Dünyayı geren füze ‘serseri’ çıktı

Dünyayı geren füze ‘serseri’ çıktı
Ukrayna’nın Rus füze saldırısı sırasında Polonya’nın hudut köyüne düşerek iki sivili öldüren roket yüzünden tansiyon süratle yükseldi. G20 doruğu için Bali’de bulunan G7 ve kimi NATO ülke önderleri acil toplandı. Dün Brüksel’deki NATO toplantısı sonrasında Genel Sekreter, ‘kasıtlı bir saldırı’ olmadığını açıkladı. Füzenin Rusya yerine Ukrayna hava savunma sistemi kaynaklı olduğu ortaya çıkınca dünya rahat bir nefes aldı.

Endonezya’da G20 doruğu sürerken Rusya’nın evvelki akşam Ukrayna’yı amaç aldığı füze hücumları sırasında bir roketin NATO üyesi Polonya’nın köyüne düşerek 62 yaşındaki Boguslaw Wos ve 60 yaşındaki Bogdan Ciupek’in vefatına yol açması tansiyonu bir anda yükseltti. Ukrayna’nın batısındaki Lviv kentine yakın Polonya’nın kırsal bölgesindeki hudut köyü Przewodow’da bir traktörün yakınına düşen roket, mevte yol açtı. Başta Polonya olmak üzere NATO alarma geçerken, Kremlin Polonya’yı maksat almadıklarını açıkladı.

BIDEN’A SORULDU

G20 için Bali’de bulunan G7 başkanları ve kimi NATO üyesi ülkeler acil toplantı yaptı. İlerleyen saatlerde evvel ABD Lideri Joe Biden değerli bir açıklama yaptı. Bir gazetecinin, “Füzenin Rusya’dan fırlatıldığını söylemek için çok mu erken” sorusuna Biden, “Elimizdeki birinci datalar bu sonucu vermiyor. Soruşturma tamamlanana kadar net bir şey söyleyemem fakat füzenin Rusya’dan fırlatılmış olma ihtimali düşük görünüyor” karşılığını verdi.

MOSKOVA: FÜZE UKRAYNA’NIN

Dün Moskova’dan da olayla ilgili açıklama geldi. Rusya Savunma Bakanlığı, Polonya’da yayımlanan fotoğraflardaki füze kesimlerinin Ukrayna’nın S-300 hava savunma sistemine ilişkin ögeler olduğunu bildirdi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov dün yaptığı açıklamada, “Rusya Silahlı Kuvvetleri, 15 Kasım’da Ukrayna’nın askeri idare ile güç sistemlerine yönelik havadan ve denizden uzun menzilli yüksek hassasiyetli silahla ağır taarruz düzenledi. Tüm füzeler, belirlenen maksatları vurdu” dedi. Konaşenkov, Polonya’nın Przewodow köyüne füzelerin düşmesine ait ise şunları kaydetti: “Bu ataklar, yalnızca Ukrayna topraklarında bulunan maksatlara yönelik yapıldı. Przewodow’daki enkazın fotoğraflarındaki füze modüllerinin, Ukrayna’ya aitS-300 hava savunma sisteminin ögeleri olduğu Rus uzmanlarca tanımlandı. Przewodow’a Rus füzelerinin düştüğü tezleri durumun gerginleştirme maksadı taşıyan bir provokasyondur.”

