Alman iktisadı resesyon riskiyle karşı karşıya

Alman iktisadı resesyon riskiyle karşı karşıya
Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz sevkiyatı Kuzey Akım’daki kapasitenin de düşürülmesiyle azalmaya devam ederken, Alman endüstriciler Rusya’dan gelen doğalgazın büsbütün kesilmesi halinde iktisatta kaçınılmaz bir “resesyon” olacağı ihtarında bulundu.

Alman iktisadı Ukrayna’daki savaşın tesirlerinin fazla hissedilmemesiyle birinci çeyrekte resesyondan kıl hissesi kurtulurken, yüksek enflasyon, bozulan tedarik zincirleri ve Çin’deki Kovid-19 kısıtlamalarının ikinci çeyrekte iktisat üzerinde daha fazla baskı oluşturduğu kaydediliyor.
Almanya’da tüketici hassaslığı yüksek enflasyonla son vakitlerde büyük ölçüde kötüleşirken, üçüncü çeyrekte durumun düzelmemesi halinde Alman iktisadının iki çeyrek arka arda küçülerek teknik bir resesyona girebileceği belirtiliyor.

Avrupa Merkez Bankası (AMB) uzun vakitten sonra birinci defa Temmuz ayında ana faiz oranlarını artırmayı planlıyor.
Faiz oranlarının yıl sonuna kadar yüzde 1,75’e yükselmesi beklenirken, Avrupa’da faiz oranlarındaki geri dönüş resesyon riskini artırıyor.

Gaz krizi Almanya’yı alarma geçirdi

Kuzeyde Baltık Denizi’nden güneyde Adriyatik kıyılarına kadar olan Avrupa Birliği ülkeleri, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonra yaşanan gaz arz kriziyle başa çıkmak için tedbirler alıyor.

Avrupa’da 8 Haziran’da 79,40 eurodan süreç gören doğalgazın megavat saat fiyatının, 23 Haziran prestijiyle yüzde 60 artarak 127,17 euroya yükseldiği kayıtlarda yer alıyor. Bu sayı bu yılki 335 euroluk doruğun altında olmasına karşın bir yıl evvelki düzeyinin yüzde 300 üzerinde bulunuyor.
Almanya’ya hayati bir tedarik sağlayan Baltık Denizi’nin altındaki Kuzey Akım 1 boru çizgisi ise tamiratlarının Moskova’ya karşı uygulanan Batı yaptırımları sonucu engellenmesiyle yalnızca yüzde 40 kapasiteyle hizmet verebiliyor.
Avrupa’nın en büyük iktisadına sahip ve Rusya’ya gazda en fazla bağımlı olan Almanya’da hükümet, kıtadaki “gaz krizinin” ortasında ülkenin 3 etaplı Gaz Acil Durum Planı’nın 2’nci kademesi olan “uyarı” düzeyini aktifleştirdi.
Alman Hükümetinin “uyarı” düzeyini etkinleştirmesinde, 14 Haziran’dan bu yana Rusya’dan gaz arzının kesilmesi ve gaz piyasasındaki yüksek fiyat düzeyinin devam etmesi tesirli oldu.

Doğalgaz dağıtımında devlet kontrolü

Almanya’nın Gaz Acil Durum Planı, erken ikaz, ikaz ve acil durum olmak üzere üç düzeyden oluşuyor ve kademelere nazaran piyasada alınacak önlemleri içeriyor.
Rusya’dan gelen doğal gazın kesintiye uğrama ihtimaline karşı Gaz Acil Durum Planı’nda erken ihtar düzeyi etkinleştirilirken, bir sonraki düzeyin aktifleştirilmesi halinde doğal gaz dağıtımında devlet denetimi öngörülüyor.
Rusya’dan Almanya’ya daha fazla gaz gelmemesi durumunda Alman hükümetinin Gaz Acil Durum Planı’nın da en yüksek seviyeyi aktifleştirmek zorunda kalacağı belirtiliyor.
Bunun olması halinde Almanya’nın Güç Piyasası Düzenleyici Kurumunun (Bundesnetzagentur-BNetzA) mevcut gaz hacimlerinin dağıtımını denetim edeceği, bunun birçok şirketin gaz ölçüsünde kahır yaşamasına neden olabileceği ve üretimi durdurabileceği kaydediliyor.

