KVKK’dan Tiktok’a ceza

KVKK’dan Tiktok’a ceza
Kişisel Bilgileri Müdafaa Şurası (KVKK), çocukların şahsî bilgilerinin görüntülenmesi ve müsaadesiz bilgi toplanması ve kanuna karşıtlıklar gerekçesiyle TikTok’a 1 milyon 750 bin lira para cezası verdi.

Kişisel Bilgileri Muhafaza Şurası’nın (KVKK) internet sitesinde yer alan kararda, toplumsal medya platformu TikTok uygulamasıyla ilgili “açık rıza”nın 6698 sayılı Şahsî Dataların Korunması Kanunu’na uygun alınmadığı, ferdî bilgilerin elde edilmesi ve saklanması konusunda hukuka karşıtlıkların bulunduğu ve yazılıma ilişkin birçok güvenlik açığı olduğu tarafındaki şikayetler üzerine resen inceleme başlatıldığı bildirildi.

Bu kapsamda resen soruşturma başlatıldığı anlatılan kararda, soruşturma kapsamında TikTok’un kapalılık siyaseti ve hizmet şartlarının incelendiği, 2021 Ocak’ta zımnilik siyasetinde yapılan güncellemeyle 13 ve 15 yaş aralığındaki kullanıcı hesapları için varsayılan saklılık ayarının “özel” olarak değiştirildiği aktarıldı.

Bu sayede sadece kullanıcının onayladığı takipçilerin paylaştığı görüntülerin görüntülenebileceği, görüntüleri indirebilecek ve yorum yapabilecek bireylerin sınırlandırıldığının belirtildiği aktarılan kararda, şunlar kaydedildi:

“Belirtilen güncelleme öncesinde varsayılan olarak profillerin herkese açık olarak görüntülenerek etkileşimde sonlandırılma bulunmamasının, hassas yaş kümesinde olan kullanıcıların datalarına erişilmesi kapsamında risk teşkil ettiği, ayrıyeten kullanıcılara ait risklerin belirlenerek risklerin azaltılmasına dair kâfi önlem alınmadığını gösterdiği, 2021 yılı Ocak ayında saklılık siyasetinin güncellenmesi öncesinde uygulamayı kullanan 13 yaş altı çocukların ferdî bilgilerinin görüntülendiği ve uygun ebeveyn müsaadesi olmadan çocuklar hakkında bilgi toplandığı, münasebetiyle uygulamayı kullanmış olan çocuklar üzerinde olumsuz sonuç doğma riskinin bulunduğu anlaşılmıştır”

“Kullanıcılara içerik kolay anlaşılır bir biçimde sunulmamakta”

Kararda, TikTok’un saklılık mukavelesinde hangi şahsî dataların hangi maksatla ve hangi sürece koşuluna dayanılarak işlendiği hakkında net bilgi verilmediği belirtilerek, “Bu konuda bilgi sorumlusunca Kanun’un 4’üncü unsurunda yer alan ‘belirli, açık ve legal maksatlar için işlenme’ ve ‘işlendikleri maksatla irtibatlı, sonlu ve ölçülü olma’ unsurlarına karşıt hareket edildiği anlaşılmıştır.” tespiti yer aldı.

TikTok hesabı oluşturulurken kullanıcıların hesap oluşturmaya devam etmeleri halinde “kullanım şartları” saklılık siyasetini kabul etmiş sayılacaklarının belirtildiği fakat hizmet şartları onay metninin Türkçeye çeviri edilmediği belirtilen kararda, “Bu sebeple kullanıcılara içeriğin kolay anlaşılır bir biçimde sunulmadığı ve kullanıcıların kullanım kaidelerini tam olarak anlayamadan kabul etmesinin ihtimal dahilinde olduğu” kaydedildi.

Platformda hesap oluştururken ya da hesap oluşturulup etkin olarak kullanılırken açık istek alınmasına ait rastgele bir durum ile karşılaşılmadığı, TikTok’un zımnilik siyasetinin esasen aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmek için hazırlanmış bir metin olduğu tabir edilen kararda, şunlar kaydedildi:

“Açık istek metni yerine de kullanıldığı, hasebiyle Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Tarz ve Asıllar Hakkında Bildiri’nin 5’inci unsurunun (f) bendine nazaran açık istek kuralına dayalı olarak gerçekleştirilen şahsî bilgi sürece faaliyetleri bakımından açık isteğin aydınlatma yükümlülüğünden başka olarak yerine getirilmesi kaidesinin sağlanmadığı tespit edilmiştir.”

“Gizlilik siyaseti metinleri üç ay içerisinde kanuna uygun hale getirilmeli”

TikTok tarafından, profilleme gayesiyle çerezler kullanılarak gerçekleştirilen ferdî bilgi sürece faaliyeti kapsamında da şahıslardan açık istek alınmadığı, bu kapsamda yürütülen şahsî data sürece faaliyetinin de hukuka uygun olmadığı kaydedildi.

Kararda, şu değerlendirmelere yer verildi:

“Kanun’un 12’nci unsurunun (1) numaralı fıkrasında yer alan ferdî dataların hukuka alışılmamış olarak işlenmesini önlemek gayesiyle uygun güvenlik seviyesini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari önlemleri almadığı tespit edilen data sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci unsurunun (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 1 milyon 750 bin lira idari para cezası uygulanmasına, ayrıyeten bilgi sorumlusunun ilgili bireylerin hakikat bilgilendirilmesi ismine hizmet şartlarının bir ay içerisinde Türkçeye çevrilmesi, ilgili bireylerin yanlışsız bilgilendirilmesi için kelam konusu kapalılık siyaseti metinlerinin üç ay içerisinde kanuna uygun hale getirilmesi, kapalılık siyasetinin, aydınlatma metni yerine kullanıldığı ve geçerli bir aydınlatmanın ögelerini taşımadığı anlaşıldığından, Kanun’un 10’uncu unsuru ve Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Metot ve Temeller Hakkında Bildiri kararlarına uygun bir aydınlatma yapılması konusunda talimatlandırılmasına karar verilmiştir.”