Nerede o eski ‘filtresiz’ günler? Twitter ‘ünlü mezarlığı’ oldu

Nerede o eski ‘filtresiz’ günler? Twitter ‘ünlü mezarlığı’ oldu
Elon Musk, geçtiğimiz günlerde Twitter’ın ünlüler için cazipliğini kaybettiğini çok takipçili büyük hesapların adeta uyuduğunu belirterek “Twitter öldü mü?” diye sormuştu. Twitter ölmedi tahminen fakat Musk’ın söylediklerinde de haklılık hissesi büyük. Pekala sorun ne? Ünlüler neden Twitter’dan kaçıyor? En değerlisi de yeni işverenin yeni siyasetleri bu kaçışa deva olabilecek mi? İşte yanıtı…

Dünyaca ünlü aktör Ashton Kutcher, Nisan 2009’da ABD’de yayın yapan CNN televizyonunu bir yarışa davet etti. Emel o sırada şimdi 3 yaşında olan ve kitlelerin yeni yeni tanımaya başladığı Twitter’da 1 milyon takipçiye ulaşabilen birinci hesap olmaktı. Kutcher, bunu CNN’den evvel yapabileceğini savunuyor, yarışı kazandığı takdirde de kanalın kurucusu Ted Turner’ın ziline basıp çalacağını söylüyordu.

Hakikaten dediğini de yaptı. Hatta 1 milyon takipçi sayısına ulaşmasını Turner’ın kapısının önünde şampanya patlatarak kutladı. Bu anları canlı yayınla tüm dünyayla paylaşan Kutcher, “Tek bir insanın internetteki sesinin bir medya şirketi kadar büyük olabilmesini hayret verici buluyorum” demişti.

Bu minik yarışın akabinde pek çok ünlü isim birbiri gerisine Twitter’a katılırken, uygulamanın alt yapısı artan trafiği kaldıramaz olmuştu.

Ortadan geçen 13 yılda Twitter haber, siyaset ve kültürün tüm dünyaya yayıldığı bir merkez haline geldi. 2009 yılının 1 milyon takipçi amaçları ise şu an kulağa komik bir latife üzere geliyor. Platformun en yüksek takipçili kullanıcılarından ABD eski Lideri Barack Obama, pop yıldızı Lady Gaga, yıldız futbolcu Cristiano Ronaldo ve daha nicelerinin takipçi sayıları 75 milyonun üzerinde. Fakat birçok ünlü isim hesaplarını yeni çıkan işlerinin promosyonunu yapmak dışında kullanmaz oldu. Tweet atmayı büsbütün bırakan ünlü de çok. Kelamın kısası Twitter bir ünlüler mezarlığına dönüşmüş durumda.

TWITTER ÖLMÜYOR ANCAK ÜNLÜLERİ KAÇIRIYOR

Elon Musk geçtiğimiz ay Twitter’ı satın alacağına ait söylentilerin ayyuka çıktığı günlerde bir tweet attı. Sitenin en yüksek takipçili kullanıcılarının bir kısmının hiç etkin olmadığına dikkat çeken Musk, “Twitter ölüyor mu?” diye sordu.

Most of these “top” accounts tweet rarely and post very little content.

Is Twitter dying? https://t.co/lj9rRXfDHE

— Elon Musk (@elonmusk) April 9, 2022

Bu sorunun kısa karşılığı “Hayır”. Çünkü Twitter’ın şu anki günlük kullanıcı sayısı 229 milyona ulaşmış durumda. (Bu sayı daha üç ay evvel 217 milyondu.) Ve lakin Musk’ın tanınan kullanıcıların platformdan uzaklaştığı yorumu da yanlış değil.

Toplumsal medya tahlil şirketi Social Blade’in bilgileri epeyce dikkat alımlı… Şöyle ki Musk’ın dışındaki en tanınan 10 Twitter hesabı, 2022’nin birinci dört ayında ile 2018’in birebir devrine kıyasla ortalama yüzde 35 daha az paylaşım yapmış. Tweet sayısı artanlar ise yalnızca Obama ve Musk.

Tesla CEO’su, 44 milyar dolar karşılığında satın alım sürecine girdiği Twitter’da bu trendi bilakis çevirmek istiyor. Lakin bunu başarması epey sıkıntı görünüyor.

