AMB tutanaklarında stagflasyon vurgusu

AMB tutanaklarında stagflasyon vurgusu
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Mart para siyaseti toplantı tutanakları, AMB İdare Kurulu üyelerinin Ukrayna savaşı nedeniyle “stagflasyon” tasası taşıdıklarını ortaya koydu

AMB İdare Kurulu’nun 9-10 Mart 2022’de Frankfurt’ta gerçekleştirdiği para siyaseti toplantısının tutanakları yayımlandı.

Kurul üyelerinin değerlendirmelerinin yer aldığı tutanaklarda, üyelerin, faiz artırımı için ön şartların büyük ölçüde karşılandığı yahut karşılanmaya çok yakın olduğunu kıymetlendirdikleri ortaya çıktı.

Tutanaklarda, üyelerin çoğunluğunun enflasyonun mevcut düzeyine yönelik görünümü koruduğuna vurgu yaptığı, para siyasetini olağanlaştırmaya yönelik acil ek adımlar lehinde konuştuğu aktarıldı.

Tutanaklarda “Üyelerin büyük bir kısmı, mevcut yüksek enflasyon düzeyinin ve kalıcılığının para siyaseti olağanlaşmasına yönelik acil ek adımlar gerektirdiği görüşündeydi.” sözüne yer verildi.

Buna karşın, üyelerin AMB’nin seçenekleri açık tutmasını ve uzun devirli siyaset taahhüt etmemesini savunduğu tutanaklarda yer aldı.

Mart toplantısında para siyaseti yapıcılarının Ukrayna’daki savaşın çok fazla belirsizlik oluşturduğuna vurgu yaptığının ortaya konulduğu tutanaklarda, kimi üyelerin savaşın “ekonomiyi yavaşlatarak, güç fiyatlarını yükselterek ve kısa vadede yüksek enflasyona sebep olarak” stagflasyon riski taşıdığını tartıştığı aktarıldı.

Bunun yanında, birtakım üyelerin ekonomik büyümenin muhtemelen olumlu kalacağını, bu nedenle iktisatta sakinlik ile birlikte yüksek enflasyon devri olan stagflasyonun mümkün olmadığını savundukları tutanaklarda aktarıldı.

Tutanaklarda, üyelerin tüketici fiyatlarının ve iş gücü fiyatlarının artışının ücret-fiyat sarmalının başlamasına yol açabileceğine yönelik kaygıları dikkati çekerken, üyelerin gelecekteki fiyat artışlarının tesirinin uzun süreceği ve hatta hızlanacağını beklediklerine yer verildi.

Bir sonraki toplantı 14 Nisan’da

AMB, 10 Mart’ta Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması ile artan belirsizliğin ortasında yüksek enflasyona karşın, piyasa beklentileri doğrultusunda, faiz oranlarında değişikliğe gitmemişti.

Banka siyaset faizini sıfır, mevduat faizini yüzde eksi 0,50 ve marjinal fonlama faizini de yüzde 0,25’te sabit bırakmıştı.

Bu ortada, piyasalar yüzde eksi 0,50 olan mevduat faizinde bu yıl toplam 60 baz puanlık artışı fiyatlıyor. AMB İdare Kurulu, bir sonraki toplantısı 14 Nisan’da yapılacak.

Rusya-Ukrayna savaşıyla stagflasyon

“Ekonomilerde sakinlik ve yüksek enflasyonun bir ortada gerçekleşmesi” olarak bilinen stagflasyon, 1970’li yıllarda OPEC üyesi ülkelerin petrol fiyatlarını yaklaşık 3 katına çıkarması sonucu gelişmiş ekonomilerde görülmüştü.

Bugüne gelindiğinde, Kovid-19 salgını sonrası halihazırda yüksek enflasyonla çaba eden gelişmiş ekonomilerde toparlanmanın istenen boyutta olmamasına, tedarik zincirindeki aksaklıklar sonucu artan mal ve hizmet fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşıyla yükselen jeopolitik risklerin yanında çok yüksek emtia, petrol ve gaz fiyatları eklenince stagflasyona hakikat gidiş ihtimali daha çok tartışılmaya başlandı.

51 yıl öncesini anımsatan sorunların varlığı, stagflasyon konusunda ikaz yapan ekonomist sayısının her geçen gün artmasına neden oluyor.

Stagflasyon ihtimalini göz gerisi etmeyen ekonomistler, enflasyon beklentilerindeki yükseliş ve daha uzun müddetli bir enflasyonist ortamın varlığına işaret eden gelişmelere dikkati çekiyor. Ekonomistler, tedarik zincirindeki aksama, yüksek petrol ve doğal gaz fiyatları, iş gücü piyasasındaki sıkıntıların mevcudiyetini muhafazası üzere risklerin ciddiye alınması ve hükümetlerin arz istikametli önlemleri devreye sokması gerektiğini belirtiyor.