Litvanyalı film yönetmeni Mantas Kvedaravicius, Ukrayna’da öldürüldü

Litvanyalı film yönetmeni Mantas Kvedaravicius, Ukrayna’da öldürüldü
Litvanyalı film yönetmeni Mantas Kvedaravicius, Ukrayna’nın Rus saldırıları altındaki liman kenti Mariupol’de öldürüldü. Kvedaravicius, Rus saldırılarını belgelemek için Mariupol’e gitmişti.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları aralıksız sürerken, sivil can kayıpları da artmaya devam ediyor.

Litvanyalı film yönetmeni Mantas Kvedaravicius’da Ukrayna’da ki Rus saldırılarını belgelemek için bulunduğu Ukrayna’nın savaştan en çok etkilenen şehirlerinden biri olan Mariupol kentinde hayatını kaybetti.

Rus film yönetmeni Vitaly Mansky, Litvanyalı yönetmenin ölümüne ilişkin yaptığı açıklamada, “Arkadaşımız Artdocfest katılımcımız, Litvanyalı belgesel yazarı Mantas Kvedaravicius, bugün Mariupol’da, elinde kamerayla, bu saçma savaşta öldürüldü” ifadelerini kullandı.

Litvanyalı belgesel yönetmeni ve yapımcısı Giedre Zickyte ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamasında, “RIP’in sevgili yetenekli Mantas’ı. Litvanya sinema topluluğu ve tüm dünya için korkunç bir kayıp. Kalplerimiz kırıldı” dedi.

Kvedaravicius, diğer çalışmalarının yanı sıra, 2016 Berlin Uluslararası Film Festivali’nde ilk kez gösterilen çatışma bölgesi belgeseli “Mariupolis” ile tanınıyordu.

MARIUPOL RUSYA İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

Ukrayna’nın güneydoğusundaki liman kenti Mariupol, Rusya’nın en yoğun bombardımanına maruz kalan ve en çok hasar gören şehir. Mariupol, Moskova’nın Ukrayna’daki askeri harekâtı açısından oldukça önemli. Peki neden?

Mariupol’u almanın Rusya açısından önemli bir stratejik kazanım, Ukrayna içinse büyük bir darbe olmasının dört ana nedeni var.

Coğrafi olarak, Mariupol şehri haritada küçük bir alanı kaplıyor, ama Kırım Yarımadası’ndan harekete geçen Rus kuvvetlerinin önünde engel oluşturuyor.

Bu kuvvetler, Ukrayna’nın doğusunda Donbas bölgesindeki Rusya yanlısı ayrılıkçı güçlerle bağlantı kurmak için kuzeydoğuya doğru ilerlemek istiyor.

İngiltere Müşterek Kuvvetler Komutanlığı’nın eski komutanı General Richard Barrons, Mariupol’u ele geçirmenin Rusya’nın savaş çabaları için hayati önem taşıdığını söylüyor:

“Ruslar bu savaşı başarıyla sonuçlandırdıklarını hissettiklerinde, Rusya’dan Kırım’a bir kara köprüsünü tamamlamış olacaklar ve bunu büyük bir stratejik başarı olarak görecekler.”

Mariupol ele geçirilirse, Rusya da Ukrayna’nın Karadeniz kıyı şeridinin yüzde 80’inden fazlasının tam kontrolünü elde etmiş olacak, deniz ticaretini kesecek ve onu dünyadan daha da tecrit edecek.

Kenti savunan Ukraynalılar son üç haftadır ilerleyen güçlere karşı direnerek çok sayıda Rus askerini meşgul etmeyi başardılar. Şehri hızlı bir şekilde ele geçiremeyince Rus komutanları, eski kuşatma taktiklerinin 21. yüzyıl versiyonuna başvurmaya yöneldi.

Mariupol’u top, roket ve füze yağmuruna tuttular; şehrin yüzde 90’ından fazlası hasar gördü. Ayrıca elektriğe, ısıtmaya, temiz suya, gıdaya ve tıbbi malzemelere erişimi kestiler; insan yapımı bir insani felaket yarattılar. Moskova ise 21 Mart saat 05:00’e kadar teslim olmayı reddettiği için Ukrayna’yı suçluyor. Ukraynalı bir milletvekili Rusya’yı “Mariupol’u aç bırakarak teslim almaya çalışmakla” suçladı.

Ukrayna, şehri son askerine kadar savunma sözü verdi. Durum gerçekten de o hale gelebilir. Rus birlikleri yavaş yavaş merkeze doğru ilerliyor. Herhangi bir uygulanabilir barış anlaşması olmadığından, Rusya muhtemelen bombardımanını yoğunlaştıracak ve bunu yaparken kenti savunan silahlı güçlerle sayıları hala 200 binden fazla olan sivil nüfus arasında neredeyse hiç ayrım yapmayacak.

Rusya, Mariupol’de kontrolü ele alırsa, 1000 kişilik tabur taktik grupları halinde organize olmuş 6000’e yakın askerini, Ukrayna çevresindeki diğer Rus cephelerini güçlendirmek için kullanabilecek.

Bunları nerede yeniden konuşlandırılabileceğine dair birkaç olasılık var:

• Donbas bölgesinde Kremlin yanlısı ayrılıkçılarla savaşan Ukrayna birliklerini kuşatmak üzere kuzeydoğuya ilerlemek
• Batıya, Ukrayna’nın Karadeniz’e açılan son kapısı olacak Odessa’ya doğru ilerlemek
• Kuzeybatıda Dnipro şehrine doğru ilerlemek
• Ukrayna’dan Rusya’nın ‘Mariupol’ü teslim edin’ talebine ret

UKRAYNA EKONOMİSİNİ ÇÖKERTMEK

Mariupol, Karadeniz’in bir parçası olan Azak Denizi’nde uzun zamandır stratejik açıdan önemli bir liman kenti.

Derin rıhtımları ile Azak Denizi bölgesinin en büyük limanıdır ve önemli bir demir-çelik tesisine sahip. Normal zamanlarda Mariupol, Ukrayna’nın Orta Doğu ve ötesindeki müşterilere giden çelik, kömür ve mısır için önemli bir ihracat merkezi.

Moskova’nın 2014’te Kırım’ı ilhak etmesinden bu yana Mariupol, yarımadadaki Rus güçleri ile bağımsızlığını ilan eden Donetsk ve Luhansk cumhuriyetlerindeki Kremlin yanlısı ayrılıkçılar arasında sıkışmış durumda.

Mariupol’u kaybetmek, Ukrayna ekonomisinden geriye kalanlara büyük bir darbe olacak.

Mariupol adını, kenti Karadeniz’in geri kalanına bağlayan Azak (Azov) Denizi’nden alan Azak Taburu adlı Ukraynalı milis güçlere ev sahipliği yapıyor. Azak Taburu, Neo-Naziler de dahil olmak üzere aşırı sağcıları barındırıyor.

Ukrayna’nın savaşan kuvvetlerinin sadece çok küçük bir bölümünü oluştursalar da, bu Moskova için yararlı bir propaganda malzemesi oldu ve Rusya halkına, Ukrayna’da savaşmak için gönderdiği gençlerin, komşularını Neo-Nazilerden kurtarmak için orada olduklarını söylemesi için bir bahane sundu.