Washington Post gazetesinin kamuoyunda “A-list” olarak bilinen çok tanınmış ünlülerin menajerliğini, danışmanlığını ya da toplumsal medya idaresini yapan 17 şahısla yaptığı görüşmelerden elde ettiği sonuç çok çarpıcı: Ünlüler Twitter’ı riskin yüksek yararın ise çok düşük olduğu bir platform olarak görüyor. Twitter’daki telaffuzun çok politize olması ünlüleri kaçıran en kıymetli faktör. O kadar ki birçok tanınmış isim hesaplarını dahi kendileri yönetmiyor, yalnızca yardımcıları ya da anlaştıkları ajanslar aracılığıyla yaptıkları sıkıcı promosyon paylaşımlarıyla yetiniyor. Twitter’daki tacizler ve şiddet olayları da ünlülerin buradan uzaklaşmasının arkasındaki bir öteki sebep.

Ünlüler bunun yerine oyuncaklı görüntüleriyle Instagram ve TikTok üzere platformları tercih ediyor. Bu uygulamaların Twitter’a kıyasla daha güçlü olan güvenlik özellikleri de istenmeyen etkileşimlerin engellenmesini kolaylaştırıyor.

FİYATLI TWITTER’IN KULLANICI SAYISI ARTAR MI?

Twitter, Washington Post’un mevzuyla ilgili yorum talebini reddetti lakin platform üzerinde birçok ünlünün hala faal olduğuna dikkat çekti. Örneğin yaklaşık 21 milyon takipçisi olan Zendaya başrolünde yer aldığı “Euphoria” dizisinin her kısmı sırasında canlı izleme tweet’leri atıyor. 12 milyon takipçili rap’çi Kendrick Lamar da yeni albümünü Twitter üzerinden duyurdu.

Öteki yandan Musk, Twitter’ı satın alabilirse, ABD eski Lideri Donald Trump’ın hesabı üzerindeki yasağı kaldırmayı ve site genelinde uygulanan tabir kısıtlamalarını gevşetme kelamı verdi. Başka yandan New York Times’ın ulaştığı bir yatırımcı sunumuna bakılırsa, Musk, Twitter’daki faal kullanıcı sayısını üç katına çıkarmayı ve kurulduğu birinci günden beri fiyatsız olan hizmet karşılığında fiyat istemeyi de planlıyor.

Bu gayelerin birebir anda hayata geçirilmesi mümkün mü, bunu vakit gösterecek. Lakin Twitter’ın ünlülerle bağlantısının geçmişi, Musk’ın benimsediği “Bırakınız yapsınlar” siyasetlerinin daha fazla tanınmış ismin kaçışına neden olabileceğine işaret ediyor. Musk Twitter’ı “fiili bir agoraya” dönüştürmek istediğini sık sık belirtiyor. Lakin uygulamanın en büyüklerinin iştirak göstermediği bir agorayı da tahayyül etmek oldukça sıkıntı.

* * * * *

Bugün 17 milyon takipçiye sahip olan Ashton Kutcher, 2009’da CNN’e karşı girdiği yarışı kazandığında, analistler ve gazeteciler bunun bir dönüm noktası olduğunu, artık klasik medyanın yerini yeni medyanın aldığını ve artık dördüncü gücün toplumsal medya kullanıcılarının ta kendisi olduğunu savunuyordu. O periyotta Ellen DeGeneres, Paris Hilton ve Nicki Minaj üzere ünlülerin takipçi sayıları uçuşa geçti. Charlie Sheen ise 2011’de “Two and a Half Men” dizisinden kovulduktan sonra Twitter’ın da tesiriyle hiç yaşamadığı bir üne kavuştu.

Bu gelişmeler hem siteyi hem de kültürü değiştirdi. Obama’nın lider olduğu devirde Twitter süratle büyüyor, birçok aşırı ünlü platformda hesap açıyor, gündelik problemlere dair yorumlarını, müşahedelerini, hayatlarına dair ayrıntıları paylaşıyor, ünlülerle ünsüzler ortasındaki mahzurlar ortadan kaybolmaya başlamış üzere görünüyordu. Kişinin kendisine dair ufak bir ayrıntı paylaşmasının büyük ilgi çekeceğine inanılıyordu. Sanatkarlar, içerik üreticileri kendilerini tabir etmek için yeni yapıtlarının kitlelerle buluşmasını beklemek zorunda kalmıyordu.

