Önümüzdeki 10 Yıl İçinde Her 100 Aracın 25’İ Elektrikli Olacak

Önümüzdeki 10 Yıl İçinde Her 100 Aracın 25’İ Elektrikli Olacak
Cetelem Araştırma Merkezi takviyesiyle hazırlanan “Elektrikli Taşıtların Gizemi” başlıklı raporunu açıkladı.

Ortalarında Türkiye’nin de olduğu 16 ülkede, yaşları 18 ile 65 ortasında değişen, 10 bin 600 bireyle gerçekleştirilen araştırma, tüketicilerin elektrikli araçlarla ilgili niyetlerini ortaya koyuyor. Rapora nazaran, tüketicilerin çoğunluğu elektrikli araçları değerli, menzili kısa ve şarj müddetleri uzun olduğu için tercih etmiyor. Lakin elektrikli araçlar konusundaki gelişmeler çok süratli ilerliyor. Araştırmalar batarya fiyatlarının süratle düştüğünü, buna bağlı olarak menzillerin arttığını ve süratli şarj istasyonlarının da giderek yaygınlaştığını gösteriyor.

Cetelem Gözlemevi’nin araştırmasına katılanların beyanlarından elde edilen sonuçlara nazaran 2030 yılında dünyada satılan araçların yüzde 25’ini elektrikli araçların oluşturması öngörülüyor. Bu sayının satın almanın teşvik edildiği Çin’de yüzde 36, Norveç’te ise yüzde 39’a kadar yükselmesi bekleniyor. Araştırmaya katılan Türk şoförlerin beyanlarına nazaran 11 yıl sonra Türkiye’de satılacak araçların yüzde 29’unu elektrikliler oluşturacak.

Tüketicilerin elektrikli araçlarla ortasındaki uzaklık her geçen gün kısalıyor. Cetelem Gözlemevi’nin 2019 elektrikli araçlar raporu ile 2012’de yayınlanan birinci elektrikli araçlar araştırması karşılaştırıldığında, ortadan geçen 7 yıl içinde tüketicilerin yalnızca elektrikli araçlarla ilgili bilgi düzeyi değil birebir vakitte içten yanmalı motoru olmayan bu tip araçlara olan ilgisinin arttığı görülüyor.

Bu müddet içinde gerçekleştirilen tanıtım çalışmaları ve yollarda daha sık görülmeye başlanan elektrikli arabalar sayesinde insanların gün geçtikçe bu yeni eseri daha çok benimsediği anlaşılıyor. 2012’de yapılan anket çalışmasında, tüketicilerin eserin teknolojisine gereğince güvenmemesi, bu eseri satın almama nedeni olarak üçüncü sırada yer alırken, bugün bu öge bir satın almama nedeni olarak altıncı sırada yer alıyor.

FİYAT DÜŞÜYOR, MENZİL ARTIYOR LAKİN KUŞKULAR HALA VAR

Şoförlerinin elektrikli taşıtlar için kıymetli bir ölçüt olarak gördükleri satın alma fiyatı, menzil ve şarj alt yapısı son yıllarda çok fazla gelişme gösterdiği halde başlardaki soru işaretleri ortadan kalkmış değil. Cetelem Gözlemevi 2019 raporu da gösteriyor ki, bu denli gelişmeye karşın bu üç öge hala insanların elektrikli taşıtları benimsemesinin önündeki en büyük mahzur olarak görülüyor.

Araştırmaya katılan pek çok ülkede olduğu üzere Türkiye’de de araba sahiplerinin elektrikli araba satın almama nedeni olarak çok kıymetli, menzilin kısa, batarya şarj müddetinin uzun ve şarj altyapısının yetersiz olması geliyor. Türk tüketicilerinin yüzde 66’sı araç kıymetli olduğu için almıyorum derken, şarj altyapısının yetersiz olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 39’da, şarj müddeti çok uzun diyenlerin oranı ise yüzde 35’te kalıyor.

