G7’den Rusya ve Çin’e tam saha pres

İtalya’nın ev sahipliğinde başlayan G7 Zirvesinde ilk gün liderler Rusya ve Çin’e karşı alınacak önlemlere odaklandı. Rus varlıklardan doğan faiz Ukrayna için kullanılacak. Ayrıca Gazze konusu da masadaydı

İtalya’da başlayan G7 Zirvesi’nin ilk gününde liderler önemli kararlar aldı. Dünyanın ekonomik anlamda en gelişmiş 7 ülkesini bir araya getiren G7 zirvesinde, liderler Rusya ve Çin’e yönelik ekonomik ve siyasi baskıyı artırma kararı aldı. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlatmış olduğu işgal savaşının ardından Avrupa Birliği (AB) ile ABD, Japonya ve Kanada’da dondurulmuş Rus kamu varlıklarının Ukrayna’nın yeniden inşası ve mühimmatların finansmanı konusunda kullanılmasıyla ilgili olarak prensip kararına ulaştı. AB’ye üye ülkeler kendi coğrafyalarında dondurulmuş Rus varlıklarının faizini Ukrayna için kullanma konusunda zaten prensip anlaşmasına varmıştı. Bu anlaşma ile bu G7 ülkelerine de genişletilecek.

Aynı bağlamda ABD ile Japonya, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile ikili güvenlik anlaşması imzalayarak, Kiev yönetimine sağlanacak stratejik ve askeri desteği de kurumsallaştırmış oluyorlar. Buna göre AB ve G7 ülkelerinde 300 milyar dolar değerinde dondurulmuş olan kamu varlığının faizi sayesinde Ukrayna’ya 50 milyar dolarlık kredi aktarma hedeflenirken, söz konusu kredinin büyük kısmını ABD garanti edecek, Avrupa ve diğer ülkeler de buna katkı sağlayacak.

Çin’e ‘nihai’ uyarı

Öte yandan ABD’nin ardından AB de Çin’den ithal edilecek olan elektrikli araç ve buna bağlı olan aküler konusunda olağanüstü vergi uygulamayı kararlaştırdı. G7 zirvesi başlamadan saatler kala açıklamada bulunan Avrupa Komisyonu, Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara 4 Temmuz 2024’den itibaren %38,1’e kadar ek vergi uygulama kararı aldı.

ABD, Çin’de sanayide yaşanan üretim kapasite fazlasından kaygılanırken, Çin’de faaliyet gösteren orta ölçekli bankaların Rusya’ya uygulanan ambargoyu by-pass etme girişimlerini de karşılıksız bırakmamayı hedefliyor. Bu minvalde, G7 liderler zirvesinin sonuç bildirgesinde Pekin yönetimine yönelik nihai uyarı niteliğinde bir ifadeye yer verilmesini talep eden ABD, Çin’in Rusya’ya ihraç ettiği çip ve alçak akımlı aygıtlara yönelik olarak ihtarda bulunacak.

Afrika ve göç

Zirvede gündeme alınan bir diğer konu da Afrika oldu. Afrika’da Rusya ve Çin nüfuzunun artmasından kaygılanan G7 ülkeleri, Afrika kıtasından Avrupa ve Amerika’ya artan düzensiz göç akınının önüne geçmek amacıyla da kalkınma işbirliğini artırmayı hedefliyorlar. Düzensiz göçün sadece bölgesel savaşlar veya ekonomik sorunlardan kaynaklanmadığına dikkat çeken liderler, iklim değişikliğinin de düzensiz göçte etkili olmaya başladığına işaret ettiler.

Gazze için ateşkes anlaşmasına destek

G7 zirvesinin taslak bildirisinde, liderler ABD’nin Gazze’de ateşkes önerisini ve rehinelerin serbest bırakılmaları konusundaki önerisi ve ifadelerini destekleme kararı aldılar. Bununla birlikte liderler taslak sonuç bildirgesinde, İsrail ve Filistin sorununun tereddütsüz iki devletin tanımı ile çözülebileceğine vurgu yaparken, İsrail-Lübnan sınırında artan gerilimden duydukları kaygının altını çizdi.