Örneğin Rebel Wilson’ın 2012 yılında paylaştığı “Sadece tatlı satılan bir restoran açmayı ismini da ‘Spor Salonu’ koymayı düşünüyorum” üzere eğlenceli tweet’leri, başrolünde yer aldığı “Pitch Perfect” sinemalarının evvel toplumsal medyada sonra da tanınan kültürde fenomenleşmesini sağladı. 10 yıl sonra bugün Wilson’ın neredeyse 3 milyon takipçisi var. Lakin sayfasını açıp baktığımızda, “Yarın filanca kanalda falanca kişinin konuğuyum” üzere etliye sütlüye karışmayan tanıtım tweet’lerinden öbür bir şey görmüyoruz.

ELLEN VE ÖTEKİ ÜNLÜLER TWITTER’I “KIRDI”

İngilizce “celeb Twitter” denen Twitter’a ünlü akınının tepeye çıktığı devir ise 2014 yılı oldu. Oscar ödüllerinde sunucu Ellen DeGeneres, Meryl Streep’le bir selfie çekmek için izleyicilerin ortasına indi. Twitter’ın televizyon iştirakleri grubunun organize ettiği bu hareketin devamında Bradley Cooper büsbütün spontane bir biçimde telefonu DeGeneres’ten kaparken birçok öteki ünlü de kadraja girdi. Sonuçta ortaya çıkan DeGeneres tweet’i o kadar çok retweet ve etkileşim aldı ki Twitter’da ufak çaplı problemler yaşandı.

If only Bradley's arm was longer. Best photo ever. #oscars pic.twitter.com/C9U5NOtGap

— Ellen DeGeneres (@TheEllenShow) March 3, 2014

Lakin 2010’ların ortasında iki değerli değişim meydana geldi. Bunlardan birinci 2012’de Facebook’un satın aldığı Instagram’ın yükselişi, ikincisi de ABD’de 2016’da yapılan başkanlık seçimleriydi.

Instagram sayesinde ünlüler hayranlarıyla, Twitter’ın berbat bir ün kazanmasına neden olan ağız dalaşlarına girmeden irtibat kurabiliyordu. Başkanlık seçimleri öncesi ve sonrasında Trump’la alakalı haberlerin öteki gündem hususlarını görünmez hale getirmesi de platformdaki aslında var olan kutuplaşmanın artmasına neden oldu.

Twitter da bu değişimi benimsedi ve kendisini bir haber uygulaması olarak konumlandırdı. Hatta uygulama mağazalarındaki kategorisini de ‘sosyal ağ’dan ‘haber’e çevirdi. Lakin cümbüş dalı internetteki telaffuzun bir kesimi olmak ve kendisini haber çılgınlığına atmak konusunda pek de istekli değildi.

Menajerlik şirketi Career Artist Management’ın dijitalden sorumlu eski lider yardımcısı ve müzik kesimi yöneticisi Freddie Morris, Washington Post’a, “Trump başa geçtikten sonra siyaset çok büyük bir şey haline geldi” dedi ve platformu terk eden ünlülere Maroon 5 kümesinin solisti Adam Levine’ı örnek gösterdi: “Levine Twitter’dan Instagram’a gitti ve bir daha da geri dönmedi.” Elbette Levine Twitter hesabını kapatmadı. Lakin şu an paylaşımlarının birden fazla yardımcılarının elinden çıkıyor. Tweet’leri eskisi kadar sık ve samimi değil. Instagram’daki takipçi sayısı ise Twitter’dakinin neredeyse iki katına ulaşmış durumda.

NEREDE O ESKİ “FİLTRESİZ” ÜNLÜLER

Washington Post’a konuşan toplumsal medya danışmanlarına nazaran, kimi ünlülerin canları siyasi içerikli tweet’leri nedeniyle çok sıkıldı. Kimilerine menajerleri tarafından “Siyasi paylaşımların dozunu düşür yoksa seyirci kaybedersin” uyarısı yapıldı. Hal bu türlü olunca birçok ünlü en inançlı yolu seçerek tweet’lerini profesyonel marka yöneticilerine emanet etti.

