Mesken sahiplerinden akılalmaz metot: Banka hesabını kapatmak! ‘Kiracı kusurlu duruma düşebilir’
Ev sahiplerinden akılalmaz usul: Banka hesabını kapatmak! ‘Kiracı kusurlu duruma düşebilir’Kiracı ve mal sahibi ortasındaki ‘bozulan …
Ev sahiplerinden akılalmaz usul: Banka hesabını kapatmak! ‘Kiracı kusurlu duruma düşebilir’
Kiracı ve mal sahibi ortasındaki ‘bozulan’ münasebetler her geçen gün farklı meseleleri beraberinde getiriyor. Kiracıları konutlarından çıkarıp yüksek fiyata kiralamak isteyen kimi mesken sahipleri “Kiram ödenmiyor” demek için kiranın ödendiği banka hesabını kapatmaya başladı. Pekala bu türlü bir durumda kiracılar hangi yolu izlemeli? Mercek altına aldık.
Ev kiralarının birtakım bölgelerde çok yükselmesi son devrin en kıymetli meselelerinden biri. Bilhassa kimi mesken sahipleri, getirilen yasal hudut olan ‘yüzde 25’in’ üzerinde artış yapmak için diretiyor, bazıları ise farklı formüllerle kiracılara baskı yapıyor.
Bunlardan biri de “Kiram ödenmiyor” demek için kiranın ödendiği banka hesabını kapatmak. Hesap kapatıldığı için kirasını ödeyemeyen ya da kira fiyatını gönderdiği halde ödenmediğinin farkında olmayan kiracı, konut sahibi tarafından “Kiramı ödemedin, meskeni tahliye et” ihtarnamesiyle karşılaşıyor. Pekala, bu türlü bir durumda kiracı nasıl bir yol izlemeli? ‘BU DURUM BİRKAÇ AYDIR ARTTI’
Görüşlerine başvurduğum Gayrimenkul Hukukçusu Ümit Yasin Kısa, hesap kapatma örneklerinin birkaç aydır çok fazla yaşandığının altını çizdi. Kısa, “Öncelikle mesken sahibinin güzel niyetli olmayacağını belirtmek gerekli. Konut sahibinin mahkemeye başvurması halinde mahkeme tarafından konut sahibinin tezleri geçerli sayılmayabilir. Lakin burada kıymetli olan kiracının kira borcunu ödemeye niyetli olduğunu kanıtlaması ve bunun için tüzel adımları atmış olması” dedi.
Kısa, şöyle devam etti: “Ev sahibinin kontratta yazan banka hesabını kapatması halinde yeni banka hesabını kiracısına bildirmesi gerekiyor. Aksi takdirde kiracı bunu mahkemeden talep edebilir. Bu üzere konular elbette somut olaya nazaran belirlenebilecek. Bu halde mahkeme, hakikaten konut sahibinin gerekli konuları yerine getirip getirmediğine bakacak ve kiracının kira ödemelerini isteği dışında ödeyememesi hali var mı araştıracak.” ‘KİRACI PTT YOLUYLA FİYATINI GÖNDEREBİLİR’
Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz ise böylesi bir durumda yapılması gereken usullerden birinin Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü (PTT) yoluyla ‘konutta ödemeli’ olarak kira bedelinin gönderilmesi olduğunu söyledi.
Ancak Kiraz, mal sahibi şayet bu bedeli almaz ve bir aylık müddet geçerse kiracının temerrüdü oluşacağına yani kişinin borçlanmış olacağına dikkat çekti:
“Bu nedenle şayet mesken sahibinin makûs niyetli bir formda kiracısını temerrüde düşürüp tahliye etmek istemesi için banka hesabını kapatmak istemesi halinde sulh hukuk mahkemesine başvurarak ‘ödeme yeri tayini’ istenmeli ve kiralar mahkeme tarafından mal sahibi ismine açılacak olan bu hesaba yatırılmalı. Mal sahibi bu sırada kira borcu ödenmediği argümanı ile icra takibi yaparsa kiracı itirazında bu durumu kesinlikle belirtmeli. İtirazın iptali konusunda yetki, icra mahkemesinde değil sulh hukuk mahkemesinde olur.”
Ümit Yasin Kısa, bu noktada çok kıymetli bir ikazda bulundu:
“Eğer kiracı, kiranın ödendiği hesabın kapatılmasından sonra uzun bir mühlet hiçbir adım atmamışsa ve sonrasında hesabın kapatıldığını fark etmediğini beyan ediyorsa, mahkeme bu durumun hayatın olağan akışına uygun olmayacağı değerlendirmesinde bulunabilir. Yani kiracının kusurlu olduğuna hükmedebilir. Bu nedenle kiracıların ödemelerini dikkatli bir biçimde yapmalarında yarar var.”
