Yeni Zelanda’da yerli halklardan Maoriler ve farklı gruplardan 40 binden fazla kişi, hükümetin sunduğu ve Maorilerin ayrıcalıklarını ortadan kaldıracağı düşünülen “Antlaşma İlkeleri Yasası” tasarısını protesto etmek için parlamentonun önünde toplandı.
Radio New Zealand’ın (RNZ) haberine göre, İngiliz Kraliyeti ile Maori yerlilerinin liderleri arasında 1840’ta imzalanan Waitangi Antlaşması’nı “yeniden yorumladığı” gerekçesiyle Maorilerin tepkisini çeken “Antlaşma İlkeleri Yasası” tasarısına karşı eleştiriler artıyor.
Maori halkı tarafından “Hikoi mo te Tiriti” olarak adlandırılan protesto kapsamında 40 binin üzerinde kişi parlamentonun önünde bir araya geldi.
Hükümet koalisyonunun parçası ACT New Zealand Partisinin lideri David Seymour tarafından parlamentoya sunulan yasa tasarısına karşı çıkan protestocular, Seymour parlamentonun ön avlusuna çıktığı esnada “Tasarıyı geri çek” sloganı attı.
Te Ao Maori News’un haberine göre, Maoiri aktivist Eru Kapa-Kingi, 9 gün önce Reinga Burnu’nda başlayan ve bugün parlamento önünde son bulan “Hikoi”nin bir tepki olmadığını belirterek, “Bu Maorilerin cevabıdır.” dedi.
Kapa-Kingi, protestoya katılan ve söz konusu tasarıya karşı çıkan herkesle gurur duyduğunu kaydederek, “Umarım bugün bu yürüyüşe katılan herkes, neye söz verdiğinizin farkındadır.” diye konuştu.
Protestonun burada bitmediğine dikkati çeken Kapa-Kingi, “Umarım hepiniz burada kendi kaderimizi şekillendirdiğimiz bir geleceğe adanmış olduğumuzu fark edersiniz.” ifadesini kullandı.
– “Antlaşma İlkeleri Yasası” tasarısı
David Seymour tarafından 7 Kasım’da parlamentoya sunulan “Antlaşma İlkeleri Yasası” tasarısı, ülkedeki Maori halkı tarafından büyük tepki topladı.
İngiliz Kraliyeti ile Maori yerlilerinin liderleri arasında 1840’ta imzalanan Waitangi Antlaşması’nı “yeniden yorumladığı” ve Maorilerin ayrıcalıklarını ortadan kaldıracağı düşünülen tasarı, 10 Kasım’da Reinga Burnu’ndaki protestoyla eleştirilmeye başlandı.
Tasarının birinci maddesi, hükümetin herkesin yararına olacak şekilde, hukukun üstünlüğüne, özgür ve demokratik bir toplumun sürdürülmesine uygun olarak yönetme konusunda tam yetkiye sahip olmasının yanı sıra parlamentonun da yasa oluşturma konusunda tam yetkiye sahip olmasını şart koşuyor.
Diğer bir madde de Waitangi Antlaşması uyarınca yerli halkın sahip olduğu hakların tanındığı, bunlara saygı gösterildiği ve korunduğunu belirtse de bu haklar herkesin sahip olduklarından farklıysa, bunların ancak 1975 Waitangi Antlaşması Yasası gereğince tarihi bir antlaşma talebinin çözümünde kabul edilmesiyle geçerli olacağını ifade ediyor.
Egemenlik, yönetim, kültürel haklar ve Kraliyet ile ilişkiler gibi konuları kapsayan Waitangi Antlaşması, 6 Şubat 1840’ta İngiliz Kraliyeti ile Maori yerlilerinin liderleri arasında imzalandı.