Lizzo ve Ariana Grande üzere çok büyük takipçili isimler birer birer platformdan ayrılıyor. John Mayer, Aubrey Plaza, Kumail Nanjiani üzere isimler ise bir vakitler paylaştıkları renkli tweet’lerinin çok uzağında bir profil sergiliyor. Twitter’ın içerik moderasyonu teşebbüslerini artırması kimilerinin hudutlu da olsa geri dönüşünü sağladı lakin eski vakitlerin “filtresiz ünlü” tweet’lerinden eser yok.

Örneğin Lizzo, Ocak 2020’de Twitter’ı bırakma münasebetini şu sözlerle açıklıyordu: “Twitter’da olmayı çok isterdim zira bana açık dayanak veren sizlerle bağ kurabilirdim. Ancak şu an internet zorbalarıyla uğraşmayacağım bir noktaya geldim.” (Lizzo’nun Instagram hesabında 12 milyon takipçisi var.)

Kalanların bir kısmı provokatif tweet’leriyle markalaşmaya başladı. Leslie Jones ve Anna Kendrick üzere komedyenler de hala esprili yorumlarına devam ediyor. Lakin Twitter artık “Hollywood ünlüleri nasıl yaşıyor?” diye merak edenlerin başvurduğu bir kaynak olma özelliğini kaybetti.

* * * * *

Twitter’ın Musk’ın hayallerindeki büyüklüğe ulaşabilmesinde ünlülerin geri dönüşü tesirli bir katalizör olabilir. Lakin bu hiç kolay olmayacak. Dahası Twitter o kadar problemli görülüyor ki, Hollywood’un tanınmış danışmanları müşterilerine “Aman uzak dur” diye ihtarlarda bulunuyor.

Hollywood’un birçok aktörünün ve üretimcisinin halkla bağlarını yürüten fakat daldaki alakalarının bozulması tasasıyla isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, “Onlara en evvel neden Twitter’da olmak istediklerini soruyorum: ‘Gerçekten hayranlarla olumlu bir etkileşim kurabileceğine inanıyor musun, yoksa bu yalnızca egonu yükseltecek bir şey mi?'” diye konuştu. Birden fazla durumda müşterisine “Bu riske girdiğine değmez” dediğini de belirten kaynak, “‘Şu an iptal edilmek için birçok farklı yol var. Dünyaya nitekim öbür bir yol daha açmak istiyor musun?’ diye soruyorum” sözlerini kullandı.

Birçok reality show yıldızının toplumsal medyasını yöneten Jamin Jamming ise siyasi yorumcular ve habercilik alanında çalışan bireyler dışında, Twitter’da olmanın ünlülerin ilham vericiliğine ziyan verdiğini belirtti.

Jamming, “Bazı ünlülerin çekiciliğinin kıymetli bir kısmı görünüşlerinden geliyor. Twitter’da makyajları, modaya ne kadar uydukları, giysiler, ayakkabıları göz önüne çıkmıyor” dedi.

Ünlülere dijital strateji takviyesi sunan Wynter Mitchell-Rohrbaugh ise “Twitter’da başarılı olmak için zeki olmalısınız, söyleyecek bir şeyiniz olmalı, vaktin ruhunun bir kesimi olmalısınız. Ünlüler için burada beşerlerle tanışmak güç bir şey” yorumunu yaptı.

Twitter’ın ortamının rakiplerine kıyasla çok daha özgür olduğunu ve kullanıcıları daha geniş bir dünyayla karşı karşıya bıraktığını da kelamlarına ekleyen Mitchell-Rohrbaugh, “Ünlüler kendi balonlarının içinde olmayı seviyorlar ve Twitter bu balonun çok dışını görmelerine neden oluyor” diye konuştu.

TWITTER ÜNLÜLERE PARA KAZANDIRMIYOR

Epey dezavantajının yanı sıra, öbür büyük platformlarla kıyaslandığında, Twitter’ın getirileri de epeyce sonlu.

Yetenek menajerlik şirketi Range Media’nın ortağı ve dijital sorumlu eşbaşkanı olan Kai Gayoso, “Filmini tanıtan bir ünlünün gözüyle Twitter’ın içindeki sistemlere baktığınızda, insanlara bilet almalarını hatırlatacak çok fazla akıllı eser entegrasyonu olmadığını görüyorsunuz” dedi.

