İşte otomotivin 2023 gündemi

İşte otomotivin 2023 gündemi
2023 yılı Türkiye otomotiv dalı açısından kıymetli dönüm noktalarından birisi olacak. Togg öncülüğünde elektrikli araç satışları 40 bin adede yaklaşacak, Renault ve Tofaş yeni üretim stratejilerini duyuracak, araçlardaki temas servisleri nihayet Türkiye’de de kullanılacak. Geçen yıla damgasını vuran araç bulunurluğu sorunu devam edecek. Fiyatlardaki artış ise hem global hem lokal tesirlerden ötürü sürecek.

Otomotiv dalı çip, tedarik ve hammadde krizi nedeniyle siparişlere yetişmek açısından tarihinin en berbat, kârlılık açısından ise en yüksek yıllarından birisini geride bıraktı. Bu periyotta Türkiye’de tüketiciler global maliyet artışları, kur, enflasyon ve matraha dayalı ÖTV sistemi nedeniyle aydan aya artan sıfır araç fiyatlarıyla karşılaştı. Geçtiğimiz yıl sıfır kilometre araba fiyatları yüzde 60’a yakın artarken, ikinci el araçtaki artış oranı yaklaşık yüzde 40 oldu. Sıfır bir araba bulabilenin şanslı olduğu 2022 yılı muhtemelen 780-800 bin adetlik (otomobil+ hafif ticari araç) satışla kapanırken, elektrikli araç satışları 8 bin adede ulaşacak. Bu periyotta, Türkiye’deki otomotiv ana sanayi oyuncuları yaklaşık 1.3 milyon adetlik üretim yaparak 1 milyon adedini ihraç edecek. Otomotiv tedarik endüstrinde yatırımlar sürerken bu alandaki ihracat 13 milyar doları bulacak. Özcesi, 2022 yılı Türkiye otomotiv kesimi açısından çarkların döndüğü, tedarik krizlerinin sürdüğü, aracın bulunamadığı lakin bulunanın da kıymetli olduğu bir yıl olarak geride kaldı. Pekala, 2023 yılında otomotiv kesimini neler bekliyor? İşte karşılıkları…

ELEKTRİKLİDE ÇAĞ ATLIYORUZ

* ELBET 2023 yılının Otomotiv bölümü açısından en kıymetli gelişmesi Togg’un yollara çıkması olacak. Mart ayında teslimatları başlayacak Togg C-SUV ile birlikte Türkiye elektrikli araç satış adetleri de kıymetli bir noktaya ulaşacak. Togg ve öbür markaların pazarı sunacağı yeni elektrikliler ile satışlar 2023’te 40 bin adede ulaşacak. Böylelikle elektrikli arabaların Türkiye’deki toplam araba satışlarından aldığı hisse yüzde 7’ye çıkacak. Türkiye Elektrikli ve Hibrit Araçlar Derneği’nin öngörüsüne nazaran halka açık şarj istasyonu sayısı ise 12 bin adedi geçecek.

TÜRKİYE ÜRETİMİ YENİ MODELLER

* YENİYIL Türkiye’de yatırımı bulunan otomotiv markaları için de dönüm noktası olacak. Bursa’daki iki dev Renault ve Tofaş, yılın birinci çeyreğinde gelecek periyoda ait stratejilerini belirleyerek üreteceği yeni modelleri yahut dönüşüm planlarını kamuoyuna duyuracak. Sakarya’da üretim yapan Japon üretici Toyota da ikinci jenerasyon C-HR’ın yüzünü 2023 yılında gösterecek. Öteki yandan, kamyon, hafif ticari ve otobüs alanında da Türkiye üretimi modeller piyasaya sunulacak.

SIFIR YENİDEN ‘YOK’ SATACAK

* 2020 yılının başından beri otomotiv bölümüne kâbus üzere çöken çip krizi 2023’te de devam edecek. 2021 yılında dünya genelinde 10.5 milyon aracın, 2022 yılında ise 4.5 milyon aracın üretilememesine neden olan krizin, 2023 yılında ise yaklaşık 3 milyon adet aracı etkilemesi bekleniyor. Yani önümüzdeki yılın en azından birinci 6 aylık periyodunda sıfır araç tekrar istenilen vakitte bulunamayacak. Teslimatlar gecikecek.

FİYATLAR ARTACAK MI

* GEÇTİĞİMİZ yıl yüzde 60’a ulaşan sıfır araç fiyatlarındaki artış trendi 2023’te devam edecek. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası hammadde fiyatlarının sıçraması, global enflasyon ve pandeminin dünya ekonomilerine verdiği ziyan sıfır arabaların fabrika çıkış fiyatlarını arttırmayı sürdürecek. Türkiye’deki fiyatlarda kur, enflasyon ve ÖTV matrah limitleri belirleyici olacak. Öte yandan, araç bulunsa bile krediye ulaşım yani finansman sorunu tüketicilerin aşması gereken bir sorun olarak duracak.

MATRAH GÜNCELLEMESİ ŞART

* KASIM 2022’de gerçekleştirilen ÖTV matrah limiti (vergisiz fiyat) güncellemesi 595 bin TL’nin üstündeki araçları etkilememişti. Güncelleme sonrası yalnızca 96 araba modelinin ÖTV oranlarında değişim olmuş ve bu modellerin fiyatları 7 ila 78 bin TL ortasında düşmüştü. Üstelik kelam konusu 96 modelin birden fazla manuel vitesliydi. Artık, 2023 model yılı geçişi ve her ay gelen artırımlarla birlikte muhtemelen yılın birinci çeyreğinde yeni bir matrah güncellemesine gereksinim duyulacak.

BAĞLANTILI ARAÇLAR GELİYOR

* BİLGİ Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun (BTK) belirlediği kuralları karşılayan markalar, yeni kuşak araç modellerindeki temaslı hizmetleri bu sene birinci defa tüketicilerin kullanımına açacak. Birinci etapta Togg, Hyundai üzere markalarda bu servislerin açılması bekleniyor. Böylelikle, otonom sürüş, araca özel internet, canlı yol ve hava durumu, gelişmiş navigasyon üzere birçok servis sonunda Türkiye’de de kullanılacak.

OTOMOBİL YATIRIMDA SOLLADI

* 2022 yılında sıfır araba değerli bir yatırım aracı olarak da görüldü. Tek rakibi ise Borsa İstanbul oldu. Ocak 2022’de yatırım emelli sıfır araba alanlar yılın sonunda , ve dolardan daha çok kazandı. Bu devirde, ons altındaki yıllık artış yüzde 1.33, Euro’daki yıllık artış yüzde 34.45, dolardaki yıllık artış yüzde 42.74 olarak gerçekleşti. Ocak 2022’de 573 bin 300 TL’ye alınan bir Volkswagen Golf’ün (1.0 TSI 110 PS DSG R-Line) satış fiyatı ise Aralık 2022’de yüzde 64.31 artışla 942 bin TL’ye kadar çıktı. Birebir periyotta, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinin artışı yüzde 186’yı buldu.