Anne ve babaların en heyecanlı anlarından biri, bebeklerini kucaklarına aldıkları andır. Diğer bir merakla bekledikleri durum ise, yenidoğan bebeklerinin göz rengidir. Bebeklerin göz rengi ne zaman kesinleşir?
Bebekler ilk doğdukları zaman oluşan saçları ve ten renkleri daha sonradan değişebiliyor. Aynı şekilde göz renkleri de bir döneme kadar farklılık gösterebilir. Peki, bir bebeğin gerçek göz rengi ne zaman ortaya çıkar?
Bebeklerde göz rengi hamileliğin 4. haftası ile birlikte gelişme göstermeye başlar. Yine de bu haftalarda bebeklerin göz rengi hakkında net bir bilgi edinmek zordur. Uzmanlara göre bebeklerin göz rengi, gözün ön kısmında yer alan kıvrımlı tabakanın pigmentine göre değişken renklere sahip olmaktadır.
GÖZLERDE PİGMENT ETKİSİ
Bebeklerde göz rengi ilk haftalarda lacivert ve gri renktedir. Daha sonra göz rengi ön tabakada yer alan pigment miktarına göre değişiklik gösterir. Pigment fazla ise göz rengi kahverengi, az ise yeşil, hiç yok ise mavi gözlü olmaktadır.
İnsanlarda saç rengi, saç şekli, ten rengi, boy uzunluğu ve göz rengi gibi her bir özelliğe karakter denir. Her karakter anneden ve babadan gelen genler sayesinde ortaya çıkmaktadır. Yani bebeklerin göz rengi de ebeveynlerinden gelen genlerin etkisi ile oluşacaktır. Gözde koyu renk, açık renge göre baskın bir gendir. Anne veya babadan sadece birinden koyu renk gen gelmesi durumunda bebeklerin göz rengi koyu renkli olur. Bebeklerin göz rengi yeşil ya da mavi gibi açık renkler ise, çekinik genlerle taşınır. Yani bebeğin açık renkli göze sahip olması için hem anne hem de babadan bu geni alması şarttır. Bu nedenle açık renk koyu renge göre daha nadir görülür.
HANGİ BEBEKLERDE GÖZ RENGİ DEĞİŞİMİ OLMAZ?
Kahverengi gözleri olan ya da koyu renk göz ile dünyaya gelen bebeklerin hiçbir zaman göz rengi değişmez. Genetik anlamda ön görülen pigment oranı zaten mevcuttur. Gri ya da mavi göz ile dünyaya gelen bebeklerde ise pigment oranı düşük olduğu için, doğumdan ilk altı aya kadar pigment koyulaşmaya devam edebilir. Böylelikle bebeklerin göz rengi de değişiklik gösterebilir.
TÜM BEBEKLER MAVİ GÖZLE Mİ DOĞAR?
Tüm bebekler mavi gözlerle doğmaz. Beyaz çocuklar doğumda genellikle mavi veya gri gözlere sahipken, Asyalı, Siyah ve Hispanik çocuklar genellikle daha koyu gözlere sahiptir. Bunun aile geçmişiyle ve belirli insan gruplarının nereden geldiğiyle ilgisi vardır. Örneğin, Afrika, Güney Amerika ve Orta Amerika, Avrupa’dan daha güneşli/sıcak iklimlere sahiptir. Vücut, bu ortamlardan gelen insanlar için koruyucu bir önlem olarak doğal olarak melanin üretimini artırır. Genellikle sonuç, daha koyu renkli gözler ve daha koyu cilttir.
BEBEKLERİN GÖZ RENGİ NE ZAMAN KESİNLEŞİR?
Bebeğinizin bütün özellikleri gibi göz rengi de yumurta ile spermin bir araya gelmesiyle oluşan döllenme olayından itibaren belirlidir. Bebekler ilk doğduklarında, göz renkleri griye yakındır, bunun nedeni rengi belirleyecek olan pigmentin henüz oluşmamasıdır. Yanılmanıza sebep olacak gözdeki gri renk, dışarıdan gelen ışıkların bir yansımasıdır. Peki, bebeklerde göz rengi ne zaman kesinleşir?
Bebeklerin göz rengi doğduktan 1 ay sonra yavaş yavaş değişmeye başlar. Genellikle 6 ile 9 ay arasında belirmeye başlar. Kesinleşme süresi ise 12 aya, hatta ileriki yaşlara kadar sürebilir. Bu kesinleşme süresi her bebeğin gelişimine bağlı olarak değişir.
GÖZ RENGİ OLUŞUMUNDA MELANİNİN ETKİSİ
Gözümüzün renkli görülen kısmının biyolojik olarak adı iristir. İriste bulunan pigment ve ışıklar göze rengini verir. İrise yansıyan ışınların kırılmasıyla birlikte iriste renkli bir görünüm oluşur. Melanin pigmenti gözümüz dışında, vücudumuzun farklı bölgelerinde de bulunur. Saç ve ten rengimizin belirlenmesi de yine pigmentler sayesinde olmaktadır.
Melaninin kahverengi bir görünümü vardır. Açık tenli bebeklerde melanin miktarı daha azdır. Melanin pigmentinin bulunmaması ya da az bulunması durumunda, renkli göz olarak adlandırılan açık göz rengi ortaya çıkar. Bu yüzden asıl göz rengi kahverengidir.
Eğer bebeğiniz doğduğu andan itibaren koyu renkli göze sahipse, melanin pigmentinin fazla olduğunu anlayabilirsiniz.
RENKLİ GÖZLER NEDEN DAHA SIK GÖZ HASTALIĞI GEÇİRİYOR?
Renkli gözlü doğan bebeklerde göz hastalıkları görülme olasılığı daha yüksektir. Eğer açık renk gözlü bir bebeğiniz varsa, gözlerinde kızarıklık, akıntı gibi olaylarla daha sık karşılaşmanız olasıdır. Alerjik göz hastalıkları, polen, toz gibi uçucu maddelerin çok olması nedeniyle ortaya çıkar.
Yeni doğan bebeklerde göz rengi, alerjik göz hastalığına yakalanmada önemli bir rol oynar. Esasen, bebeklerin göz rengi açık renkli ise bu bir üstünlük değil, aksine bir kusurdur. Yani, melanin pigmenti eksikliğinden kaynaklanmaktadır.