Yıllarını ünlülere toplumsal medya danışmanlığı yapmaya vermiş olan Kendall Ostrow da ünlülerin Twitter’ı paraya dönüştürmesinin zorluğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Kardashian’lar bir sponsorlu tweet için 1 milyon dolar almıyorlar. Twitter sizin kültürel bağlamda yeni kalmanızı sağlıyor olabilir fakat para kazanmanızı sağlayan Instagram, YouTube ve TikTok.”

ÜNLÜLER TROLLERLE MUHATAP OLMAK İSTEMİYOR

Birçok toplumsal medya yöneticisi, platformun taciz ve istismarı önlemekteki başarısızlığının önde gelen kaçış sebebi olduğunu belirtti. Instagram ve TikTok, çok güçlü yorum filtreleri uygularken, Twitter’ın güvenlik denetimleri çok daha sonluydu. Bu durum bilhassa Parag Agrawal’ın CEO olmasından sonra benimsenen “sağlıklı diyalog” misyonuyla bir nebze olsun çözülür üzere oldu. Fakat Musk’ın sitedeki içerik moderasyonu uğraşlarını “solcu önyargısı” olarak nitelendirmesi, bu sürecin yine bilakis döndürülebileceğine işaret ediyor.

Çok büyük bir ünlünün hesabını yönetmekte olan toplumsal medya danışmanı Dolly Meckler, “Twitter, trollerin üreme alanı oldu” derken, “İnsanlar burada öteki hiçbir platformda olmadığı halde karşılıklar verebiliyor. Konuştuğum ünlüler, pek de dostça bir ortam olmadığını hissettiklerini söylüyor” tabirlerini kullandı.

Geçmişte Ariana Grande, Jay-Z üzere isimlerin kampanyalarında çalışmış Los Angeles merkezli butik toplumsal medya ajansı In Haus’un lideri Liz Stahl, “Musk idaresi ele alırsa, Twitter, bir ünlüye ‘Yatırım yap’ diyeceğim son yer olur. Bunu şu ankinden bile daha güçlü söylerim” dedi. Stahl, “Elon Musk’la her şey çok karmaşık olacak, orada olmak için heyecan duyan insanları düşündüğümüzde şimdikinden bile çok…” sözlerini kullandı.

Musk’ın Nisan ayında paylaştığı Twitter’daki ünlülerin sessizliğine ait tweet’ine gelen bir yanıtta, “Ünlüler için ‘düşüncelerini tweet’lemenin’ maliyeti ziyadesiyle yüksek. İptal edilme telaşları onları pasif kullanıcılara dönüştürüyor” deniyordu. Bu tweet’e karşılık da ünlü komedyen Kathy Griffin’den geldi. Griffin, “Doğru bilgi” yazdı. Hakikaten isimleri yıllarca Twitter’la anılan Ellen DeGeneres ve Chrissy Teigen üzere ünlüler bile Twitter aleminin reaksiyonlarının acısını hissedenlerden oldu. Teigen nihayetinde hesabını dahi kapatmak zorunda kaldı.

“TWITTER, FACEBOOK’A DÖNÜŞÜYOR”

Tekrar de Hollywood’da Twitter’ın ünlüler için bir çıkmaz sokak olmadığına inanan, hatta ünlülerin toplumsal medyayı daha bahadır kullanması gerektiğini savunanlar da var. Örneğin Gattaca, the Big Chill, Contagion üzere sinemaların imalcisi Michael Shamberg, “Bir sinema için oyuncu arıyor olsam ve karşıma gelen aktörün Twitter’da açık kelamlı paylaşımlar yapması cazipliğini artıracak bir etken olur” dedi.

“Twitter’da faal olması bir izleyici topluluğuyla sahiden bağ kurmasını saplayacak bir şeye sahip olduğu manasına gelir” sözlerini kullanan Shamberg, birçok durumda bunun reaksiyon görme kaygılarına ağır basacağını da kelamlarına ekledi.

O denli bile olsa, birçok ünlü Twitter’da başarılı olmk için gereken vakte ve uğraşa değmediğini düşünüyor. Toplumsal medya strateji uzmanı Freddie Morris’in sözleriyle “Twitter, Facebook’un olduğu şeye dönüşüyor, yani ‘Onu takımıma bırakacağım’ diye bahsedilen bir platforma.”

The Washington Post’un “How Twitter lost the celebs” başlıklı haberinden derlenmiştir.