Her 4 gençten 3’ü Türkiye’nin AB üyeliğine “evet” diyor

Her 4 gençten 3’ü Türkiye’nin AB üyeliğine “evet” diyor
Marshall Fonu’nun Türkiye, Avrupa ve Global Bahisler Programı kapsamında gerçekleştirdiği “Avrupa Birliği Algıları” araştırmasının sonuçları açıklandı. 27 vilayette Türkiye’nin 18 yaş üstü nüfusunu temsil eden 2.180 şahısla, 2022 Mart ayında yüz yüze…

Marshall Fonu’nun (GMF – The German Marshall Fund of the United States) gerçekleştirdiği “Avrupa Birliği Algıları” araştırmasının sonuçları, Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine takviyenin arttığını gösteriyor.

Araştırma, bilhassa 18-24 yaş ortası gençlerin AB’ye iştiraki daha yüksek oranda desteklediklerini net bir halde gösterdi. Araştırma sonuçları, her dört gençten üçünün bugün bir referandum yapılması halinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği için “evet” oyu kullanacağını ortaya koydu. Türkiye’nin AB’ye iştiraki güçlü bir halde desteklenirken, üye olabileceğine ait inanç ise geçen yılki araştırmada da olduğu üzere düşük kalıyor. “Avrupa Birliği Algıları” araştırması, “Türkiye-AB ilişkileri”, “Dış Politika” ve “İklim” konusunda Türkiye kamuoyunun yaklaşımını gösteren, ayrıntılı, dikkat alımlı bulgular ortaya koyuyor.

“Türkiye’de AB’ye yönelik algı çok pozitif”

Araştırma sonuçlarını pahalandıran Marshall Fonu Kıdemli Araştırmacısı Dr. Kadri Taştan, araştırmanın, Türkiye’de kamuoyunun yüzünün net olarak hala AB’ye dönük olduğunu gösterdiğini söyledi. Taştan, “Türkiye’nin AB iştirak sürecine dayanak, gerçekleşme ihtimaline olan inanç az olsa da çok yüksek. Araştırmada AB’ye ve Avrupa merkezli memleketler arası kurum ve kuruluşlara yönelik müspet algı dikkat cazip. Bu manada kamuoyunun AB algısı öteki jeopolitik büyük aktörlere (ABD, Rusya, Çin) yönelik negatif algıdan önemli oranda farklılaşıyor. Türkiye’nin AB ile olan alakalarına yönelik farklı başlıklara verilen karşılıklar, kamuoyunun AB algısının hala iç siyaset, hukuk, ekonomik refah ve eğitim referanslarıyla şekillendiğini gösteriyor. AB ülkelerine yönelik önyargılar, yaygın olsa da, AB’yi normatif güç olarak görme eğilimi Türkiye kamuoyunda hala çok yüksek” dedi.

“AB ve Türkiye ortasında daha güçlü bir diyaloğa muhtaçlık var”

Marshall Fonu Ankara Ofisi Yöneticisi Özgür Ünlühisarcıklı ise araştırmanın, Türkiye kamuoyunun yalnızca AB üyeliğine dayanağının değil, birebir vakitte milletlerarası problemlerde AB ile birlikte hareket etmeye yönelik tercihinin de devam ettiğini gösterdiğini, bunun da üyelik öncesi periyotta AB ve Türkiye ortasında daha güçlü bir dış siyaset diyaloğuna olan muhtaçlığın bir öbür göstergesi olduğunu vurguladı. Ünlühisarcıklı, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin bir sonucu olarak Türkiye kamuoyu nezdinde gözle görülür bir prestij kaybına uğradığı gözlemlenirken, hükümetin Rusya ve Ukrayna ortasında kolaylaştırıcılık ve arabuluculuk yapma siyasetinin kamuoyu nezdinde de güçlü bir karşılığı olduğu görülüyor” diye konuştu.

