Rusya’da değişmeyen 2 numara

Rusya’da değişmeyen 2 numara
Dmitri Medvedev, üniversitedeki ortak hocaları sayesinde tanıştığı Putin ile hiç ayrılmadı. Siyasi kariyerlerini birlikte inşa ettiler. Hep ‘iki numara’ oldu. İşte ‘Vladivostok’tan Lizbon’a kadar büyük Rusya’ açıklamasıyla tekrar gündeme gelen eski devlet başkanı ve eski başbakan Medvedev’in portresi…

Soğuk Savaş’ın en kesif dönemleriydi. Stalin’den sonraki Sovyet lideri Kruşçev istifa etmiş, ülke Brejnev’in yönetime geçmişti. Önceki yıllara nazaran refah artışı hissedilir olmuş, planlı kalkınma modeli tesirini göstermeye başlamıştı. Dimitri Anatoliyevich Medvedev, 14 Eylül 1965’te böyle bir dönemde doğdu. Ailesi iyi eğitimliydi. Ukrayna kökenli annesi üniversitede Rus edebiyatı dersleri veriyordu, babası ise Fizik profesörüydü. Hatta babası Sovyetleri anlatan 10 ciltlik bir ansiklopedi de hazırlamıştı. Ama bu durum, o dönem Rusya’da müreffeh bir hayat sürmek için yeterli değildi. 40 metrekarelik küçük bir evde kalıyor, geçimlerini zar zor sağlayabiliyorlardı.

ROCK DÜŞKÜNÜ

Doğduğu şehir Leningrad, 1700’lerde Çar Petro tarafından kurulmuştu. Moskova’nın katı ve bürokratik yüzüne inat canlı ve renkliydi.  Medvedev, doğup büyüdüğü şehrin bu havasından nasibine düşeni alacaktı. İlkokuldan iyi ve düzenli bir öğrenciydi. Liseden sonra Leningrad Üniversitesi’nin hukuk fakültesine girdi. Orada da iyi bir öğrenci oldu. İngiliz rock gruplarını yakından takip ediyordu. Yıllar sonra üyelerini evinde ağırlayacağı Deep Purple listenin başındaydı. Spor da yaptı. Kısa boyunu avantaja çevirmek için halter çalıştı. Geçim sıkıntısı hiç bitmedi. Öğrenciyken ‘çöpçü’ olarak da çalışacak, yıllar sonra bunu gazetecilere anlatacaktı.

AYNI PROFESÖRÜN ÖĞRENCİLERİ

1987’de mezun oldu. Savcı olmak istiyordu. Ama akademik kariyer için ayağına gelen bir fırsatı da kaçırmadı. Hocası Prof. Anatoly Sobchak ise onun hayatını değiştirecekti. Çünkü Sobchak’ın hala irtibatta olduğu eski bir öğrencisi de Vladimir Putin’di… Sobchak, 1990’da St. Petersburg belediye başkanlığına aday oldu. Medvedev sonradan yollarının hiç ayrılmayacağı Putin ile işte bu süreçte tanıştı. KGB’den istifa eden Putin Sobchak’ın en yakınındaydı.  Nitekim Sobchak, 1991’de belediye başkanı seçilince Putin önce onun danışmanı sonra da belediyenin uluslararası ilişkiler komitesinin yöneticisi oldu. Medvedev de Putin’in başında olduğu bu komiteye danışman olarak atandı.  Putin ile ast-üst ilişkileri böyle başladı.

KERESTE ŞİRKETİNGEN GELEN MİLYONLAR

1993’te yeni bir görevi oldu. Kâğıt da üreten bir kereste şirketinin yönetimine atandı. ‘Hizmeti’ karşılığında şirket hisselerinin bir bölümünü devraldı. Bu hisseleri 1999’da sattığında şirketin değeri yüzlerce milyon dolardı. Medvedev artık ‘fakir’ değildi. Ama ne kadar kazandığı da sır olarak kaldı. Medvedev, kereste şirketindeyken Putin belediyede yükseliyordu. Mart 1994’te Putin (Türkiye’deki 27 Mart 1994 belediye seçimlerine denk gelen dönemde) Belediye Başkanı Sobchak’ın yardımcısı oldu. St.Peterbursburg’un günlük belediye işleri artık ona emanetti. Sobchak 1996’daki seçimi kaybedince Putin de belediyeden ayrıldı.

