Haniye suikastı sonrası gözler İran ve vekil güçlerine çevrildi. İsrail basını Tahran’ın dört ülkeden saldırıya geçeceğini belirtirken bu saldırıya karşılık ABD ordusunun müdahale edeceğini öne sürdü, söz konusu topyekun savaşın tarihini İsrailli yetkililer bizzat duyurdu. İran devlet televizyonu ise Orta Doğu’daki büyük savaşı resmen ilan etti.
İsrail-Hamas arasında başlayan savaş bütün Orta Doğu’ya yayıldı, bölgeden gelen gelişmeleri canlı aktarıyoruz.
İsrail Kanal 12 Televizyonunun isimlerini açıklamadığı 2 ABD’li yetkiliye dayandırdığı habere göre, Biden, Netanyahu’yu telefonla arayarak esir takası anlaşmasının halihazırda yapılacak en önemli şey olduğunu söyledi.
Zor geçtiği ve Biden’ın sert üslup takındığı ifade edilen görüşmede Biden, Netanyahu’dan bölgede tansiyonu yükseltmekten kaçınmasını ve bunun yerine esir takası anlaşması ve Gazze’de ateşkes için çalışmasını istedi.
Taraflar ayrıca Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye suikastına karşılık İran’dan gelebilecek olası misillemeye ilişkin yürütülen askeri hazırlıkları da görüştü.
İran Dini Lideri Ali Hamaney, Cuma gece saatlerinde 2023 yılı sonlarında yaptığı “Siyonist rejim gidici” paylaşımını profiline sabitledi. Hamaney’in bu adımı, özellikle sosyal medyada gün boyu dillendirilen İran’ın “İsrail’e saldırıda bulunmasının an meselesi olduğu” iddiasını güçlendiren bir gelişme olarak yorumlandı.
Buna mukabil, İran merkezli yayın yapan ve devlete bağlı olduğu belirtilen bir televizyon yayınında da sunucunun “Önümüzdeki saatlerde dünya olağanüstü sahnelere ve çok önemli gelişmelere tanık olacak” ifadelerini kullandığı sosyal medyada öne sürüldü.
OLAYLAR NASIL BAŞLADI?
İran’ın İslam Devrim Muhafızları Ordusu, çarşamba günü Haniye’nin Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın göreve başlama törenine katılmak için bulunduğu başkent Tahran’da öldürüldüğünü açıkladı. Olayın ardından Hamas’ın yaptığı bir açıklamada, Haniye’nin İsrail’in “Tahran’da düzenlediği bir saldırıda” öldürüldüğü doğrulandı. Haniye’nin bir korumasının da saldırıda öldürüldüğü bildirildi.
İsrail’in işgali altındaki Golan Tepeleri’nde bulunan Dürzi beldesi Mecdel Şems’e Cumartesi akşamı bir roket saldırısı düzenlenmesinin ve saldırı sonucunda 12 kişi hayatını kaybetmesinin ardından bölgede gerilim had safhada.
7 Ekim’de İsrail sınırını aşıp baskın yapan Hamas savaşçılarının düzenledikleri saldırıda çoğu sivil olmak üzere yaklaşık 1,200 kişiyi öldürmesi ve 250 kadar kişiyi de rehin almasıyla beraber bölgedeki çatışma tekrar alevlendi. Bu rehinelerin yaklaşık yarısı, Kasım ayında bir hafta süren ateşkes sırasında İsrail tarafından tutulan Filistinli mahkumlarla takas edilerek serbest bırakıldı.
SALDIRIYI DUYURDULAR
İran devlet televizyonunda birkaç saat önce yapılan gece yayınında ise spikerin “Önümüzdeki saatlerde dünya olağanüstü manzaralara, çok önemli gelişmelere tanık olacak” dedi. Söz konusu yayının arka planında ise Haniye ve Filistin bayraklarının olduğu dikkat çekti.
ABD Başkanı Joe Biden’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan Hamas’la esir takası anlaşması imzalamasını istediği iddia edildi.
İsrail Kanal 12 Televizyonunun isimlerini açıklamadığı 2 ABD’li yetkiliye dayandırdığı habere göre, Biden, Netanyahu’yu telefonla arayarak esir takası anlaşmasının halihazırda yapılacak en önemli şey olduğunu söyledi.
Zor geçtiği ve Biden’ın sert üslup takındığı ifade edilen görüşmede Biden, Netanyahu’dan bölgede tansiyonu yükseltmekten kaçınmasını ve bunun yerine esir takası anlaşması ve Gazze’de ateşkes için çalışmasını istedi.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, Bakan Lloyd Austin’in, olası İran saldırısına ilişkin İsrail’e ilave askeri destek göndermek üzere talimat verdiğini açıkladı.