İşte “Avrupa Birliği Algıları ” araştırmasının dikkat çeken birtakım sonuçları;

Türkiye dış siyasette AB ülkeleri ile işbirliği yapmalıdır

Marshall Fonu tarafından gerçekleştirilen “Avrupa Birliği Algıları” araştırması sonuçları, milletlerarası problemlerde Türkiye’nin AB ile işbirliği yapmasına daha sıcak bakıldığını gösteriyor. “Uluslararası problemlerde Türkiye hangisiyle işbirliği yapmalıdır?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 33,1’i AB ülkeleri cevabını veriyor. 18-24 yaş aralığındaki iştirakçilerde ise bu oran yüzde 44,4’e çıkıyor. AB karşılığını, yüzde 24,6 ile yalnız hareket etmeli, yüzde 21,1 ile hepsiyle hareket etmeli karşılıkları izliyor. Çin ile hareket etmeli diyenler yüzde 6,8, Rusya ile hareket etmeli diyenler yüzde 5,6, ABD ile birlikte hareket etmeli diyenler ise yüzde 4,7’de kalıyor. Geçen yıl gerçekleştirilen araştırmada yüzde 14,7 olan Rusya ile hareket etmeli diyenlerin oranının bu yılki araştırmada, yüzde 5,6’ya düşmesi Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin çarpıcı bir sonucu olarak dikkat çekiyor.

Tek Taraflı Hareket Etme ve Tarafsız Kalma Eğilimleri Güçleniyor

“Uluslararası sorunlarda Türkiye hangisiyle işbirliği yapmalıdır?” sorusuna “hiç kimse ile birlikte hareket etmemelidir” halinde karşılık verenlerin oranının 2021’de yüzde 15,9’dan, bu yıl yüzde 24,6’ya, “hepsi ile birlikte hareket etmelidir” diyenlerin oranının 2021’de yüzde 13,4’ten, 2022’de yüzde 21,1’e yükselmesi kamuoyunda tek başına hareket etme ve tarafsız kalma eğilimlerinin güçlenmekte olduğunu gösteriyor.

AB’nin kelam sahibi olması daha âlâ sonuçlara yol açar

Araştırma sonuçları, kamuoyunun dünyadaki sıkıntıların tahlilinde AB’nin rol almasının insanlık için görece daha düzgün sonuçlara yol açacağını düşündüğünü ortaya koyuyor. “Dünyadaki sıkıntıların tahlilinde hangi ülke yahut ülkeler kümesinin kelam sahibi olması insanlığın çoğunluğu için daha yeterli sonuçlara yol açar?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 35,6’sı AB ülkeleri cevabını veriyor. 18-24 yaş aralığındaki iştirakçilerde, AB’ye olan bu manadaki inanç bir ölçü daha yüksek. Genç iştirakçilerin yüzde 43,8’i dünyadaki problemlerin tahlilinde AB ülkelerinin kelam sahibi olmasının insanlığın çoğunluğu için daha uygun sonuçlar yaratacağını söylüyor. ABD’nin ve Rusya’nın kelam sahibi olmasının daha düzgün sonuçlar yaratacağını düşünenlerin oranı ise düşüyor. Geçen yılki araştırmada iştirakçilerin yüzde 12,9’u dünyadaki meselelerin tahlilinde ABD’nin kelam sahibi olmasının daha uygun sonuçlar yaratacağını düşünürken, bu yıl bu oran yüzde 5,8’e geriledi. Geçen yılki araştırmada iştirakçilerin yüzde 10,5’i dünyadaki sıkıntıların tahlilinde Rusya’nın kelam sahibi olmasının daha âlâ sonuçlar yaratacağını düşünürken, bu yıl bu oran yüzde 3,8’e geriledi.

Türkiye, Rusya-Ukrayna tansiyonunda uzlaşmacı bir rol oynamalı

“Avrupa Birliği Algıları” araştırması, kamuoyunun Türkiye’nin Rusya Ukrayna tansiyonunda uzlaşmacı bir rol oynaması ya da uzak durması gerektiğini düşündüğünü ortaya koydu. Araştırmaya katılanların yüzde 43,7’si Türkiye’nin “taraflar ortasında uzlaşmacı bir rol” oynaması gerektiğini düşünürken, yüzde 40,1’i ise Türkiye, “çatışmadan uzak durmalıdır ve tarafsız kalmalıdır” görüşünü savunuyor. “Türkiye Ukrayna ile birlikte hareket etmelidir” diyenlerin oranı yüzde 8,5, “Türkiye Rusya’yla birlikte hareket etmelidir” diyenlerin oranı ise yüzde 4,4.

