Sanna Marin’e NATO yetmedi

Sanna Marin’e NATO yetmedi
NATO’ya üyelikte Türkiye’nin dayanağını alan Finlandiya’da halk genel seçimler için sandık başındaydı. Başbakan Sanna Marin’in partisi üçüncü sırada kaldı.

Fin seçmenler, 200 sandalyeli Finlandiya Parlamentosu’nun dört yıllığına vazife yapacak yeni üyelerini belirlemek üzere, iktisat ve güvenlik mevzularının ana başlıklar olduğu bir seçim kampanyası sonrasında sandık başına gittiler. Ülkenin klasik siyasetinden vazgeçerek NATO’ya üye olma kararı aldığı ve Türkiye’nin verdiği onayla bu sürecin önünde rastgele bir pürüzün kalmadığı ortamda yapılan seçim, Başbakan Sanna Marin açısından da kritik değerdeydi. Seçim öncesi anketlerin üçüncü sırada gösterdiği Marin’in başbakanlık koltuğunu koruyup koruyamayacağı yanıtı en merak edilen sorular ortasındaydı. Seçim öncesi anketler haklı çıktı ve muhafazakâr çizgideki Ulusal Koalisyon Partisi (Kokoomus) yüzde 20.8 oyla ipi göğüsledi. Radikal sağ çizgideki Finler Partisi (PS) yüzde 20 oy alırken Marin liderliğindeki Toplumsal Demokrat Parti (SDP) ise yüzde 19.9’la üçüncü sırada kaldı.

EKONOMİ UYGULAMALARI ETKİLEDİ

Covid salgını, Ukrayna’daki savaş ve NATO üyeliği sürecinde gösterdiği performansla memleketler arası alanda beğeni kazanan Marin, seçime ülke içindeki ferdî popülaritesinin yüksek olduğu lakin bilhassa iktisat alanındaki uygulamalarının eleştirildiği bir ortamda girdi. Anketler son devirdeki en çekişmeli seçimlerden birine işaret ediyordu. Hakikaten sonuçlar bu durumu teyit etti.

2019’daki seçimlerden sonra dünyanın misyondaki en genç (34) başbakanı unvanını kazanan ve beş bayan parti önderinin oluşturduğu koalisyon hükümetini yöneten SDP Lideri Marin, pandemi, Rusya’ya karşı hali ve NATO üyeliği konusunda kendi partisi dışındakilerin bile dayanağını alsa da sandıkta, konjonktürün olumsuz tesiriyle tırmanan ulusal borç nedeniyle kaybetti. Hükümeti kurma vazifesi Ulusal Koalisyon Partisi başkanı Petteri Orpo’ya verilecek. Parlamentoda çoğunluk için 100’den fazla sandalye gerekiyor.

SAĞ GÜÇLENDİ

– Resmi olmayan seçim sonuçları Finlandiya’da sağ eğilimli partilerin 2019 seçimlerine oranla besbelli bir biçimde güç kazandığını ortaya koydu. Petteri Orpo liderliğindeki merkez sağdaki Ulusal Koalisyon Partisi geçen seçimlere nazaran oylarını yüzde 3.8 düzeyinde artırırken sandalye sayısını 48’e (+10) yükseltti. Misal bir durum radikal sağ çizgideki Finler Partisi için de geçerli. Bu partinin oy oranı da yüzde 2.6 düzeyinde yükseldi. Riikka Purra idaresindeki partinin sandalye sayısı da 46’ya (+7) ulaştı. Başbakan Sanna Marin’in kazanımları ise daha hudutlu kaldı. Oy oranını yüzde 2.2 artıran Toplumsal Demokrat Parti’nin sandalye sayısı da 3 artarak 43 oldu.

HIZLI YÜKSELDİ

– Liseden mezun olduktan sonra kasiyer olarak çalışmaya başlayan ve ailesinde üniversite eğitimi alan birinci kişi olan Sanna Marin, siyasetle genç yaşta tanıştı. Toplumsal Demokrat Parti’ye 20 yaşında girdi ve süratle yükseldi. SDP başkanı olarak başbakanlık koltuğuna oturduğunda 34 yaşındaydı. Vazifeye geldiğinde deneyimsiz olmakla eleştirilen Marin, pandemi, Ukrayna savaşı ve NATO üyelik sürecini usta bir biçimde yönetmeyi başardı. Konjonktür, misyona seçildiği 2019’dan bu yana memleketler arası alanda yıldızı parlayan Marin’in İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana “krizler konusunda en tecrübeli” Finlandiya Başbakanı olmasına neden oldu. Marin, gerek AB’de gerekse memleketler arası alanda bir çeşit öncü ve ilerici başkan örneği olarak görülüyor.

ÜYELİK YANSIMADI

– Seçimler öncesinde merak edilen sorulardan biri, İsveç üyelik için beklemeyi sürdürürken Finlandiya’nın NATO üyeliğinin önünde rastgele bir mani kalmaması ve bunun geri kalan kimi prosedürel süreçler tamamlandıktan sonra çok kısa bir müddette gerçekleşecek olmasının sandığa yansıyıp yansımayacağıydı. Finlandiya, üyelik için Türkiye’nin onayını bekliyordu. Bu onay perşembe gecesi TBMM’den, dün de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan geldi. seçim öncesinde bu onayların Marin’in elini güçlendirebileceği yorumları yapılıyordu.