VARŞOVA: BAHTSIZ BİR KAZA

Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda olayla ilgili olarak, “talihsiz bir kaza” tabirini kullandı. Duda, “NATO müttefikleriyle direkt temas halindeyiz. Bunun Polonya’ya yönelik kasıtlı bir taarruz olduğuna dair hiçbir belirti yok. Büyük ihtimalle Rus üretimi bir S-300 füzesiydi” değerlendirmesinde bulundu. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki de, “Rusya’ya karşılık veren Ukrayna kuvvetleri, kendilerini savunmak için füze fırlattı. Bunlardan biri ezkaza Polonya topraklarına düştü” dedi. Rusya tarafından atılan füzelerin Ukrayna’da kritik altyapıyı vurduğunu belirten Morawiecki “Bu atağa karşılık veren Ukrayna kuvvetleri, kendilerini savunmak için füze fırlattı. Bu füzelerden biri ezkaza Polonya topraklarına düştü” dedi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada da “Patlamanın büyük olasılıkla bir Ukrayna hava savunma füzesinin sonucu olduğu tarafındaki değerlendirmeyle çelişen hiçbir şey görmedik” denildi.

ZELENSKİ: FÜZELER BİZİM DEĞİL

Polonya ve NATO’nun açıklamalarına rağmen Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, “Düşenlerin bizim füzemiz olmadığından kuşkum yok” dedi. Zelenski, “Askeri raporlarımız, Rus füzesi olduğunu söylüyor. Aksi tarafta bir ispat bize ulaşmadı” açıklamasında bulundu.

Jens Stoltenberg

FÜZE UKRAYNA’NIN KABAHAT RUSYA’NIN

Polonya’nın Ukrayna hududuna yakın bir kasabasına füze düşmesi Rus işgalinin başlangıcından bu yana diken üstünde olan NATO’yu alarma geçirdi. Olayın birinci anından itibaren telefon diplomasisi, başşehirler ortası temaslar ile askeri ve sivil kanat ortasında uyum devreye sokuldu. NATO’nun karar organı Kuzey Atlantik Kurulu (NAC) dün daimi temsilciler seviyesinde toplandı. Askeri kanatla birlikte bahsin değerlendirildiği toplantı sonrası bir açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, kasıtlı bir hücum olduğuna, İttifak topraklarının amaç alındığına, Rusya’nın NATO’ya saldırmaya hazırlandığına yönelik rastgele bir ibareye rastlamadıklarını söyledi.

SORUŞTURMA SÜRÜYOR

Soruşturmanın sürdüğüne dikkat çeken Genel Sekreter Jens Stoltenberg, “İlk tahliller, olayın büyük olasılıkla Ukrayna topraklarını Rus seyir füzesi hücumlarına karşı savunmak maksadıyla ateşlenen bir Ukrayna hava savunma füzesinden kaynaklandığını gösteriyor” dedi. Stoltenberg sonuncu sorumluluğu ise Rusya’ya yükledi.

Olayın duyulmasının akabinde milletlerarası alanda oluşan panik havasının bilakis NATO sakin, ölçülü ve düzgün koordine edilmiş reaksiyon verdi. Stoltenberg, haberi alır almaz Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve ABD Lideri Joe Biden ile temasa geçti. Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Kumandanı (SACEUR) General Christopher Cavoli’yle hem evvelki gece hem de dün sabah görüştü. Cavoli, NAC toplantısında olayın askeri boyutu hakkında bilgi verirken Polonya Daimi Temsilcisi Tomasz Szatkowski de alandaki durumu ve ülkesinin yaklaşımını aktardı.

ABD Lideri Biden, G7 önderleri ve kimi NATO ülkesi önderleriyle Bali’de acil toplantı yaptı, Polonya’ya düşen füzeleri görüştü.

GECE BOYUNCA ARAŞTIRILDI

Gereksiz tırmanmayı önlemenin ehemmiyetine vurgu yapan Stoltenberg, “Olayı incelemek için biraz vakte muhtaçlığımız olduğunu söylemiştik. Gece boyunca bunu yaptık ve bugün elimizde daha net bir fotoğraf var” diye konuştu. Ukrayna’nın cürmü olmadığını ve olayın Rusya’nın bu ülkedeki savaşından kaynaklandığının altını çizen Stoltenberg, “Ukrayna’ya karşı yasadışı savaşını sürdüren Rusya son sorumluluğu taşımaktadır” dedi. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)