Gizemli hastalık ‘Şey’in sırrı neden hâlâ çözülemedi? Her şey 2013’te başladı! ‘6 ay içinde bir zombiye dönüştüm’

Gizemli hastalık ‘Şey’in sırrı neden hâlâ çözülemedi? Her şey 2013’te başladı! ‘6 ay içinde bir zombiye dönüştüm’
İlk defa 2016’da ortaya çıkan ve çok yıldır sebebi de kaynağı da bir türlü açıklanamayan ‘Havana Sendromu’ ABD’nin gündeminden düşmüyor. Geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir podcast, sendromu yaşayanlardan ABD’nin en üst seviye isimlerine birçok kişinin açıklamalarıyla bu gizemi bir nebze olsun aydınlatmaya çalışıyor. İşte tüm detaylar…

Mark Lenzi için her şey, dayanılmayacak kadar ağır baş ağrılarıyla ve tavandan gelen yüksek seslerle başladı. Güya üst katta oturan komşular, daima yere ağır metal eşyalar düşürüyor üzereydi.

Çin’in Guangzhou kentindeki ABD konsolosluğunda vazifeli bir diplomatik güvenlik memuru olan Lenzi, bir müddet sonra eşinin de baş ağrıları yaşadığını fark etti. Karı koca ağrılardan kurtulmak için kutu kutu ilaç içmeye başlamıştı. Biraz daha vakit geçince Lenzi, bu kere çocuklarının burun kanamalarıyla uyanmakta olduğunun ayırdına vardı. Akabinde işler daha da berbata gitti.

Lenzi, VICE World News’e yaptığı açıklamada, “2017’nin sonu 2018’in başında en rahatsızlık verici semptomum kısa periyot hafıza kaybıydı” diye konuştu

Lenzi’nin kıssası geçtiğimiz günlerde yayına giren “Havana Syndrome” isimli podcast serisiyle yine gündeme geldi.

Lenzi, ailece yaşadıkları rahatsızlıklara neyin sebep olduğunu bilmiyordu. Lakin baş ağrılarının başlamasından sonra kendisi üzere konsoloslukta çalışan kapı komşusunun, sıhhat problemleri nedeniyle apar topar ABD’ye tahliye edildiğini öğrendi.

Bu kişinin bağlantı bilgilerini bulup hastalığının ne olduğunu sormak için arayan Lenzi, aldığı karşılıkla şoke oldu. Bayan, “Bana beyin hasarı teşhisi kondu. Küba’da olan şeyin aynısı” tabirlerini kullanmıştı.

Dahası bayan Guangzhou’daki konsolosluğun yöneticilerine yaşadıkları apartmanın derhal boşaltılması tavsiyesinde bulunduğunu da belirterek, “Ne olur en yakın vakitte o daireden çıkıp öteki bir yere taşının” demişti.

Lenzi, ailesi ve 10-12 şahısla birlikte 2018 yılında Çin’den tahliye edilerek ABD’de tedavi altına alındı.

Bu olay Havana Sendromu olarak bilinen gizemli hastalığın Küba’nın başşehri dışında birinci görülüşüydü. Lakin son olmayacaktı.

OLAYLAR PEŞ PEŞE GELDİ

Aralık 2017’de üst seviye bir CIA yetkilisi, Rusya’nın başşehri Moskova’da kaldığı otel odasında açıklanamayan ani bir baş ağrısı ve mide bulantısı yaşadı.

2019 ortalarında bu kere resmi temaslar için Londra’da bulunan iki Beyaz Saray çalışanı, Buckingham Sarayı’ndan birkaç sokak uzaktaki bir otelde, başlarında ağır basınç hissettikleri bir rahatsızlık geçirdi.

Bir sonraki yıl, ABD Savunma Bakanlığı bünyesinde vazifeli bir çalışan, “Rusya tesirinin ağır olduğu” açıklanmayan bir ülkede araç kullanırken, kafatasında ani akut bir ağrı hissettiğini bildirdi. Çalışanın çocuğu da o sırada art koltukta oturuyordu ve ebeveyninin ağrıyı hissettiği anda o da acı içinde çığlık atmaya başlamıştı.

Havana Sendromu’yla irtibatlandırılan bu olaylar günden güne artıyordu lakin Washington idaresi, yaşanan gizemi çözmek için kaynak ayırma konusunda tereddütteydi. Lenzi, VICE’a yaptığı açıklamada Guangzhou’dan ABD’ye döndükten sonra Dışişleri Bakanlığı’ndaki üstleriyle bu hususta görüşerek, “Komşunun hasta olduğunu bile bile neden bizi bu apartmanda oturtmaya devam ettiniz?” diye sorduğunu lakin bir cevap alamadığını söyledi.