PUTİN YÜKSELDİKÇE O DA YÜKSELDİ

Ama Putin, Sobchak ile ilişkisini kesmedi. 1997’de hakkında yolsuzluk soruşturması başlatılan Sobchak özel bir uçakla Paris’e kaçtı. Bu kaçışı eski öğrencisi ve yardımcısı Putin organize etmişti. Putin, hocasına ve amirine bu zor zamanında sadık kalmıştı. Bu sadakat, Rusya devlet başkanı Boris Yeltsin’in de dikkatini çekmiş ve hatta günlüklerinde yazdığına göre hoşuna da gitmişti. Yeltsin, Mart 1997’de Putin’i yakın ekibine kattı. Putin burada da hızla yükseldi. Yeltsin onu önce KGB’nin yerine kurulan FSB’nin başkanı, sonra da istifa ettirdiği Stepaşin ’in yerine Başbakan olarak atadı. Yeltsin istifa edince seçimlere kadar ‘vekaleten’ onun yerine geçti. Medyedev’in kariyeri de bu sürece paralel ilerledi. Putin onu hiç unutmuyordu. Medvedev önce ‘özel kalem müdür yardımcısı’ oldu. Putin’in en yakınındaydı. Putin başkan adayı olduğunda da Putin’in kampanyası ona emanetti. Seçimi kazandılar. Medvedev de ödülünü aldı, Gazprom’u yöneten iki kişiden biri oldu.  

SLOVİKİ DEĞİL

2005’te Putin, onu ‘Başbakan Yardımcısı’ yaptı. 2008’e doğru giderken Putin artık başkanlıkta ikinci dönemini tamamlamıştı. Üçüncü kez aday olamıyordu. Medvedev’in adı gündeme geldi. Ama bazıları ona şans vermiyordu. Çünkü ‘Sloviki’ değildi; yani ordu veya istihbarat geçmişi yoktu. Hatta kimileri onu Putin’e göre ‘çok fazla liberal’ buluyordu. Ancak Putin, ‘Benim adayım Medvedev’ dediğinde herkes için sürpriz olmuştu. Bir başka sürprizi de Medvedev gecikmeden yaptı.  “Başkan olursam, Başbakanım Putin olacak” diyerek selefinin aynı zamanda halefi de olacağının işaretini verdi. Çark dönmeye başlamıştı.

DEĞİŞİMLİ DÖNÜŞÜMLÜ AMA HEP SADIK

Aynı okulu bitiren, hocaları sayesinde yolları belediyede kesişen ve o günden itibaren hiç ayrılmayan ikili artık devletin zirvesindeydi. Medvedev, Putin’in yerine devlet başkanı; Putin de Medvedev’in yerine Başbakan olmuştu. Dört yıl sonra koltuklar yine değişti. Bu Putin Devlet Başkanlığı’na, Medvedev başbakanlığa döndü. İkili arasında şaşmaz bir senkronizasyon vardı. Ama makamı ve konumu ne olursa olsun Medvedev hep ‘iki numara’ olarak görüldü. Yeltsin günlüklerine, Putin’i ‘sadık’ olduğu için seçtiğini yazmıştı. Putin de Medvedev hakkında çok fazla konuşmadı. Sadece çok vurgulu bir şekilde ‘Ona güveniyorum’ dedi. Aralarındaki bu güven ilişkisi bozulmadı. Medvedev, 2020’de başbakanlıktan istifa etti. Putin’in başkanlık ettiği Rusya Güvenlik Konseyi’nin Başkan Yardımcısı oldu. Yani en iyi bildiği işe ‘Putin’in iki numarası’ konumuna geri döndü. Önceki gün yaptığı Vladivostok’tan Lizbon’a uzanan bir Avrasya inşa etmek amacındayız” açıklamasıyla yeniden gündeme geldi. Yine kendi fikrini değil Putin’in hedefini anlatıyordu…