Ekonomistlere nazaran faiz indirimi büyümeyi destekleyecek mi?

Ekonomistlere nazaran faiz indirimi büyümeyi destekleyecek mi?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) iktisatta ivme kaybına vurgu yaparak siyaset faizini bir puan indirimle yüzde 13 düzeyine çekti. Pekala ekonomistler ekonomik büyümeyi öne alan bu kararın tesirli olacağını düşünüyor mu?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1 puan faiz indirimiyle sürpriz yaparken, karar metninde iktisadi faaliyetteki ivme kaybı dikkat çekti.

Banka karar metninde mevzuyla ilgili olarak, “Üçüncü çeyreğe ait öncü göstergeler iktisadi faaliyette bir ölçü ivme kaybına işaret etmektedir” tabirlerini kullandı.

Kararın ekonomik aktiviteye tesirini de kıymetlendiren ekonomistler bu indirimin büyümeyi destekleyecek bir adım olmadığı görüşünde.

Bloomberg HT yayınına katılan Bilkent Üniversitesi İktisat Kısmı Prof. Dr. Hakan Kara bu indirimin pratikte büyümeyi destekleyecek bir adım olmadığını söyledi.

Prof. Dr. Kara, karara ait değerlendirmesinde şu tabirleri kullandı:

Metnin içinde çok net olan bir şey var ki Merkez Bankası büyümenin yavaşlamasından rahatsız. Büyük ihtimalle üçüncü çeyreğe yönelik öncü göstergelere bakıyorlar ve yıllık büyüme oranlarının üçüncü çeyrekte yüzde 2’lere 3’lere düşeceğini görüyorlar. TCMB, önceliği büyümeye vermiş durumda. Bunu da açık açık söylüyor.

Gerekçelendirmeye baktığınızda, iktisat idaresinin yavaşlamaya rastgele bir tahammülü olmadığını görüyoruz. Münasebetiyle 100 baz puan indirerek bir takviye vermek üzere bir adım atmış olmak istiyor.

Ben bunun pratikte büyümeyi destekleyecek bir adım olduğunu düşünmüyorum. Esasen kredi faizleri değişik bir dinamiğe hakikat evrilmiş durumda. CDS’ler 700’ler civarında. Bu 100 puanlık düşüş risk primini yeterlice arttıracaktır. Yurtdışı borçlanma kanallarını da zayıflatacaktır. TCMB kararının büyümeye takviye değil, tam tersine büyümeye ait aşağı taraflı riskleri belirginleştiren bir adım olduğunu düşünüyorum.

“Büyüme meseleleri bu faiz indirimiyle olağana dönmeyecektir”

Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Saltoğlu da faiz indirim kararıyla büyümedeki meselelerin tekrar olağana dönmeyeceğini belirtti.

Prof. Dr. Saltoğlu, Bloomberg HT yayınında şu değerlendirmeleri yaptı: Son defa bu halde sürpriz bir faiz indirimi olduğundan bu yana makro meseleler çok karışmıştı. Şu an tekrar bu türlü bir karar alındı. Bu kararın münasebetine ikna olmak çok kolay değil. En azından bizim bildiğimiz makroekonomi çerçevesinde çok farklı bir karar.

Bu karara bizi ne itti diye baktığımızda, muhtemelen son devirde kredide olan yavaşlamayı sebep gösterebiliriz. ‘Neden kredi genişlemesinde hafif bir duraksama var?’ yahut ‘Neden büyümede ivme kaybı var? sorularını hakikat okumak gerekiyor. Ben bunların hiçbirinin bu faiz indirimi ile tekrar olağana döneceğini düşünmüyorum.

Bürümcekçi: Faizlerde indirim büyüme görünümü kötüleşirse devam edebilir

Ekonomist Haluk Bürümcekçi karara ait yayımladığı notta büyümede ufak bir ivme kaybı ihtimalinde faiz indirimlerinin devam edebileceğini söyledi.

Bürümcekçi notunda şu değerlendirmeleri yaptı:

Büyümede en ufak bir ivme kaybı ihtimalinde TCMB’nin harekete geçerek finansal şartların gevşemesi için faiz indirimine gitmesi, enflasyonun bir müddet daha siyasetler açısından
öncelik taşımayacağı ve fiyat istikrarının bu biçimde sağlanmasının mümkün olamayacağını
düşündürmektedir.

Faizlerde yapılan indirimin mevcut görünümde kâfi olduğu bildirisi verilse de, büyüme ivmesinin daha besbelli yavaşlaması durumunda yeni indirimlerin masada olacağı söylenebilir.

Dolayısı ile, TCMB bu duruşu koruyabilmek için Döviz rezervlerinden piyasalara dolaylı döviz satışlarına ve yeni makroihtiyati tedbirlere yüklenmeye devam edecektir. Bu siyasetler sürdürülebilir görünmemektedir, fakat iktisat idaresi bu yaklaşımı seçimlere kadar sürdürmeyi deneyecek üzere gözükmektedir. Bu mühletin ne ölçüde ve ne süratle kısalacağı ise öncelikle cari istikrarın seyrine, yurtiçi tasarruf sahibinin portföy tercihine ve nakdî genişlemenin ulaşacağı boyuta bağlı olacaktır.

Üç haneli enflasyon ufukta mı?

Ekonomistler faiz indiriminin akabinde enflasyon görünümü de kıymetlendirdi.

Prof. Dr. Kara daha evvel emtia fiyatlarındaki düşüş ve global resasyon fiyatlamasıyla birlikte, enflasyonda 3 hane mümkünlüğünün azaldığını düşündüğünü lakin faiz indirim kararıyla birlikte enflasyonda 3 haneye gitme mümkünlüğünün tekrardan artmış gözüktüğünü söyledi.

Prof. Dr. Saltoğlu da ikinci küresel bir şok daha gelirse 3 haneye gitme mümkünlüğünün çok uzak olmadığını para siyasetlerinin en azından kur tarafından takviye vermeyeceğinin kesin olduğunu belirtti.