Alışveriş merkezleri yönetmeliğinde değişiklik

Alışveriş merkezleri yönetmeliğinde değişiklik
Alışveriş merkezleri hakkında yönetmelikte değişiklik Resmi Gazete’de yayımlandı. Alışveriş merkezlerinde kiracı ve kiraya veren bağında çeşitli masraflardan kaynaklanan problemlerin ortaya çıkmasına neden olan Alışveriş Merkezleri Hakkında…

Alışveriş merkezlerinde kiracı ve kiraya veren ilgisinde çeşitli masraflardan kaynaklanan meselelerin ortaya çıkmasına neden olan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’te değişiklik yapıldı. Yeni düzenlemeyle gelir ve masraf raporunun minimum standartları belirlenerek, alışveriş merkezlerinde reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için işletmelerden ortak sarfiyat iştirak hissesi tahsil edilmesinin önüne geçildi.

Türkiye’de 2000’li yılların başından itibaren perakende ve gayrimenkul kesimlerinde yaşanan dönüşümle birlikte alışveriş merkezlerinin sayısı da arttı. Bu durum bir yandan ülke iktisadına katkı sağlarken, öbür yandan kesim aktörleri ortasında kiracı ve kiraya veren münasebeti çerçevesinde alışveriş merkezinin çeşitli masraflarından kaynaklanan meselelerin ortaya çıkmasına sebep oldu. Ticaret Bakanlığı tarafından alışveriş merkezleri ile ilgili olarak hem uygulamada karşılaşılan problemlerin tahlili hem de daldan gelen geri bildirimler doğrultusunda kamuoyu taleplerinin karşılanması maksadıyla Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’te değişiklik yapıldı.

Alışveriş merkezlerinde ortak gelir ve ortak masrafların kapsamı belirlendi

Alışveriş merkezleri ortasındaki uygulama birliğinin sağlanması ve şeffaflığın artırılması hedefiyle ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile bu alanlara ait sarfiyatların kapsamı belirlendi. Bu çerçevede ortak kullanım alanlarına ait elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve tamir üzere ortak kullanım alanı masrafları ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin misyonuyla ilgili sarfiyatların ortak sarfiyat olduğu ve alışveriş merkezindeki işletmelerden sadece bu masraflar için ortak sarfiyat iştirak hissesi tahsil edilebileceği kabul edildi. Bundan bu türlü kelam konusu masrafların dışında kalan masraflar ile ortak sarfiyat niteliğini haiz olup belgelendirilmeyen masraflar için işletmelerden rastgele bir bedel talep edilemeyecek. Ayrıyeten ortak kullanım alanlarından elde edilen süreksiz kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, ATM ve öteki ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi idarelerince işletmelerden alınan sarfiyat avanslarından elde edilen her türlü gelir ortak gelir kabul edildi ve bu gelirlerin sırf ortak masrafların karşılanmasında kullanılabileceği kurala bağlandı.

Reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için işletmelerden ortak masraf iştirak hissesi tahsil edilmesinin önüne geçildi

Alışveriş merkezinin ortak sarfiyatı niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki yahut idaresine ilişkin sarfiyatlar olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan bu türlü rastgele bir bedel tahsil edilemeyecek. Fakat, kontrat serbestisi prensibi doğrultusunda Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan mukavelelerde karar bulunması halinde bahse bahis sarfiyatlar için işletmelerden mukaveleler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar iştirak hissesi tahsil edilebilecek. Yeniden Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan mukavelelerde idare masraflarının alt kalemlerinin belirtilmediği durumda işletmelerden sırf alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare çalışanının misyonuyla ilgili sarfiyatlar için iştirak hissesi tahsil edilebilecek.

Ortak gelir ve masraf raporunun minimum standartları belirlendi

Alışveriş merkezlerinde her yıl bir evvelki yılın ortak gelir ve masraflarıyla ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması zarurî hale getirildi. Ortak gelir ve masraf raporunun oluşturulmasına ait beklenen tereddütlerin ortadan kaldırılmasını teminen proaktif bir yaklaşımla raporda bulunması gereken taban ögeler açık ve ayrıntılı biçimde belirlendi.

Alışveriş merkezi idaresinin ortak sarfiyat paylaşımına ait uygulamaları bağımsız kontrole tabi kılındı

Ortak masraf iştirak hissesi hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının denetim ve tespiti emeliyle alışveriş merkezi idarelerine bağımsız kontrol yükümlülüğü getirildi. Bu çerçevede kelam konusu uygulamalar her yıl Kamu Nezareti Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız kontrol kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacak. Bağımsız kontrol kuruluşlarınca hazırlanacak raporda Yönetmeliğe alışılmamış tüm uygulamalar detaylı formda belirtilecek. Böylelikle bakanlıkça yapılan kontrollerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve masraflarına ait ikili kontrol yapılması sağlanarak, bu konularda yaşanan mağduriyet ve mevzuata karşıtlıkların önüne geçilecek.