Almanya’yı güçlü günler bekliyor

Alman hükümetinin 23 Haziran’da aldığı gazda “uyarı” kararının, Moskova ile Soğuk Savaş’a kadar uzanan güçlü enerji bağlarına sahip Almanya’nın iktisadı için güç günlerin işaretçisi olduğu belirtiliyor.
Gazprom, Kuzey Akım boru sınırına gaz tedarikinin 16 Haziran prestijiyle günlük 67 milyon metreküpe kadar sağlanabileceğini bildirmişti.
Söz konusu hatta gaz tedarikinin azalmasıyla Hollanda, Almanya ve Avusturya, gaz depolama tesislerini doldurma amacıyla gaz tüketimini azaltmak için kömür santrallerinin tekrar devreye alınacağını açıklamıştı.
AB, Ukrayna’daki savaş öncesi gaz gereksiniminin yüzde 40’ını Rusya’dan karşılarken, Almanya, muhtaçlığı olan doğal gazın yüzde 55’ini Rus şirketlerinden karşılıyordu. Savaş sonrası Almanya bu oranı yüzde 35’e kadar düşürmüştü.

Alman endüstriciler büyüme beklentilerini düşürdü

Alman Sanayi Federasyonu (BDI), 21 Haziranda gerçekleştirilen Alman Sanayi Günü’nde, Almanya iktisadına yönelik 2022 yılı büyüme iddiasını Rusya-Ukrayna savaşı başlamadan evvel duyurulan yüzde 3,5’ten yüzde 1,5’e düşürdü.
BDI’nin raporunda, BDI Lideri Siegfried Russwurm, hususa ait değerlendirmesinde, “Çifte kriz, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Kovid-19 salgınının tesirleri sanayi için problemlere neden oluyor.” tabirini kullandı. Russwurm, gaz kesintisinin imalat sanayi üzerinde büyük olumsuz tesirleri olacağını ve ekonomiyi kaçınılmaz olarak resesyona sokacağını kaydetti.

Artan güç fiyatları ve tedarik kahırları Alman iş dünyasının endişelendiriyor.
Merkezi Münih’te bulunan İktisat Araştırma Enstitüsü’nden (Ifo) yapılan açıklamada da “Artan güç fiyatları ve gaz kıtlığı tehdidi Alman iş dünyası için büyük kaygı kaynağı oluyor.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Almanya İktisat ve İklimi Müdafaa Bakanı Robert Habeck, teknik problemler nedeniyle Kuzey Akım boru çizgisi üzerinden Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatında kesintiyi “siyasi güdümlü” olarak nitelendirdi.
Avrupa, halihazırda yaklaşık yüzde 55’i dolu olan gaz depolama tesislerini yine doldurmak için yarışıyor. AB genelinde gaz depolama tesislerinin Ekim ayına kadar yüzde 80’inin ve Kasım ayına kadar yüzde 90’nın doldurulması hedefleniyor.

LNG altyapısı yok

Kuzey Akım 1 boru sınırı gaz akışlarının azalması ve Avrupa’ya sevkiyat sağlayan ABD’li büyük bir sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üreticisinin kesintiye uğraması, bu amaçlara ulaşılmasını zorlaştırıyor.
Ayrıca, Avrupa ülkelerinin tüm gereksinimlerini LNG’den karşılayacak altyapısının bulunmaması ve global LNG pazarının yüksek talep görmesi de dikkati çekiyor.

Rusya-Ukrayna savaşı başta gaz ve petrol olmak üzere ham unsur fiyatlarının yükselmesine, teslimat darboğazlarının yaygınlaşmasına, bunlarla gelen yüksek enflasyon ise şirketler ve tüketiciler için belirsizliğin artmasına neden oluyor.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) 4 Nisan’da, Rus gücüne ambargo uygulanması durumunda dış talebin zayıflaması ve daha fazla belirsizliğe yol açmasıyla Alman iktisadının bu yıl yaklaşık yüzde 2 küçülebileceği ikazında bulunmuştu.
Bu ortada, Almanya’da Nisan ayında yüzde 7,4 olan yıllık enflasyon, artan yakıt ve besin fiyatlarıyla Mayıs’ta 7,9’a çıkarak, birinci petrol krizinin yaşandığı 1973-1974 kışından bu yana en yüksek orana ulaşmıştı.