor” diye konuştu.

‘EN CÖMERT İNGİLİZLER’

TikTok algoritması, şahısların sim kartının bağlı bulunduğu ülkeye uygun içerikleri kullanıcıların önüne getiriyor. Bu nedenle Suriye’deki TikTok aracıları da İngiliz sim kartlarını tercih ediyor. BBC’ye yaptıkları açıklamada buna münasebet olarak, “En cömert TikTok’çuların İngilizler olduğunu” söylüyorlar. Her gün TikTok’ta ‘dilenen’ 6 çocuklu Mona Ali el-Kerim çadır konutlarında oturarak İngilizce “Lütfen beğenin, lütfen paylaşın, lütfen armağan gönderin” cümlelerini saatlerce tekrar ediyor.