Avrupalılar hakkındaki niyetleri olumlu

Araştırma sonuçları, Avrupa ve Avrupalılar hakkındaki kanıların de olumlu olduğunu gösteriyor. Araştırma, Türkiye’nin AB üyeliği konusunda olduğu üzere Avrupa ve Avrupalılar hakkında da gençlerin, nüfusun geneline kıyasla daha yüksek oranlarda olumlu fikre sahip olduğunu işaret ediyor. Araştırmaya katılanların yüzde 60,2’si Avrupalılar hakkında olumlu, yüzde 35’i ise olumsuz kanıya sahip olduğunu belirtiyor. 18-24 yaş kümesindeki genç iştirakçilerin ise yüzde 76,6’sı Avrupalılar hakkında olumlu düşündüklerini söylüyor. Gençlerde Avrupa hakkında olumsuz niyetlere sahip olduğunu belirtenlerin oranı ise yüzde 20,6.

İştirakçilerin yüzde 58,6’sı Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine “evet” diyor

“Avrupa Birliği Algıları ” araştırması, Türkiye’nin AB’ye üyeliğine kamuoyunun güçlü bir dayanak verdiğini ortaya koydu. Araştırmaya katılanların yüzde 58,6’sı Türkiye’nin AB’ye üye olmasının düzgün olacağını düşünüyor. 18-24 yaş ortasındaki iştirakçiler ise yüzde 72,8 üzere çok daha yüksek bir oranda Türkiye’nin AB’ye üye olmasını “iyi bir şey” olarak görüyor. ‘Bu pazar Türkiye’nin AB’ye tam üyeliği için referandum yapılacak olsa, nasıl oy kullanırsınız?’ sorusuna, araştırmaya katılanların yüzde 61,4’ü “evet” oyu vereceğini belirtirken, yüzde 29,6’sı “hayır” oyu kullanacağını söylüyor. Gençlerde Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine “evet” oyu vereceklerin oranı ise çok daha yüksek. 18 – 24 yaş ortası genç iştirakçilerin, yüzde 75’i bugün bir referandum yapılması halinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği için “evet” oyu kullanacağını, yüzde 18,4’ü ise “hayır” oyu kullanacağını söz ediyor. Geçen yıl tekrar Marshall Fonu tarafından gerçekleştirilen araştırmayla kıyaslandığında, tüm yaş kümelerinde genel olarak misal bir tablo ortaya çıkarken, gençlerin Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine takviyesinin ise kıymetli oranda arttığı görülüyor. Geçen yıl gerçekleştirilen araştırmada, 18 – 24 yaş ortası iştirakçilerin, yüzde 68,8’i bir referandum yapılması halinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği için evet oyu kullanacağını belirtmişti.

Araştırmaya katılanların, yüzde 68,8’i Türkiye’yi coğrafik manada Avrupa’nın bir kesimi olarak görüyor. Tarihi manada Türkiye’nin Avrupa’nın bir kesimi olduğunu düşünenler yüzde 57,2, ekonomik manada Türkiye’nin Avrupa’nın bir modülü olduğunu düşünenler yüzde 45,6, güvenlik açısından Türkiye’nin Avrupa’nın bir kesimi olduğunu düşünenler yüzde 44,5, kültürel manada Türkiye’nin Avrupa’nın bir kesimi olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 33,1.

Gençlerde AB’ye üye olmanın ferdî yarar sağlayacağına inanç artıyor

Araştırmaya katılanların, yüzde 55,7’si Türkiye’nin AB’ye üye olmasının kendileri için ferdî bir yarar sağlayacağını, yüzde 37,9’u ise kendileri için şahsî bir yarar sağlamayacağı görüşünde. 18-24 yaş kümesindeki iştirakçilerin ise yüzde 73,9’u Türkiye’nin AB’ye üye olmasının kendileri için yarar sağlayacağını, yüzde 22,4’ü ise kendileri için ferdî bir yarar sağlamayacağını düşünüyor. Marshall Fonu tarafından geçen yıl gerçekleştirilen araştırmada, Türkiye’nin AB’ye üye olmasının kendileri için yarar sağlayacağını düşünen gençlerin oranının yüzde 67,2 olduğu göz önüne alındığında bu yılki araştırma, gençler ortasında şahsî yarar sağlayacağı inancının da arttığını ortaya koyuyor.