Bu görüşmeden kısa müddet sonra Lenzi, 200 kadar çalışma arkadaşının yanı sıra Washington’daki ve Pekin’deki yetkililere öfkeli bir e-posta göndererek, yöneticileri “olayı örtbas etmeye çalışmakla” suçladı. ABD Dışişleri Bakanlığı bahisle ilgili olarak VICE’a yaptığı açıklamada, “Mahremiyet dertleri ve güvenlik sebepleri nedeniyle, aşikâr bireyler ya da olaylara dair yorum yapamıyoruz” sözlerini kullandı.

Guangzhou’daki ABD konsolosluğu

HASTALIĞIN GERÇEK OLMADIĞI SÖYLENİYORDU

Bu rahatsızlıkları yaşayan şahıslara kuşkuyla yaklaşan hatta yaşananları yok sayan tek kurum Dışişleri Bakanlığı değildi. Konuşma yetkisi olmadığı için isminin açıklanmasını istemeyen bir CIA hekimi, VICE’a, “İlk dakikadan itibaren, ‘Delilik bu. Kız üzere mızmızlanıyorlar. Adam olsunlar biraz. Alt tarafı gerilim bu’ diyen meslektaşlarım oldu” dedi.

Söz konusu hekim 2016’nın sonlarından itibaren Havana’daki olayları soruşturmak için görevlendirilmiş, kenti ziyaret ettiği günlerden birinde kendi de birebir semptomları yaşamıştı.

Doktor, Havana Sendromu yaşadığını açıklamasının akabinde CIA’deki tüm meslektaşlarının kendisine sırt çevirdiğini, onu ve öbür hastaları numara yapmakla, akli istikrarlarını yitirmekle ve zayıflıkla suçladığını belirtti ve ekledi:

“CIA’in hali, istihbaratçıların o meşhur ‘Her şeyi reddet, hiçbir şey kabul etme, karşı suçlamalarda bulun’ kelamını yansıtıyordu. Hekimlerin, hastaların ve başka herkesin prestijini zayıflatmak için karakter suikastları düzenlediler.” (CIA yetkilileri VICE’ın yorum taleplerini yanıtlamayı reddetti.)

SOĞUK SAVAŞ YILLARINDAN BERİ SÜREN BİR YARIŞ

CIA, mümkün bir Havana Sendromu tehdidine karşılık vermekte gönülsüzdü lakin öteki devlet kurumlarında durum farklıydı. Örneğin birinci olayların ortaya çıkışından 4 yıl sonra Aralık 2020’de Ulusal Bilimler Akademisi tarafından yayımlanan bir raporda, Havana Sendromu’nun sebebinin “güdümlü atışlı radyofrekans enerjisi” olabileceği belirtiliyordu. Raporda Rusya’nın yıllardır bu tıp güç silahları üzerine araştırmalar yürüttüğü de hatırlatılıyordu.

VICE muhabirlerinin konuştuğu çok sayıda bilim insanı ve ABD’li eski yetkili, Rusya’nın mikrodalgaları izleme ve silah üretme gayesiyle kullanma çalışmalarını uzun yıllardır sürdürdüğünü söyledi. ABD’nin eski Rusya Büyükelçisi Jack Matlock, “1950’lerde Moskova’daki büyükelçilikte çeşitli yalıtımlı odalar oluşturmuştuk. Bu odaların hedefi, içerideki bilgilerin ışık, ses yahut mikrodalgalar yoluyla dışarı çıkarılmasını önlemekti” diye konuştu.

Silah uzmanları ise yalnızca Rusya’nın değil ABD’nin de güdümlü güç silahları üretmek ve geliştirmek için milyonlarca dolar harcadığını belirtti. Uzmanlar bunun Soğuk Savaş devrinde yaşanan silah yarışının bir kolu olduğunu vurguladı.

Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’nda uzun yıllar misyon yapmış bir lazer silah araştırmacısı, “Bence ordu bir cins vefat ışınına sahip olma isteğinden hiç vazgeçmedi” dedi.

Viyana

“SALGIN” VİYANA’YA DA UZANDI

Adam Entous’un Temmuz 2021’de New Yorker mecmuasında yayımlanan haberi büyük ses getirdi. Habere nazaran, Avusturya’nın başşehri Viyana’da misyon yapan 25 kadar istihbarat vazifelisi ve diplomat, Havana Sendromu’na benzeri semptomlar yaşadıklarını bildirmişti. Bu olay o güne kadar Küba dışında görülen en büyük Havana Sendromu hadisesiydi. Olayın Soğuk Savaş’tan bu yana casusların tabir-i caizse cirit attığı Viyana’da yaşanmış olması da dikkat cazipti.

CIA, Viyana’daki bu Havana Sendromu “salgını”na reaksiyon olarak ülkedeki ofisinin yöneticisini vazifeden aldı. Sebep kendisinin sıkıntıyı gereğince ciddiye almamış olmasıydı. CIA yetkilileri Avusturya’da olup bitenlerle ilgili yorum yapmayı reddetti. Lakin VICE’a konuşan eski CIA çalışanları, kurumun kendilerini desteklemek için gereğince efor sarf etmediğini belirtti.

