Menkul satışlarda TL kullanımına istisna düzenlemesi
Menkul satışlarda TL kullanımına istisna düzenlemesiBuna nazaran Türkiye’de yerleşik şahısların döviz cinsinden ya da dövize endeksli olarak …
Menkul satışlarda TL kullanımına istisna düzenlemesi
Buna nazaran Türkiye’de yerleşik şahısların döviz cinsinden ya da dövize endeksli olarak kararlaştırabildikleri taşıt satış mukaveleleri dışında kalan menkul satış kontratlarında ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi…
Hazine ve Maliye Bakanlığı, menkul satışlarda bedellerin Döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak kararlaştırıldığı kontratların ödemelerinde Türk lirası kullanma zorunluluğuna açıklık getirirken özgür piyasa şartları çerçevesinde Türk lirası kullanımını önceliklendirmeye ve dolarizasyonla çabaya yönelik çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, TL ödeme zorunluluğunun Türkiye’de yerleşik bireylerin kendi ortalarında yaptığı mukaveleyi kapsadığı, yurt dışı yerleşiklerle yapılanlarda bu türlü zaruriliği olmadığı belirtildi. Duyuruya nazaran, 19 Nisan’dan itibaren yapılan taşıt kontratlarında ödeme döviz cinsinden yapılamayacak.
Sermaye piyasası araçlarının döviz cinsinden oluşturulması ve ödenmesi yasak kapsamında olmayacak.
Bakanlık tarafından yapılan ve menkul satışlarda döviz cinsi kontratların ödemelerinde TL kullanımına açıklık getirilen duyuruda, 2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Karar’da Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdedecekleri makul mukavele cinslerinde kontrat bedelinin ve öbür ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak belirlenemeyeceğine ait kimi düzenlemeler yapıldığı, kelam konusu düzenlemeler sonrasında birtakım istisnaların da belirlendiği anımsatıldı. Ayrıyeten, 19 Nisan 2022’de kelam konusu karara ait bildirim değişikliğinin de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğine dikkati çekilen açıklamada, bu kapsamda menkul satış mukavelelerinde bedellerin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak kararlaştırılmasına imkan tanıyan istisnanın, piyasanın işleyişini ve ticaretin devamlılığını sekteye uğratmamak gayesiyle korunması lakin bu kontratlar konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesinin ve kabul edilmesinin mecburî hale getirildiği belirtildi.
Kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin bu zorunluluktan muaf tutulmasının hedeflendiği kaydedilen açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Türk parası değerini müdafaa emeliyle oluşturulan kambiyo mevzuatının temel emeline uygun olacak formda, hür piyasa şartları çerçevesinde Türk lirası kullanımını önceliklendirmeye ve dolarizasyonla gayrete yönelik çalışmalar yürütülmeye devam edilmektedir.”
Değerli Maden ve taşlarda TL kuralı aranmayacak
Açıklamada, Türkiye’de yerleşik şahısların, 19 Nisan’dan evvel kendi ortalarında akdettiği menkul satış mukavelelerinin ifası kapsamında bu tarihten evvel dolanıma girmiş döviz cinsinden değerli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi kuralı aranmayacağı bildirildi.
Bu tarihten evvel düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin de Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi koşulunun mecburî olmayacağı belirtilen açıklamada, “Borsa İstanbul AŞ Değerli Madenler ve Değerli Taşlar Piyasası’nda döviz cinsinden gerçekleştirilen değerli maden ve değerli taş alım satım süreçleri ile bu süreçlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi kuralının aranmaması konuları Bakanlığımızca uygun bulunmuştur.” tabiri yer aldı.
“Gayrimenkul” tarifine girmeyen her türlü mal ve eşya kapsamda
Ayrıyeten, bildiride geçen “menkul” ibaresinin gayrimenkul tarifine girmeyen her türlü mal ve eşyayı kapsadığı vurgulanan açıklamada, yapılan değişikliğin Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış kontratları konusu ödeme yükümlülüklerine ait olması sebebiyle, Türkiye’de yerleşik bireyler ile dışarıda yerleşik bireyler ortasındaki menkul satış kontratlarına ait ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunluluğunun bulunmadığı belirtildi.
Açıklamada, yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 19 Nisan 2022 tarihi ve bu tarih sonrasında döviz cinsinden düzenlenmiş olan çek üzere ödeme araçlarının Türkiye’de yerleşik bireylerin kendi ortalarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış kontratları konusu ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kullanılmasının mümkün olmadığı tabir edildi.
Taşıt satışında dövizle satış olmayacak
Yapılan değişikliğin taşıt satış mukavelelerinin mevcut durumunu değiştiren bir karar içermediği belirtilen açıklamada, 19 Nisan 2022’de yapılan değişiklik öncesinde olduğu üzere yapılan değişiklik sonrasında da Türkiye’de yerleşik bireylerin kendi ortalarında akdedecekleri taşıt satış mukavelelerinde sözleşme bedeli ve bu kontratlardan kaynaklanan başka ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak kararlaştırılmasının mümkün olmadığı bildirildi.
Açıklamada, Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen süreçlere ait yapılan kontratlardaki yükümlülüklerin kelam konusu tarihte yapılan değişiklik kapsamında olmadığına da dikkat çekildi.
Ayrıyeten, Sermaye Piyasası Kanunu ile bu kanuna dayalı yapılan düzenlemeler çerçevesinde sermaye piyasası araçlarının (yabancı sermaye piyasası araçları ve depo sertifikaları ile yabancı yatırım fonu hisseleri da dahil) döviz cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan süreçlere ait yükümlülüklerin döviz cinsinden kararlaştırılmasının ve bu süreçlere ait yükümlülüklerin kelam konusu tarihte yapılan değişiklik kapsamında olmadığı bilgisi verilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Menkul satış mukaveleleri dışındaki kontratlara ait ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden kabul edilmesi ve yerine getirilmesine yönelik rastgele bir değişiklik yapılmadığının ve mevcut istisnaların geçerli olduğunun belirtilmesinde yarar görülmektedir.”