Türkiye’nin AB’ye üye olabileceğine olan inanç zayıflıyor

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliği konusunda dayanak yüksek fakat üye olabileceğine olan inanç düşüyor. “Avrupa Birliği Algıları araştırmasına katılanların yüzde 53’ü AB’nin Türkiye’yi üyeliğe kabul etme niyetinin olmadığını, yalnızca oyaladığını belirtiyor. İştirakçilerin yüzde 15,5’i Türkiye’nin üzerine düşenleri yapması durumunda AB’ye mutlaka üye olabileceğini belirtirken, yüzde 26,7’si ise AB istese bile Türkiye’nin üyeliğe hazır olmadığını tabir ediyor.

“Avrupa Birliği Algıları ” araştırmasına katılanların yüzde 43,9’u Türkiye’nin hiçbir vakit AB’ye üye olamayacağını düşünüyor. 2021 yılında gerçekleştirilen araştırmada bu görüşü savunanların oranın yüzde 39,7 olduğu göz önünde bulundurulduğunda AB üyeliğine olan inancın vakitle daha da zayıfladığı daha net görülüyor. İştirakçilerin yüzde 13,9’u beş yıl içerisinde, yüzde 15,8’i on yıl içerisinde, yüzde 19,7’si ise on beş yıldan daha uzun bir müddette de olsa Türkiye’nin AB’ye tam üye olabileceğine inanıyor. Öbür yandan araştırma sonuçları, Türkiye’nin AB’ye üye olabileceği inancının gençlerde biraz daha yüksek olduğunu ortaya koydu. 18 – 24 yaş ortası iştirakçilerin, yüzde 16,3’ü beş yıl içerisinde, yüzde 23,1’i on yıl içerisinde, yüzde 20,3’ü ise on beş yıldan daha uzun bir müddette de olsa Türkiye’nin AB’ye tam üye olabileceğini belirtirken, yüzde 34,8’i ise Türkiye’nin hiçbir vakit AB’ye üye olamayacağını savunuyor. “AB ülkeleri Türkiye’yi nitekim ortalarında bir AB üyesi olarak görmek istiyorlar mı?” sorusuna ise iştirakçilerin yüzde 53,8’i “hayır istemiyorlar”, yüzde 36,6’sı “bazı ülkeler istemiyor ancak çoğunluk istiyor, yüzde 6,2’si “evet istiyorlar” cevabı veriyor.

İktisat ve insan hakları düzgünleşirse AB’ye üyelik kolaylaşır

Araştırmaya katılanların, “Türkiye’nin AB’ye tam üye olabilmesini hangisi kolaylaştıracaktır?” sorusuna verilen karşılıklar, iktisadın ehemmiyetine dikkat çekiyor. İştirakçiler, yüzde 49,6 oranında Türkiye iktisadının düzgünleşmesini AB’ye üye olmayı kolaylaştıracak en kıymetli faktör olduğunu tabir ediyor. İştirakçiler yüzde 40,4 oranında Türkiye’de insan haklarının güzelleşmesini, yüzde 34,7 oranında Türkiye’nin gerekli türel ıslahatları yapmasını, yüzde 16,6’sı ise ABD’nin Türkiye’nin tam üyeliğini desteklemesinin AB’ye üyeliği kolaylaştıracak en kıymetli faktörler olarak sıralıyor.

Gençler beklentileriyle de farklılaşıyor

“AB’ye girmenin Türkiye’ye en değerli faydası ne olacak?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 21,9’u iktisadın gelişmesi, işsizlik ve hayat pahalılığının düşmesi halinde karşılık veriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 16,4’ü Türk vatandaşlarının AB ülkelerinde hür dolanımını, yüzde 14,6’sı demokrasinin gelişmesi ve halkın idareye iştirakinin yaygınlaşmasını, yüzde 14,4’ü Türkiye’nin milletlerarası alanda gücünün artmasını, yüzde 9,7’si ise toplumsal huzurun artmasını sağlayacağı görüşünü savunuyor.

