Rusya ile Ukrayna’nın anlaşması neden bu kadar zor? İşte barışın önündeki en büyük engel

Rusya ile Ukrayna’nın anlaşması neden bu kadar zor? İşte barışın önündeki en büyük engel
Dünyanın gözü kulağı haftalardır Ukrayna’dan gelen haberlerde… 24 Şubat’ta başlayan savaş devam ederken barış için diplomatik çabalar da aynı hızla devam ediyor. Peki barış neden bir türlü sağlanamıyor? Bu soruya yanıt veren ABD’li ünlü siyaset bilimci Francis Fukuyama barışın önündeki en büyük engeli açıkladı.

Avrupa, 1945’te sona eren 2’nci Dünya Savaşı’ndan sonraki en kanlı dönemlerden birine ev sahipliği yapıyor.

Rusya Devlet Başkanı Putin’in emri ile başlayan savaş Ukrayna’nın dört bir yanında can almaya devam ederken barışın sağlanması için diplomatik çabalar son sürat devam ediyor.

Peki tüm bu çabalara rağmen dökülen kan neden durdurulamıyor? Stanford Üniversitesi’nden Francis Fukuyama’ya göre, sahadaki durum değişmedikçe Ukrayna savaşını diplomatik olarak çözmek zor olacak.

CNBC’nin ‘Street Signs Asia’ isimli programına konuşan Fukuyama açıklamasında şu ifadelere yer veriyor;

‘Her iki taraf da o kadar çok şey kaybetti ki, uzlaşmacı bir çözüme varmak için ihtiyaç duyulacak türden tavizler siyasi olarak kabul edilebilir değil.’

PUTİN NE İSTİYOR?

Temmuz 2021’de kaleme aldığı uzun bir makalede Putin, Ruslar ve Ukraynalılardan ‘Tek halk’ olarak bahsetti.

Rusya Devlet başkanı aynı makalesinde Batı’nın Ukrayna’yı yozlaştırdığını ve onu ‘zorla kimlik değişikliği’ yoluyla Rusya’nın yörüngesinden çıkardığını öne sürdü.

Moskova, savaşın başından beri Ukrayna’nın Avrupa Birliği (AB) ve NATO gibi kurumlarla yakın ilişkisine karşı çıktığını açık bir şekilde dile getiriyor.

Savaşın ana nedenlerinden birisinin de bu olduğunun altını çizen Fukuyama’ya göre, bir kazanım elde etmeden Putin’in savaşa son verme ihtimali hayli zayıf.

UKRAYNA HANGİ ŞARTLARDA BARIŞI KABUL EDER?

Peki Ukrayna barışa nasıl razı olur? Fukuyama, Ukrayna için, Rusya’nın savaş öncesi topraklarına çekilmesinden daha azını kabul etmenin zor olduğunu söylüyor.

‘Tarihin Sonu’ isimli kitabı ile geniş kitlelere ulaşan akademisyen ‘Rusların morali bozuldu, araçlarını terk ettiler. Neden savaştıklarını bilmiyorlar’ derken Ukrayna tarafında ise morallerin daha yüksek olduğu görüşünde.

‘Derin bir vatanseverlik ve ulusal kimlik duygusuyla motive oldular’ diyen Fukuyama sözlerine şöyle devam ediyor;

‘Bunların askeri çatışmanın sonucunu belirlemede gerçekten büyük rol oynayan faktörler olduğunu düşünüyorum.’

Rus güçlerinin işgalden önce, 23 Şubat’ta tuttukları pozisyonlara çekilmediği bir barış anlaşmasının kabul edilmesi durumunda Zelenski’nin zor bir durumda kalacağının altını çizen Fukuyama, Ukrayna’nın doğusundaki tartışmalı Donbass bölgesini için Rusya ile uzlaşmaya hazır olduğunu söylemesinin ise umut vadettiğini belirtiyor.

Ukrayna, Rusya’nın askeri kaybının 20 bine yaklaştığını iddia ediyor. Batılı kaynaklar ise kaybın 7 ila 12 bin arasında olduğu görüşünde.

Ukrayna, Rusya’nın askeri kaybının 20 bine yaklaştığını iddia ediyor. Batılı kaynaklar ise kaybın 7 ila 12 bin arasında olduğu görüşünde.

ÖN KOŞUL SUNDU: ÖNCE ÇEKİLME SONRA REFERANDUM

Ancak Zelenski’nin bu bölgelerde referandum yapılması için Rus askerlerinin bölgeden çekilmesini ön koşul olarak sunması barış görüşmelerinin tıkanmasına neden olan bir başka neden.

Zira Rusya masadan bu bölgeler için istediğini almadan çekilmeye sıcak bakmıyor. Rus lider Donetsk ve Luhansk cumhuriyetlerinde Rusça konuşanları savunmanın savaşın ana amacı olduğunu belirtiyor.

Fukuyama’ya göre, savaşta büyük kayıplar veren Moskova’nın toprak kazanımından vaz geçmesi oldukça düşük bir ihtimal.

Ön koşul sunan Ukrayna ile bölgeden askerlerini çekmek istemeyen Rusya’nın barış için ortak bir noktada buluşamamasının ana nedenlerinden birisi olarak bu durum gösteriliyor.

Aralarında Türkiye’nin olduğu pek çok ülkenin diplomasi çabalarına rağmen görüşmelerin bu noktada kilitlendiği ve iki tarafın da şu an için taviz vermeye yanaşmadığı belirtiliyor.

Ünlü akademisyen ‘Bir çözüm, savaş alanındaki yeni gelişmeleri beklemek zorunda kalacak’ diyor ve kısa vadede mevcut sorunların giderilemeyeceği için barış ihtimalini zor görüyor.