Ne var ki “Havana Syndrome” podcast’i kapsamında enteresan bir ayrıntı daha ortaya çıktı. Buna nazaran, aylarca Havana’daki çalışanlarının yaşadıklarını küçümseyip göz gerisi eden CIA, bir anda hal değiştirerek sendrom yaşayan çalışanları gizlice ödüllendirme kararı aldı.

VICE’ın aktardığına nazaran mükafatların üzerinde ismi açıklanmayan çalışanın, “bilinmeyen güçler tarafından amaç alınmasına ve gibisi görülmemiş yıkıcı akınlara maruz kalmasına karşın vazifesini fedakârlıkla yaptığı” belirtiliyordu.

2013’TE TARİHİN AKIŞI DEĞİŞTİ VE…

Jon Lee Anderson, podcast’i hazırlarken yaptıkları araştırmalarda istihbarat dünyasının derinlerine indiklerini ve Havana Sendromu’nun sırrını çözmeye yarayacak anahtarı bulmuş olabileceklerini belirtti.

Bu süreçte Havana, Londra, Viyana üzere birçok noktayı ziyaret ettiklerini belirten Anderson, “Oval Ofis’in yanı başında Havana Sendromu yaşadığını bildiren ulusal güvenlik yetkilisinin ayak izlerini de takip ettik” dedi.

Araştırmacı gazetecilere nazaran, her şey 2013 yılında periyodun ABD Lideri Barack Obama’nın konuşmalarını yazan Ben Rhodes’un tarihin akışını değiştirmeye karar vermesiyle başladı. Rhodes, Küba’yla görüşmeler yapmak, iki ülke ortasındaki buzları eritmek istiyordu. Aralık 2014’te bu isteğine nihayet erişti. Bu tarihte Obama ve Küba Devlet Lideri Raul Castro ortak bir açıklamayla 50 yılın isminden ikili alakaların yine başladığını duyurdu.

Buna en çok sevinenlerin başında ABD’li istihbarat kurumları geliyordu. Dönemin CIA Yöneticisi John Brennan, VICE’a yaptığı açıklamada, “Yakın temas olduğunda, yeni istihbarat fırsatları doğuyor” dedi. Bir öteki deyişle yabancı casusların girmesi çok güç olan Küba’nın kapıları Amerikalılara açılmıştı.

BEYİN SARSINTISI GEÇİRMİŞ GİBİLERDİ

Podcast’te konuşan Tony takma isimli bir eski CIA yetkilisi, Havana’da bilinmeyen misyonda olduğu periyotta, Küba istihbaratının daima meskenini gözlediğini, her hareketini takip ettiğini hatta konutun içine girdiğini belirterek, “Tuvaletinizi kullanırlar, internet kablolarınızı keserler, su tanklarınızı boşaltırlardı. Lastiklerinizi patlatır, otomobilinize ziyan verirlerdi” tabirlerini kullandı.

Aralık 2016’da Tony, Kübalıların kendisini rahatsız etmek için yaptığına inandığı bir olay yaşadı. “Yatak odamda bir anda çok yüksek bir ses duydum. Akabinde çok lakin çok ağır bir kulak ağrısı hissettim” diyen Tony, sesten ve basınçtan kurtulmak için yataktan kalktı. Çok kısa müddet sonra baş ağrıları, burun kanamaları ve baş dönmeleri yaşamaya başladı.

Diğer CIA casusları ve ABD Büyükelçiliği’ndeki çalışanların başına da peş peşe misal olaylar gelince, ABD idaresi Kübalılardan şüphelenmeye başladı. Washington mevzuyu Havana’ya sordu. Yanıt en yüksek mevkiden, Castro’da geldi: “Bizim ilgimiz yok.”

ABD’nin Havana Büyükelçiliği

Tony ve rahatsızlık yaşayan başka ABD’liler Ağustos 2017’de ülkelerine döndü ve Pennsylvania Üniversitesi’nde gizlice tedavi altına alındı.

Muayenelerde hastaların belirtilerinin psikojenik değil gerçek olduğu sonucuna varıldı. Sendrom yaşayanlar beyin sarsıntısına emsal bir tıp travmatik yaralanma geçirmiş üzere görünüyordu. Lakin ne geride hiçbir fizikî delil bırakmadan beyin sarsıntısına yol açabilirdi ki? Bu soruya bugün hâlâ karşılık bulunamadı.

Tony ise bu olayın akabinde sıhhat durumunun süratle berbata gittiğini belirterek, “Fiziksel, ruhsal ve duygusal olarak hayatımın en düzgün devrini yaşıyordum. Çok güçlü bir pozisyondaydım ve işimi yapma konusunda çok hevesliydim. 6 ay içinde bir zombiye döndüm, adeta insanlıktan çıktım” tabirlerini kullandı.

VICE’ın “We Set Out To Solve the Mystery of Havana Syndrome. Here’s What We Found.” ve “‘Deny Everything’: Why the US Hasn’t Solved the Mystery of Havana Syndrome” başlıklı haberlerinden derlenmiştir.