Araştırma, 18-24 yaş ortası iştirakçilerin AB üyeliğinden beklentisinin de genel iştirakçilerden biraz farklılaştığını gösteriyor. “AB üyeliğinin Türkiye’ye en kıymetli faydası ne olacak?” sorusuna 18-24 yaş ortası genç iştirakçilerin, yüzde 19,8’i demokrasinin gelişmesi ve halkın idareye iştirakinin yaygınlaşması, yüzde 19,4’ü iktisadın gelişmesi, işsizlik ve hayat pahalılığının azalması olarak yorumluyor. Araştırmaya katılanların yüzde 17,4’ü Türkiye’nin memleketler arası alanda gücünün artması, yüzde 10,5’i ise toplumsal huzurun artması olarak cevap veriyor. “Türkiye’nin AB’ye üye olmasının AB’ye en büyük yararının ne olacağı” sorulduğunda ise iştirakçilerin yüzde 25,2’si Türkiye pazarının Avrupalı firmalara açılması, yüzde 25’i Türkiye’deki genç nüfusun Avrupa’ya dâhil olması, yüzde 19’u ise kültürel çoğulculuğun sağlanması biçiminde yanıtlıyor.

Gençlerin milletlerarası kurum ve kuruluşlara itimadı daha yüksek

Araştırma sonuçları, başka yaş kümelerine nazaran gençlerin, memleketler arası kurumlara inancının daha fazla olduğunu ortaya koydu. Gençlerin bilhassa AB merkezli kurum ve kuruluşlara olan itimadının daha yüksek olduğu görülüyor. Araştırma iştirakçilerinin AİHM’e inancı yüzde 48,3, Avrupa Birliği’ne inancı yüzde 47,7, İslam İşbirliği Teşkilatı’na inancı yüzde 45, Memleketler arası Adalet Divanı’na inancı yüzde 40,9, NATO’ya inancı yüzde 39,4, AGİT’e itimadı yüzde 36,6 ve Birleşmiş Milletlere inancı ise yüzde 35,4 oldu. 18-24 yaş aralığındaki genç iştirakçilerin AİHM’e inancı 61,6, Avrupa Birliği’ne itimadı yüzde 60,7, Memleketler arası Adalet Divanı’na inancı yüzde 52,6, NATO’ya inancı yüzde 47,3, Birleşmiş Milletlere itimadı yüzde 45,6, AGİT’e inancı yüzde 44,1, İslam İşbirliği Teşkilatı’na inancı ise yüzde 39,5 oldu.

Gümrük Birliği konusunda bilgi seviyesi düşük

Türkiye AB alakaları açısından en değerli mutabakatlardan biri olan Gümrük Birliği’nin Türkiye’ye yarar sağladığını düşünenlerin oranı yüzde 28,3. İştirakçilerin yüzde 11,8’i ise Gümrük Birliği’nin Türkiye iktisadına ziyan verdiği görüşünde. Araştırma sonuçları, “Gümrük Birliği muahedesi Türkiye iktisadına yarar mı sağlamıştır, ziyan mı vermiştir?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 59,9’unun cevap veremediğini ortaya koydu. Bu manada araştırma, Gümrük Birliği konusunda bilgi seviyesinin çok düşük olduğunu gösteriyor. Geçen yıl gerçekleştirilen araştırmada, Gümrük Birliği’nin Türkiye’ye yarar sağladığını düşünenlerin oranın yüzde 33,8 olduğu düşünüldüğünde, Gümrük Birliği’nin yarar sağladığını düşünenlerin oranında gerileme olduğu da görülüyor. İştirakçilerin yüzde 37’si hizmetler, kamu alımları ve tarım bölümlerinin karşılıklı olarak Gümrük Birliği’ne dâhil edilmesini destekleyeceğini belirtirken, yüzde 19,3’ü ise buna karşı çıkacağını söz ediyor.

