Denetimden çıkan Çin roketi ne vakit nereye düşecek?

Kontrolden çıkan Çin roketi ne vakit nereye düşecek?
Kontrolsüz bir formda Dünya’ya hakikat düşüşe geçen Çin roketinin, bu gece saatlerinde atmosfere girmesi bekleniyor. Uzmanlar roketin tam olarak nereye düşeceğini kestirim etmenin çok sıkıntı olduğunun altını çiziyor.

Long March 5B roketi, Çin’in Tiangong uzay istasyonundan 31 Ekim günü fırlatılmıştı. Uzay misyonunu tamamlayan 23 ton tartısında ve 10 katlı bina yüksekliğindeki roketin denetimsiz bir biçimde Dünya’ya ilerlemesi paniğe neden oldu.

Yeniden atmosfere girişin saat kaçta olacağı tam bilinmezken, Aerospace Corporation birinci varsayımı hesaplama bilgilerini açıkladı. Aerospace Corporation’a nazaran roket bugün 11.20 sularında atmosfere girebilir. Fakat bu dataların 3 saat geç yahut erken de olabileceği söylendi.

Düşüş alanı tam olarak bilinmeyen devasa roket enkazının, Kuzey, Güney ve Orta Amerika için büyük risk oluşturabileceği açıklandı. Atmosferde alacağı yeni istikamet ve sürate nazaran düşüş yerini son dakikaya kadar kestirmenin güç olduğu roketin, Türkiye’ye de düşme ihtimalinin çok düşük olacağı kaydedildi. 

Çin’in denetimsiz uzay dönüş vazifeleri daha evvel de Dünya’da paniğe neden olmuştu. Temmuz ayında dünyaya denetimsiz bir biçimde düşen Çin’e ilişkin bir roket, baht yapıtı Hint Okyanusu’na çakılmış ve can kaybına neden olmamıştı.

BU ÇİN’İN ORTAYA ÇIKARDIĞI BİRİNCİ DENETİMSİZ DÜŞÜŞ DEĞİL

Modern roket sistemlerinin bu formda denetimsiz atmosfere girmesinin, büyük tehlikelere yol açabileceğini kaydeden bilim insanları, Çin’in bu bahisteki eksiklerini lisana getirdi.

NASA Yöneticisi Bill Nelson hususla ilgili yaptığı açıklamada, “Uzay seyahati yapan uluslar, uzay objelerinin tekrar girişlerinin Dünya üzerindeki insanlara ve mülklere yönelik risklerini en aza indirmeli ve bu operasyonlarla ilgili şeffaflığı en üst seviyeye çıkarmalıdır.” açıklamasında bulundu.

Çoğu roket, kargolarını yörüngeye teslim ettikten kısa bir müddet sonra motorlarını tekrar çalıştırarak kendisini Pasifik Okyanusu’nda düşürebiliyor.

EKSİK TEKNOLOJİ

Çin’in uzay misyonlarında kullanmaya başladığı Long March 5B roketinde, yörüngeye denetimli tekrar giriş için bir teknoloji yok.

George Washington Üniversitesi uzay Enstitüsü’nün kurucusu olan John Logsdon, “roket fırlatma akabinde ve tekrar yörüngeye giriş konusunda çok nadiren tasalar olur. Dizaynlarda milletlerarası kurallar roketler için kesinlikle kullanılır. Çin roketlerinde, memleketler arası yönergelerin kasıtlı olarak göz gerisi edilmesi mi? Yoksa yeni bir araç olduğu için uygun halde tasarlanmamış mı? soruları cevaplanmalı.” tabirlerine yer verdi.