Buna göre Pentagon, “İran kaynaklı tehditler” karşısında İsrail’in güvenliğini artırmak amacıyla bölgedeki Amerikan askeri varlığını güncel duruma göre yeniden düzenleyecek.
Bu kapsamda Bakan Austin, İsrail’in bölgesel güvenliğinin sağlanmasında görev alan Amerikan askeri unsurlarının sayısının artırılması ve bölgeye ilave savaş uçakları ile savaş gemileri gönderilmesi talimatını verdi.
ABD, halen bölgede görev yapan USS Theodore Roosevelt uçak gemisinin yerine USS Abraham Lincoln uçak gemisini gönderecek.
Buna ilaveten balistik füze savunma kapasitesine sahip ilave kruvazör ve destroyerleri de bölgeye gönderecek Pentagon, aynı zamanda karadan balistik füze savunma kabiliyetlerini de artıracak.
Bakan Austin ayrıca, Orta Doğu’da görev yapacak ilave savaş uçakları filosunu da İsrail’in savunması için bölgeye gönderecek.
Yapılan güvenlik uyarısında şu ifadeler yer ald: Bölgesel gerilimlerin artması nedeniyle, ABD’nin Kudüs Büyükelçiliği güvenlik durumunu sürekli ve yakından izlemektedir.
ABD Büyükelçiliği, ABD vatandaşlarını dikkatli olmaları ve kişisel güvenlik farkındalıklarını artırmaları (en yakın sığınağın yerini bilmek dahil) konusunda uyarmaktadır
Havan topu, roket ve insansız hava aracı ihlalleri de dahil olmak üzere güvenlik olayları genellikle uyarı yapılmaksızın gerçekleşmektedir.
Güvenlik ortamı karmaşık ve hızla değişebilir.
Lübnan’daki Hizbullah Hareketi’ne yakınlığı ile bilinen Beyrut merkezli “El Meyadeen TV”nin haberine göre İsrail, Lübnan’ın doğusundaki Bekaa vilayetinde bazı bölgeleri vurdu.
İsrail savaş uçakları, Havş eş-Seyid Ali beldesinin çevresini hedef alırken saldırının hedefinde neresi olduğu ve can kaybı hakkında detay paylaşılmadı.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından Gazze Şeridi’nde ateşkes görüşmelerinin devam edip etmeyeceği merak konusu haline gelmişti. İsrail Başbakanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada, müzakere heyetinin anlaşmayı görüşmek üzere yarın ya da pazar günü Mısır’ın başkenti Kahire’ye gideceğini bildirdi. Açıklamaya göre Gazze’de tutulan esirlerin serbest bırakılması, İsrail’in Philadelphia Koridoru’nu askeri olarak işgal etmesi ve yerlerinden edilen Filistinlilerin bölgenin kuzey kısmına geri dönmesi konularında henüz bir anlaşmaya varılmadı.
İsrail medyasının aktardığı bilgilere göre, İsrail hala ABD Başkanı Joe Biden’ın mayıs ayında sunduğu teklifle ilerliyor ve yeni talepler eklemiyor.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin İran’ın başkenti Tahran’da uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetmesinin ardından bölgede gerilim tırmanıyor. İran Devlet Televizyonu’ndan yapılan açıklamada, “Önümüzdeki saatlerde dünya çok önemli gelişmelere sahne olacak” ifadeleri kullanıldı. İran Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Seyid Muhammed Marandi ise sosyal medya hesabından Devrim Muhafızları Ordusu’na ait füze fotoğrafını paylaşarak, “Terk edin. Geliyor” paylaşımında bulundu.
Öte yandan İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney, Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’a savaş yetkisini devreden kararnameyi onaylarken sosyal medya hesabından geçtiğimiz yıla ait “Siyonist rejimin sonu geldi” ifadelerinin yer aldığı gönderiyi sayfasında sabitledi.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın yemin töreni için bulunduğu Tahran’da uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetmişti. Saldırının ardından Devrim Muhafızları Ordusu’nun yayınladığı bildiride, “Şüphesiz, İsrail rejiminin bu suçuna İran ve direniş cephesi, sert ve acı dolu karşılık verecektir” ifadeleri yer almıştı.
Hava sahası trafiği böyle görüntülendi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile telefonda görüşerek, Orta Doğu’daki ABD güçleriyle ilgili “gelecekteki savunma gücü duruşunda değişiklikler” dahil İsrail’in güvenliği için alınan önlemleri konuştu.