Vize serbestisi için gerekli kriterlerin sağlanmasına takviye yüksek

Türkiye ile AB ortasındaki alakaların güzelleştirilmesine en değerli katkı yapacak siyasetler sorulduğunda “Avrupa Birliği Algıları” araştırmasına katılanların karşılıklarında, yüzde 56,2 ile vize rejiminin özgürleştirilmesi, yüzde 44,3 ile göçmen ve mülteciler konusunda işbirliği, yüzde 41,3 ile terörizmle gayrette işbirliği istikametindeki üç siyaset öne çıkıyor. Araştırma sonuçları, vize serbestisi için Türkiye’nin yerine getirmesi gereken kriterlerin sağlanmasına yönelik kamuoyu takviyesinin yüksek olduğunu ortaya koydu. İştirakçilerin yüzde 60,5’i vize serbestisi için Türkiye’nin yerine getirmesi gereken kriterlerden biri olan terörizm ile ilgili mevzuat ve uygulamaların Avrupa standartları ışığında gözden geçirilmesini desteklerken, yüzde 34,8’i karşı çıkıyor. Yeniden cezai mevzularla ilgili olarak AB üyesi tüm devletlerle aktif bir isimli iş birliğinin sağlanmasını iştirakçilerin yüzde 62’si desteklerken, yüzde 32,9’u karşı çıkıyor. Araştırmaya katılanların 66,8’i şahsî dataların korunmasına ait mevzuatın AB standartlarıyla ahenkleştirilmesini desteklerken, yüzde 26,5’i karşı çıkıyor.

“Türkiye öncelikle kendi iç sıkıntılarını halletmeli”

Marshall Fonu tarafından gerçekleştirilen “Avrupa Birliği Algıları” araştırması sonuçları, Türkiye toplumunun barışı garantiye almanın en yeterli yolunun müzakereler olduğunu düşündüğünü ortaya koydu. İştirakçilerin yüzde 63,9’u barışı garanti altına almanın en yeterli yolunun “müzakereler”den, yüzde 34’ü ise “askeri güç”ten geçtiğine inanıyor. İştirakçilerin yüzde 46,1’i Türkiye’nin dünyadaki çıkarları için tek başına, yüzde 52,2’si ise öbür ülkelerle hareket etmesi gerektiğini belirtiyor. Araştırma kapsamında iştirakçiler, Türkiye’nin önceliği kendi iç meselelerinin tahliline vermesi gerektiğine inanıyor. “Türkiye’nin Ortadoğu, Balkanlar ve Kuzey Afrika’da aktif bir rol oynaması: Görüşünüz bu ikisinden hangisine daha yakındır?” sorusuna iştirakçilerin, yüzde 58,7’si Türkiye’nin öncelikle kendi iç sıkıntılarını halletmesi gerektiği cevabını veriyor. İştirakçilerin yüzde 37,4 ise Türkiye’nin Ortadoğu, Balkanlar ve Kuzey Afrika’da faal bir rol oynaması gerektiğini düşünüyor.

İklim değişikliği ve etraf konusunda şuur artıyor

“Avrupa Birliği Algıları” araştırması kapsamında iştirakçilere Paris İklim Mutabakatı ve AB Yeşil Mutabakatı bağlamında iklim değişikliği ve etraf konusunda da sorular soruldu. İştirakçilerin karşılıkları Türkiye’de iklim ve etraf şuurunun arttığını gösteriyor. İştirakçilerin yüzde 75,6’sı yavaş bir ekonomik büyümeye ve iş kayıplarına sebep olsa da çevreyi muhafazaya öncelik verilmelidir görüşünü desteklerken, yüzde 22,2’si etraf ziyan görse bile ekonomik büyüme ve iş imkânları yaratmanın öncelikli olması gerektiğini savunuyor. İştirakçilerin yüzde 62,6’sı iklim değişikliğini dünya için çok değerli tehdit olarak görüyor. İklim değişikliğinin büsbütün yahut kısmen insanların faaliyetlerinden kaynaklanan bir durum olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 82,6 üzere hayli yüksek düzeyde. “İklim değişikliğinin hangisini daha olumsuz etkileyeceğini düşünüyorsunuz?” sorusuna ise iştirakçiler, yüzde 36,2 ile en fazla ziraî üretimin etkileneceği cevabını veriyor. İklim değişikliği nedeniyle doğal kaynakların tükeneceğini düşünenlerin oranı yüzde 25,3, çok hava olaylarının oranı yüzde 22,9, güç arzının olumsuz etkileneceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 21,8 oldu. İştirakçiler, iklim değişikliği ile uğraşta en değerli rolün işletmelere, fabrikalara düştüğünü belirtiyor. “İklim değişikliğiyle uğraşta en kıymetli rol aktörlerden hangisine düşmektedir?” sorusuna iştirakçiler; “yüzde 51,7 ile işletmeler/fabrikalar, yüzde 36,6 bireyler, yüzde 31,6 ile hükümetimiz, yüzde 17,3 ile BM” cevabını veriyor.