Biden’dan 1915 olaylarına ait açıklama

Biden’dan 1915 olaylarına ait açıklama
ABD Lideri Joe Biden, 1915 olaylarına ait açıklamasında, “Ermeni soykırımı üzerine düşünürken, her türlü nefretin yok edici sonuçlarına karşı kararlı duruşumuzu yineliyoruz.” sözünü kullandı. Dışişleri Bakanlığı Biden’ın 1915 olaylarına…

ABD Lideri Biden, 1915 olaylarına ait yazılı bir açıklama yaptı.

Biden, açıklamasında, “Osmanlı yetkilileri Ermeni entelektüelleri ve toplum önderlerini İstanbul’da tutukladı. Böylelikle, 20. yüzyılın en makûs mezalimlerinden olan Ermeni soykırımı başlamış oldu. Bugün, hudut dışı edilen, katledilen ya da yok etme kampanyasında mevte yürütülen 1,5 milyon Ermeni’yi anıyoruz.” tabirini kullandı.

Açıklamasında, Ermenice “büyük felaket” manasına gelen “Meds Yeghern” sözünü de kullanan Biden, “Ermeni soykırımı üzerine düşünürken her türlü nefretin yok edici sonuçlarına karşı kararlı duruşumuzu yineliyoruz. Dünyada uzun mühlet kapanmayan yaralar açan zalimce hareketlere karşı çıkmak ve bunları durdurmak için verdiğimiz taahhüdü yineliyoruz.” iletisini verdi.

Biden, 1915 olaylarından etkilenen birçok kişinin ABD dahil dünyanın birçok yerinde yeni hayat kurduğunu vurgulayarak uzun yıllardır ABD’deki Ermenilerin ülkeye zenginlik kattığını vurguladı.

Ermenilerin cetlerinin öykülerini Amerikan topraklarına getirdiğini vurgulayan Biden, “Ermenilerin tarihine hürmet duyuyoruz. Bu acıyı görüyoruz. Tarihi tasdik ediyoruz. Bunu da kabahati birilerine yüklemek için değil, bunun bir daha asla yaşanmaması için yapıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.

Biden, insan haklarına hürmet duyulan, insanların onur ve emniyetleri ile yaşadığı bir dünya inşa etmek için çalıştıklarını belirterek “Amerikan halkı 107 yıl evvel bugün başlayan soykırımın kurbanı olan Ermenileri hürmetle anıyor.” görüşünü paylaştı.

ABD liderleri “büyük felaket, tehcir ve katliam” sözlerini kullanıyordu

Biden’dan evvelki iki ABD lideri olan Donald Trump ve Barack Obama, misyona geldikten sonra hususa ait yaptıkları tüm açıklamada Ermenice “Büyük Felaket” manasına gelen, “Meds Yeghern” sözünü kullanmıştı.

ABD liderleri, 1993 yılında Bill Clinton devrinden bu yana 1915 olaylarıyla ilgili sistemli olarak her yıl yazılı açıklama yapıyor. 1915 olayları ekseriyetle “büyük felaket, tehcir ve katliam” üzere sözlerle betimleniyordu.

Biden, geçen yılki açıklamasında 1915 olayları için “soykırım” sözünü kullanmıştı.

Türkiye, Biden’ın 1915 olaylarına ait açıklamalarını kınadı

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, 1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve milletlerarası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliğinin bulunmadığı bildirildi.

Buna Biden’ın 2021’de yaptığı kusurun tekrarı niteliğindeki bugünkü bahtsız beyanının da dahil olduğu vurgulanan açıklamada, “Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan bu çeşit açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz.” denildi.

Açıklamada, tarihten hasımlık çıkarmaktan öteki emele hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımların ahlaken sıkıntılı, siyaseten arka niyetli olduğu belirtilerek, şunlar kaydedildi:

“İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o devirde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları hürmetle anmaktadır. Bu acıları, siyasete gereç yapma teşebbüslerini reddediyoruz.”

Türkiye’nin, 1915 olayları üzere tarihin tartışmalı periyotlarının önyargısız biçimde, bilimsel ve türel temeller çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşünde olduğuna işaret edilen açıklamada, bu anlayışla Türkiye’nin Ortak Tarih Kurulu kurulmasını önerdiği, arşivlerini açtığı hatırlatıldı.

Açıklamada, “Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, iş birliği ruhunun öne çıkması için gayret göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan olağanlaşma teşebbüsü, bu anlayışın bir diğer tezahürüdür.” değerlendirmesinde bulunuldu.