KİRACI MAĞDUR EDİLDİĞİ İÇİN KONUT SAHİBİ HAKKINDA ŞİKAYETÇİ OLABİLİR Mİ? Bu soruma Ali Güvenç Kiraz, “Mal sahibi ve kiracının mukavele müddetince taşınmazla ilgili taşınmazı kontrata uygun tutmak ve kullanmak sorumlulukları var. Mal sahibinin hakikaten de hangi nedenle yapıldığı belirli olması mümkün olmayan hesap kapatması bir hata değil” karşılığını verdi. Kiraz, mevzuya dair şu bilgileri paylaştı:
“Kiracı mal sahibine karşı bir şikâyette bulunamaz. Kiracı ve mal sahibi ortasındaki kontrat alakasının şikâyete husus olabilmesi için tehdit, hakaret, darp ve haneye tecavüz üzere durumların oluşması gerekli. Banka hesabının kapatılması makus niyetli bir davranış olarak görülebilir lakin kabahat değildir.”
Ümit Yasin Kısa ise kiracının bu süreç nedeniyle uğradığı ziyanlar, mahkeme masrafları ve somut olaya nazaran manevi zararlarına ait dava hakkının olduğuna dair kıymetli bir ayrıntının altını çizdi.
‘İKİ TARAFIN DA İSTEĞİ VARSA BEDEL KARŞILIĞI TAHLİYEYE MAHZUR YOK’
Bir yıl boyunca yüzde 25’ten fazla artırım yapamayacak olan konut sahipleri, kiracılarına ‘para vererek’ konuttan çıkarmanın yolunu deniyor. Örneğin, kiracısının taşınma masraflarını ve birkaç aylık kira bedelini karşılayıp konutu boşaltmalarını teklif ediyorlar.
Böylelikle meskenini iki-üç kat daha fazla bedelle kiraya vermenin yolu açılmış oluyor. Lakin konuttan çıkmak istemeyen kiracılar, ısrarcı mesken sahiplerinin arama ve bildirilerine maruz kalıyor. Pekala bu durumda nasıl bir yol izlenmeli?
“Kiracı ile konut sahibinin kendi ortalarında yaptıkları bir pazarlık sonucunda kiracının belli kazanımlar karşılığında konuttan çıkması üzerine mutabakatlarında bir pürüz bulunmuyor” diyen Ümit Yasin Kısa, “Burada kıymetli olan konu, iki tarafın da buna istek göstermesi ve üzerinde özgür iradeleriyle anlaşmaları” dedi.
Fakat Kısa, şayet kiracı bu durumu kabul etmiyor ve mesken sahibi ısrarını sürdürüyorsa kiracının mahkeme yoluna başvurabildiğini vurguladı:
“Kiracı, mesken sahibi tarafından bu mevzu hakkında ısrarlı rahatsız ediliyorsa ve şahsî huzuru bozuluyorsa mesken sahibi hakkında konutuna, okuluna ve işyerine yaklaşmaması, kendisini irtibat araçlarıyla yahut sair surette rahatsız etmemesi üzere önleyici önlem kararlarını mahkemeden isteyebilir. Bu kararlara uyulmaması halinde kişi hakkında zorlama hapsine karar verilebilir.”
‘FATURA DÂHİL’ ÇOK TEHLİKELİ BİR KİRALAMA SİSTEMİ’ İstediği tarihte meskenden çıkmayan ya da istediği oranda artırım yapmayan kiracının elektriğini suyunu kesen mülk sahipleri, mağduriyet yaratıyor. Bu durumda kiracılar, nelere dikkat etmeli?
Fatura dâhil kiralamanın çok tehlikeli bir kiralama sistemi olduğunu söyleyen Ali Güvenç Kiraz, bu durumun günlük kiralama modelinden entegre edildiğine vurgu yaparak şu bilgileri paylaştı:
“Günlük kiralamada nasıl bir gün ya da bir hafta kalıp sonra tahliye etmediğinizde çabucak mal sahibi müdahale edip sizi çıkartabilir burada da birebir yol deneniyor. İşte bu nedenle kira mukavelesi yaparken bir nüshası ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) evrakı kesinlikle alınmalı. En değerlisi abonelikler, kiracı tarafından açılmalı. Aksi halde bütün her şey mal sahibi elinde olacak.”
Konu mahkemeye taşındı, sorun tahlile kavuştu ve kira fiyatı sıkıntısız bir biçimde artık ödeniyor diyelim. Pekala sonrasında kiracı, mesken sahibi tarafından mağdur edilmek istendiği için şikayetçi olabilir mi?
Son devirde kiralık konut ilanlarında ‘fatura dâhil’ sözü dikkat çekiyor. Konut sahipleri abonelikleri kendi ismine tutuyor ve ödenmediği vakit tahliye ya da artırım baskısı yapıyor.
Mesken sahiplerinin ‘yüksek kira’ pişmanlığı… ‘Ellerim kırılsaydı da konutumu onlara vermeseydim!’