2030 YILINDA SATILAN 100 ARACIN 25’İ ELEKTRİKLİ OLACAK

Cetelem Gözlemevi raporuna bu yıl birinci kere dahil edilen Norveç, elektrikli araç sahipliği konusunda Çin’le birlikte, öbür 14 ülkeye nazaran hayli ara kat etmiş görünüyor. Araba satışlarının yüzde 20,9’unu elektrikli, yüzde 31,3’ünü ise şarj edilebilir ve edilemez hibritlerin oluşturduğu Norveç’te araştırmaya katılanların büyük çoğunluğu, çeşitli güçlü teşviklere karşın elektrikli araçları kıymetli bulduğunu söylüyor.

Benzeri bir hali, alımların teşvik edildiği Çinli tüketiciler de sergiliyor. Fakat araştırmaya katılanların verdiği karşılıklar içinde elektrikli araçları değerli bulanların ortalaması yüzde 86 iken, Norveç ve Çin’de bu oran yüzde 64 ve 65 düzeyinde kalıyor.

Elektrikli araçların her iki ülkede de teşvik edilmesi, bu araçların pazardaki hissesinin doğal olarak ilerleyen yıllarda öteki ülkelerden farklı olarak daha yüksek olacağını da ortaya koyuyor. Araştırmaya verilen karşılıklardan yola çıkılarak, 2030 yılında satılacak elektrikli araçların klasik araçlara oranının ortalama yüzde 25’ler düzeyinde olacağı kestirim edilirken, Çin’de bu oranın yüzde 36, Norveç’te ise yüzde 39’a ulaşacağı öngörülüyor. Türkiye’de ise bu oranın yüzde 29’a ulaşacağı varsayım ediliyor.

BATARYALAR UCUZLUYOR, MENZİL ARTIYOR KULLANIM MALİYETLERİ GİDEREK DÜŞÜYOR

Elektrikli araçların 2030 yılından itibaren yaygınlaşacak olmasının birinci nedeni bataryaların ucuzlayacak olması. 2010 yılında 1 kilovat saat için 1000 dolarlık bir maliyet kelam konusuyken, bu sayı günümüzde 5’te 1 oranında geriledi. Gelecekte ise 150 dolarların altına inmesi bekleniyor. Bu da arabaların fiyatlarının düşmesini ya da ucuzladığı için daha yüksek kapasiteli bataryalar kullanılarak menzilinin artmasını sağlayacak.

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR LAKİN DEVLET TEŞVİKİYLE İLGİ ALIMLI HALE GELEBİLİYOR

Cetelem Gözlemevi araştırması da gösteriyor ki tüketicilerin kıymetli bir kısmı elektrikli araçların yüksek satın alma maliyetlerine karşın, kullanım sırasında gerek güç tüketimi gerekse servis-bakım masrafları açısından klasik araçlara nazaran çok daha avantajlı olduğunun farkındalar. Tüketiciler açısından bakıldığında daha az güç ve bakım masrafı manasına gelen bu gelişme verimsiz içten yanmalı motorlarıyla trafikte boşa yakıt harcayan ve sıkça servise gitmek zorunda kalan kentli tüketicilerin dikkatini elektrikli araçlara çekecek üzere görünüyor. Tabi raporun da ortaya koyduğu üzere gerekli teşvik ve alt yapı yatırımlarının yapılması halinde. Zira elektrikli araçlar ağır ilgi gördükleri Çin ve Norveç’te önemli devlet dayanağıyla satılıyor. Çin’de devletin satın alma takviyesi araç başına 8.700 Dolar’a ulaşırken, Norveç’te bu takviye 11.500 Dolar’ı aşıyor. Üstelik teşvikler yalnızca bununla da sonlu kalmıyor. Elektrikli araç sahipleri otoyol ve feribotlardan da fiyatsız yararlanıp, kimi kentlerde otopark fiyatı de ödemiyorlar.

Fakat elektrikli araçlar tıpkı raporun başlığında olduğu üzere gizemini koruma ediyor. Gelişmeler gelecekte elektrikli araç sayısının bugünden çok daha fazla olacağını ortaya koyuyor ancak içten yanmalı motorların birden teğe sahneden çekileceğini de söyleyemiyor.